صرف‌نظر از تفاوت‌هایی که جن و انسان در خلقت خویش دارند، هر دو دارای عقل و قدرت تشخیص هستند و به همین سبب، خداوند این دو مخلوق را دو ثقل (سنگین) نام نهاده و اهمیت این دو را متذکر شده است. (الرحمن، آیه 31)
چنان که از آیات سوره جن و آیات سوره‌های دیگر استفاده می‌شود، جنیان نیز همانند انسان‌ها مومن و فاسق دارند؛ برخی از آنها گمراه‌اند، برخی دیگر راه هدایت در پیش گرفته‌اند. آنان همانند انسان مکلف هستند و باید برای انجام وظایف الهی خویش تلاش کنند.
در تاریخ اسلام چنین آمده است که گروهی از جنیان با حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم بیعت کردند و پیمان بستند که نماز و روزه و حج و زکات و دیگر تکالیف اسلامی را به پا دارند.
مطابق آیه 30 سوره احقاف نیز گروهی از جنیان که پیش از اسلام بر آیین یهود بودند، به اسلام گرویدند و به پیامبر ایمان آورند.
جنیان نیز، مانند انسان، به سبب انجام کارهای نیک ثواب می‌برند و به سبب کارهای نادرست کیفر می‌شوند، چنان که در آیات قرآن نیز تهدید جنیان به عذاب مطرح شده است (آیه 179 سوره اعراف)، ولی مفسران درباره چگونگی پاداش و کیفر آنان در جهان آخرت اختلاف دارند.

امام باقر علیه السلام فرمود:« روزی در حجر اسماعیل نشسته بودم که ناگاه دیدم جنی از طرف مشرق آمد و به حجرالاسود نزدیک شد، مدتی ایستاد، سپس هفت بار دور خانه خدا طواف کرد و دو رکعت نماز خواند.»

گذشته از تفاوت هایی که جن و انسان در خلقت خویش دارند، هر دو دارای عقل و قدرت تشخیص هستند و به همین سبب است که خداوند از این دو مخلوق خود به دو ثقل (سنگین) یاد کرده و اهمیت این دو را آشکار ساخته است (الرحمن: آیه 31)

این دو برای عبادت خدا ساخته شده اند، اما چنان که از آیات سوره جن و آیات دیگری استفاده می شود ـ همانگونه که در میان انسان ها مومن و فاسق هست، در میان جن نیز چنین است؛ برخی از آنها گمراهند و برخی دیگر راه هدایت در پیش گرفته اند. همه این ها به خوبی حکایت از آن دارد که جن نیز همانند انسان مکلف هستند و باید برای انجام وظایف الهی خویش تلاش کنند، همان گونه که گروهی از جنیان با پیامبر خدا بیعت کردند و پیمان بستند که نماز و روزه و حج و زکات و دیگر تکالیف را به پای دارند.

روایات بسیاری نیز حاکی از آن است که جن در تکالیف شرعی ـ فرعی هم مانند انسان هستند.
مطابق آیه 30 سوره احقاف گروهی از جنیانی که پیش از اسلام بر آیین یهود بوده اند، به اسلام گرویدند و به حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم ایمان آورند. البته در برخی روایات وارد شده که خداوند پیامبران الهی همگی انسان بوده اند و نمایندگانی را برای رساندن پیام خداوند به جنیان اختیار می کرده اند تا تکالیف دینی شان را به گوش آن ها رسانند همان گونه که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم چنین نمایندگانی داشت.

آنچه در کنار بحث مکلف بودن جنیان قابل طرح است، این است که آنها نیز ـ مانند انسان ـ به خاطر انجام کارهای نیک ثواب می برند و به سبب کارهای نادرست کیفر خواهند شد، چنان که در آیات قرآن نیز تهدید جنیان به عذاب مطرح شده است (آیه 179 سوره اعراف)، ولی مفسران درباره چگونگی پاداش و کیفر آنان در جهان آخرت اختلاف دارند.

امام باقر علیه السلام فرمود:« من در حجر اسماعیل نشسته بودم که ناگاه دیدم جنی از طرف شرق آمد و به حجرالاسود نزدیک شد و مدتی ایستاد و سپس هفت بار دور خانه خدا طواف کرد و بعد دو رکعت نماز خواند.»