تاریخچه ی:
نیروی الکتریکی
!دید کلی
*چرا وقتی لباس ((پلاستیک|پلاستیکی)) را از تن خود در میآورید لباس به تن شما می چسبد؟
*چرا بعد از شانه نمودن سر ، ((شانه)) میتواند ((کاغذ|خردههای کاغذ)) را بلند کند؟
*چرا بعد از راه رفتن روی ((فرش)) ، اگر به ((دستگیره در)) دست بزنید به دست شما شوک وارد میشود؟
اینها نمونههایی از ((نیرو|نیرویی)) هستند که از بسیاری جهات شبیه به ((نیروی گرانشی)) است. زیر ظاهرا از راه دور و از طریق ((خلا)) اثر میکند. اگر شانهای را به سر خود بزنید و آن را به ((توپ پینگ پنگ)) آغشته به ((گرافیت)) آویزان نزدیک کنید، شانه توپ را از فاصلهای جذب میکند. اما این نیرو از نوع گرانشی نیست زیرا خیلی قویتر از آن است. ((جاذبه گرانش)) بین توپ پینگ پنگ و شانه به قدری ضعیف است که قابل آشکارسازی نیست. برای اینکه نیروی گرانشی آشکار سازی شود، جسمی در اندازه ((کره زمین)) یا ((ماه)) لازم است.
نیروی جدید یک خاصیت موقتی دارد. زیرا اگر بعد از شانه زدن مدتی صبر کنید، احتمالا اثر این نیرو ناپدید خواهد شد.برای اینکه شانه توپ را جذب کند باید ((بار الکتریکی)) به آن داده شود. اگر توپ را به ((الکتریسیته ساکن|شانه باردار شده)) نزدیک نمایید، توپ از شانه دور خواهد شد. یعنی بین شانه و توپ نیروی دافعه وجود دارد و این چیزی است که هرگز در ((نیروی گرانش)) دیده نشده است. اگر دو شانه باردار را به هم نزدیک کنید هدیگر را دفع خواهند کرد.
!برهمکنش انواع بار الکتریکی
*بارهای همنام همدیگر را دفع میکنند. نیرویی که این نوع بارها بر هم وارد میکنند، از نوع دافعه است. اگر دو جسم را با ((شیشه|میله شیشتهای)) یا هر دو با میله پلاستیکی باردار کنیم همدیگر را دفع میکنند.
*بارهای غیر همنام همدیگر را جذب میکنند. نیرویی که این نوع بارها برهم وارد میکنند از نوع جاذبه میباشد. اگر یکی از اجسام را با میله شیشهای و دیگری را با میله پلاستیکی باردار کنیم همدیگر را جذب خواهند کرد.
*آزمایش ها و نتایج حاصل از بررسیها نشان میدهد که ظاهرا دو نوع ((الکتریسیته ساکن|بار)) متفاوت وجود دارد که نوع مثبت آن در میله شیشهای و نوع منفی آن در میله پلاستیکی تولید میگردد.
!بار نیروی الکتریکی
آیا می توان مقدار ((بار الکتریکی)) را اندازه گیری کرد؟ برای پاسخ به این سوال باید چگونگی وابستگی نیروی الکتریکی به بارهای الکتریکی را پیدا کنیم. بر طبق ((قانون کولن)) نیروی میان بارها با مقدارشان نسبت مستقیم دارد و با مربع فاصله میان بارها نسبت عکس دارد. ::Fee=Kq1q2/r2::
در رابطه فوق q نشانگر بار ذرات و r نشانگر فاصله میان بارهاست. ثابت K ، ثابت جهانی است و مقدار آن به متریکهای استاندارد انتخابی وابسته است. در ((سیستم SI)) با ((یکای بار الکتریکی)) ، ((یکای بار الکتریکی|کولن)) مقدار آن برابر K=9.00x109 Nm2/c2 میباشد.
!آزمایش ساده
برای تقسیم بار الکتریکی به کسرهای مشخص و بررسی نیروی الکتریکی بین ذرات ، آزمایش زیر را انجام می دهیم:
*دو توپ پینگ پنگ را با گرافیت آغشته کنید تا رسانا شوند، به گونه ای که هر باری که با آن داده شود به طور یکسان میان خود تقسیم کنند.
*دو توپ را باردار کنید و باهم تماس دهید تا مقدار بارشان یکسان شود.
*نیروی میان بارها را با استفاده از ((برهمکنش بارهای الکتریکی|زاویه انحراف)) بینشان هنگامی که آویزانند، بیابید.
*انگشت خود را به یکی از آنها بزنید تا تمام بارشان به بدن شما منتقل شود.
*دوباره آنها را باهم تماس دهید تا بار باقیمانده میان آنها به طور یکسان تقسیم شود در این صورت مقدار بار هرکدام نصف مقدار قبلی خواهد بود.
*یک بار دیگر نیروی میان آنها را به کمک زاویه انحراف بینشان پیدا کنید. با تکرار چندین مرحلهای این آزمایش نتیجه جالبی حاصل میشود.
*آزمایش اخیر نیروی میان بارها را به مقدار بارها و فاصله بینشان مربوط میکند که به طور تجربی ((قانون کولن)) را تایید میکند.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((الکتریسیته ساکن))
*((برهمکنش بارهای الکتریکی))
*((بار الکتریکی))
*((بار الکتریکی بنیادی))
*((قانون کولن))
*((یکای بار الکتریکی))