تاریخچه ی:
معرفی علم ژنتیک
تفاوت با نگارش: 5
| ||V{maketoc}|| | | ||V{maketoc}|| |
| ||__~~navy:@#13:::{*این مطلب از بخش آموزش وبسایت المپیاد زیستشناسی رشد،انتخاب شده که با فرمت pdf نیز در [http://olympiad.roshd.ir|وبسایت المپیاد رشد]موجود میباشد. برای مشاهده این موضوعات در وبسایت المپیاد، به آدرس [http://olympiad.roshd.ir/biologycontentlist.html|فهرست مطالب زیستشناسی] مراجعه کنید. همچنین میتوانید با کلیک ((مطالب علمی سایت المپیاد رشد|اینجا)) ، با ویژگیهای بخش آموزش این وبسایت آشنا شوید.::*}#@~~__|| | | ||__~~navy:@#13:::{*این مطلب از بخش آموزش وبسایت المپیاد زیستشناسی رشد،انتخاب شده که با فرمت pdf نیز در [http://olympiad.roshd.ir|وبسایت المپیاد رشد]موجود میباشد. برای مشاهده این موضوعات در وبسایت المپیاد، به آدرس [http://olympiad.roshd.ir/biologycontentlist.html|فهرست مطالب زیستشناسی] مراجعه کنید. همچنین میتوانید با کلیک ((مطالب علمی سایت المپیاد رشد|اینجا)) ، با ویژگیهای بخش آموزش این وبسایت آشنا شوید.::*}#@~~__|| |
| ^@#16: | | ^@#16: |
- | {*موضوع علم ژنتیک، انتقال، بیان و تکامل ژنها است به مولکول هایی که کارکرد، تکوین و خصوصیات ظاهری موجود زنده را کنترل می کنند. در این بخش، ما به قوانین انتقال ژن ها خواهیم پرداخت به انتقال ژن ها از یک نسل به نسل بعد، گرگود مندل قوانین وراثت را کشف کرد. در این بخش ما به مطالعه قوانین مندل و تعمیم دادن آنها خواهیم پرداخت.
{picture=img/daneshnameh_up/b/bc/bioM0013.jpg}
|
در سال 1900، 3 یاه شناس به نامهای Carl Correns از آلمان، Erichron Tschermak از اتریش وHugodo Vries از هلند، قوانین حاکم بر انتقال صفات از والدین به زاده ها را گزارش کردند. این قوانین قبلاً در سال 1866 توسط یک کشیش اتریشی به نام Gregor Mendelگزارش شده بودند هر چند کارهای مندل بعد از 1866 به راحتی قابل دسترس بود، ولی تا قبل از پایان قرن، دانشمندان به اهمیت آنها پی نبردند. حداقل چهار دلیل برای این وقفه 34 ساله وجود دارد. اول اینکه تا قبل از آزمایشات مندل، زیست شناسان به دنبال الگویی برای توضیح نحوه انتقال صفاتی بودند که به صورت پیوسته اندازه گیری می شدند. صفاتی مانند طول و وزن. آنها به دنبال قوانین وراثتی ای بودن که صفات پیوسته ای را به خصوص بعد از تئوری تکامل داروین که در سال 1859 ارائه شد، بیابند اما مندل پیشنهاد کرد که صفات وراثتی، مجزا و ثابت هستند ( ناپیوسته ). برای مثال نخود فرنگی ها سبز یا زرد بودند. طرفداران نظریه تکامل به دنبال تغییرات کوچک در صفات پیوسته بودند در حالی که مندل قوانین وراثت ناپیوسته را ارائه داد. قوانین مندل، آن نوعی از تنوع را که مورد نظر طرفداران نظریه تکامل بود، فرموله نمی کرد. دلیل دوم اینکه تا آن زمان هیچ ذره فیزیکی ای که بتواند معادل " ذرات ارثی " مندل باشد، شناخته نشده بود. هیچ کسی بعد از مطالعه مقاله مندل نمی توانست بگوید که ذره خاصی در سلول رفتاری مشابه با عناصر تکاملی مندل دارد. سوم اینکه مندل تجربیات خود را با تعداد زیادی گیاه انجام داد و نتایج را به صورت کسر درآورد. در آن زمان زیست شناسان که در آن زمان علم بسیار ناقص و ناپیوسته ای را مطالعه می کردند، معمولاً اطلاعات زیادی در مورد ریاضیات نداشتند. و در نهایت اینکه مندل شخصیت معروفی نبود و تلاش چندانی هم برای دفاع از نظریه اش در مقابل دانشگاه ها نکرد. در طی سالهای 1866 تا 1900، 2 تغییر عمده در علم زیست شناسی رخ داد. اول اینکه در طی این زمان نه تنها زیست شناسان کروموزوم را شناخته بودند، بلکه به حرکت های کروموزومی هم توجه کرده بودند و آنها را مورد مطالعه قرار داده بودند و دوم اینکه در پایان قرن، زیست شناسان راحت تر و بهتر از زمان مندل با ابزارهای ریاضیاتی کار می کردند. مندل یک کشیش اتریش بود ( اهل Brunn در اتریش که امروزه همان Brnoدر چک اسلواکی است). ایده اصلی آزمایش های او، آمیزش گیاهانی بود که صفات ناپیوسته و بدون overlap داشتند وسپس بررسی فراوانی و توزیع این صفات دروازه های چند نسل بعدی مندل با نخود فرنگی عادی، Pisum sativumآزمایش می کرد. او حداقل به 3 دلیل گیاه نخود فرنگی را انتخاب کرد؛ اول اینکه آنها به راحتی پرورش داده می شوند و دورة تولید مثل کوتاهی دارند. دوم اینکه این گیاهان صفات ناپیوسته ای مانند رنگ گل و الگوی میوه دهی دارند و سوم اینکه به دلیل آناتومی این گیاه گرده افشانی گیاه به راحتی قابل کنترل است. می توان از ورود گرده های خارجی جلوگیری کرد و خود لقاحی نیز به طور مصنوعی در این گیاه قابل انجام است.
{picture=img/daneshnameh_up/b/bc/bioM0014.jpg}
|
یک مقطع عرضی از گل نخود فرنگی را نشان می دهد و مو قعیت نسبی کلاله و خامه و پرچم قابل مشاهده است. معمولاً در صورت افتادن کرده به روی خامه، قبل از باز شدن گل، خود لقاحی روی می دهد. مندل لقاح را به این صورت انجام می داد که قبل از بالغ شدن دانه های گرده، گل را باز می کرد و گرده های یک گیاه دیگر را به روی خامه قرار می داد. در بیش از 10 هزار گیاهی که مندل مورد آزمایش قرار داد، تنها تعداد کمی به غیر از روش که مد نظر مندل بود لقاح انجام دادند.*}
|
+ | !معرفی علم نتیک |
| + | {*ژنتیک، علم مطالعه وراثت، در تمامی زمینههای آن، از گسترش صفات در یک شجرهنامه خانوادگی، تا بیوشیمی ماده ژنتیکی، اسید دزوکسی ریبونوکلئیکDNA و اسید ریبونوکلئیکRNA است. هدف ما در این بخش، معرفی و بررسی مکانیزمهای وراثت است. |
| + | به صورت تاریخی، ژنتیک دانان در 3 حیطه مجزا فعالیت کردهاند، هر حیطه با مشکلات، روشها و موجودات زنده مورد مطالعه مربوط به خود. این 3 حیطه عبارتند از ژنتیک کلاسیک، ژنتیک مولکولی و ژنتیک تکاملی (یا ژنتیک جمعیت). |
| + | در ژنتیک کلاسیک ما با تئوری کروموزومی وراثت روبرو هستیم، مفهومی که ژنها را به صورت خطی در کنار هم بر روی کروموزوم فرض میکند. موقعیت نسبی ژنها با بررسی فراوانی زادههای حاصل از آمیزشهای خاصی قابل تعیین است. ژنتیک مولکولی مطالعه ماده ژنتیک است؛ ساختار، رونویسی و بیان ماده ژنتیک. همچنین در همین حیطه ما انقلاب بزرگ تکنولوژی DNAنوترکیب (یا مهندسی ژنتیک) و اطلاعات بدست آمده از آن را بررسی خواهیم کرد. ژنتیک تکاملی یا ژنتیک جمعیت به بررسی تغییرات در فراوانی ژنها در جمعیت میپردازد. مفهوم داروینی تکامل که بنابر پایه انتخاب طبیعی است بررسی میشود. جدول |
| + | ::{picture=img/daneshnameh_up/9/9a/mbio0194a.jpg}:: |
| + | امروزه به دلیل پیشرفتهای علمی، مرزهای این 3 ناحیه، تا حدی محو شدهاند؛ به عنوان مثال، اطلاعات به دست آمده از ژنتیک مولکولی، از طرفی به فهم بهتر ساختار و عملکرد کروموزومها و از طرف دیگر به فهمیدن انتخاب طبیعی کمک میکند. در این فصل، ما سعی میکنیم مطالب را به صورت تاریخی آنها بررسی کنیم؛ از کارهای مندل و کشف خصوصیات وراثت آغاز میکنیم و سپس به ژنتیک مولکولی میپردازیم. |
| + | ژنتیک مانند هر علم دیگری، بر پایه متد علمی بنا نهاده شده است. اطلاعات ما برگرفته از دنیای واقعی است. متد علمی گردآوری قوانینی است که به فهم بهتر طبیعت کمک میکنند. در قلب یک متد علمی، آزمایش قرار دارد، طی یک آزمایش، یک حدس درباره کار بخشی از طبیعت (که آن را یک فرضیه مینامیم) امتحان می شود. در یک آزمایش خوب، تنها 2 نتیجه ممکن وجود دارد؛ تایید فرضیه و یا رد فرضیه (شکل ) |
| + | ::{picture=img/daneshnameh_up/0/0a/mbio0194b.JPG}:: |
| + | به عنوان مثال ممکن است شما تصور کنید که صفات اکتسابی به ارث میرسند ایدهای که توسط لامارک پیشنهاد شد. لامارک فرض کرد که زرافههایی که سعی میکردند برگهای موجود در شاخههای بالاتری را بخورند، گردنهای بلندتری داشتند. آنها این صفت درازی گردن را به فرزندان خود انتقال میدهند (در هر نسل فقط افزایش کوتاهی در طول گردن وجود دارد) و این روند در نهایت امروزه منجر به گردنهای بسیار طویل زرافهها شده است. |
| + | دیدگاه دیگر نسبت به این مطلب، دیدگاه تکامل براساس انتخاب طبیعی است که توسط داروین پیشنهاد شد. براساس فرضیه داروین، زرافهها به طور طبیعی در طول گردن تنوع کمی دارند و این تنوعها به ارث میرسند. زرافههایی که گردن بلندتری دارند، در تهیه برگ از درخت برای خوردن، نسبت به دیگران مزیت دارند. به عبارت دیگر، درطول زمان، زرافههایی که گردنهای بلندتری دارند، بهتر و بیشتر از دیگران زنده میمانند و تولید مثل میکنند. در نتیجه، زرافههایی با گردن درازتر، پس از مدتی، گونه غالب در جمعیت میشوند که دلیل اصلی این اتفاق مرگ گونههای دارای گردن کوتاهتر است. فراوانی هر جهشی که باعث افزایش طول گردن در جمعیت شود، در جمعیت افزایش خواهد یافت. برای آزمودن فرضیه لامارک، ما ابتدا باید جاندار مناسبی پیدا کنیم. گرفتن زرافهها و انجام آمیزشهای مورد نظر بر روی آنها بسیار دشوار است. میتوانیم آزمایش را با موشهای آزمایشگاهی انجام دهیم. (نگهداری و آزمایش بر روی موش نسبتاً آسان و ارزان است). ما باید صفت دیگری به غیر از طول گردن پیدا کنیم. برای مثال میتوانیم نیمی از دم موشها را ببریم. سپس موش های دم کوتاه را با موشهای عادی آمیزش میدهیم و زادهها را بررسی میکنیم اگر زادهها دمهای عادی داشتند، میتوانیم نتیجه بگیریم که دم کوتاه، یک صفت اکتسابی، به ارث نمیرسد. در مقابل در صورتی که دم موشهای نسل بعد کوتاهتر از حد معمول باشد، میتوانیم نتیجه بگیریم که صفات اکتسابی، ارثی هستند. |
| + | دلیل اینکه ما یک آزمایش را با تمامی سختیهایش انجام میدهیم، این است که نتایج آزمایش، برای ما قطعی هستند و قابل اطمینان اند. در صورتی که آزمایش درست طراحی شده باشد و بدون خطا اجرا شود، نتیجه منفی در آزمایش، مانند آزمایش ما در بالا، به معنی رد نظریه خواهد بود. آزمودن نظریهها به طوری که اگر نتیجه آزمایش منفی باشد، نظریه رد شود، ایده اصلی متد علمی است.*} |
| --- | | --- |
| ! پیوند های خارجی | | ! پیوند های خارجی |
| [http://Olympiad.roshd.ir/biology/content/pdf/0004.pdf] | | [http://Olympiad.roshd.ir/biology/content/pdf/0004.pdf] |
| #@^ | | #@^ |