تاریخچه ی:
چرخش ویژه
__Specific rotation__
از آنجا که چرخش نوری مورد نظر ما به وسیله مولکولهای منفرد ترکیب فعال ایجاد میگردد. مقدار چرخش بستگی
{picture file=img/daneshnameh_up/f/f6//CH72.Gif}
به آن دارد که چه تعداد از مولکولهای با نوری که از لوله عبور میکند، برخورد مینمایند.
تعداد مولکولهایی که با نور در یک لوله 2 . سانتیمتری برخورد میکنند دو برابر تعداد آنها در یک لوله 10 سانتیمتری است و در نتیجه چرخش نیز دو برابر میباشد. چنانچه ترکیب فعال در محلول وجود داشته باشد، تعداد مولکولهای موجود در محلول 2 گرم در 100 گرم از حلال که با نور برخورد میکنند دو برابر تعداد آنها در محلول 1 گرم در 100 از حلال است و در نتیجه چرخش نیز دو برابر میباشد. چنانچه به طور قراردادی طول لوله و غلظت، کمیت معینی در نظر گرفته شود، مقدار چرخش و همچنین جهت آن از ویژگیهای هر ترکیب منفرد فعال نوری است
چرخش ویژه عبارت است از تعداد درجات چرخش مشاهده شده اگر لولهای به طول 1 دسیمتر (10 سانتیمتر به کار برده شود و مقدار ترکیب مورد آزمایش 1 گرم بر میلیمتر باشد. معمولاً چرخش ویژه را در لولههایی با طول متفاوت و غلظتهای مختلف از رابطه زیر محاسبه میکنند
{picture file=img/daneshnameh_up/6/6f//CH73.Gif}
چرخش ویژه مانند ((نقطه ذوب))، ((نقطه جوش))، ((دانسیته)) یا ((ضریب شکست)) از خواص ویژه یک ترکیب است. از این رو چرخش ویژه 2- متیل-1- بوتانول حاصل از روغن فوزل به قرار زیر است
{picture file=img/daneshnameh_up/6/60//CH74.Gif}