!مقدمه
((سیستم عصبی مرکزی)) شامل ((مغز انسان|مغز)) و ((نخاع)) است. مغز در داخل استخوانهای جمجمه قرار دارد و نخاع در داخل مجرایی که در وسط ستون مهره‌ها است، جای گرفته است. مخ بزرگترین قسمت مغز است و دارای دو نیمکره است که توسط رشته‌های عصبی محکم و سفید رنگی به هم متصل شده‌اند. رابطه عصبی میان دو نیمکره مخ از همین راه برقرار می‌شود.
!تکامل مخ
سطح نیمکره‌های مخ در ((مهره داران|مهره داران اولیه)) تا ((پستانداران|پستانداران اولیه)) صاف است. اما در پستانداران عالی به ویژه در آدمی به دلیل وسعت زیاد و جای گرفتن در فضای محدود ((مخچه)) دارای چین خوردگیهای فراوان و عمیق است.
!قسمتهای تشکیل دهنده مخ
!!قسمت سطحی مخ
قسمت سطحی مخ که خاکستری رنگ است و ((قشر مخ)) نامیده می‌شود. ضخامت این قسمت چند میلیمتر است و به صورت چین خورده مشاهده می‌گردد که علت چین خوردگی ، وسعت زیاد آن است. قشر خاکستری مخ را جسم سلولی تعداد بسیار زیادی ((نورون)) تشکیل می‌دهند.
!!قسمت زیر قشر مخ
در این قسمت از مخ ماده سفید رنگی وجود دارد که از اجتماع ((انواع رشته‌های عصبی|رشته‌های عصبی میلین دار)) تشکیل شده است. این رشته‌ها همان دنباله‌های نورونهایی هستند که در قشر خاکستری یا سایر قسمتهای دستگاه عصبی قرار دارند. در بخش سفید مخ نیز چند هسته خاکستری دیده می‌شود که مهمترین آنها ((تالاموس|تالاموسها)) و ((هیپوتالاموس|هیپوتالاموس‌ها)) است.
!کار مخ
هر قسمت از قشر خاکستری ، کار ویژه‌ای را به عهده دارد. مراکز مربوط به دریافت و تفسیر اطلاعات رسیده از اندامهای حسی مختلف مانند ، ((چشم)) ، ((گوش)) ، ((پوست)) و غیره در همین قسمت است. قسمتی از قشر خاکستری هم مرکز حرکات ارادی است. نورونهای این قسمت حرکات ارادی بدن را کنترل می‌کنند. مخ مرکز احساسات ، فکر کردن و ((حافظه)) نیز است. نیمکره چپ مخ حرکات طرف راست و نیمکره راست آن حرکات طرف چپ بدن را کنترل می‌کند. هر نیمکره دارای کارهای ویژه‌ای نیز هست.

نیمکره چپ در ربان آموزی ، ((یادگیری)) ، تفکر ریاضی و منطق تخصص دارد و نیمکره راست انجام دادن کارهای ظریف مانند کارهای هنری ، ((موسیقی)) را کنترل می‌کند. مرکز تفکر ارادی در ناحیه پیشانی قرار دارند. مرکز شنوایی در ((بخش گیجگاهی)) و مرکز دید و چشمی در ((ناحیه پس سری مخ|ناحیه پس سری)) قرار دارد و مراکز مربوط به اندامهای حسی مختلف مانند چشم و گوش و پوست در ((قسمت آهیانه مخ|قسمت آهیانه)) قرار دارد. اگر این مراکز آسیب ببینند با وجود سالم بودن چشم و گوش از دیدن و شنیدن محروم می‌شویم.
!تالاموسها
تالاموسها از هسته‌های خاکستری مخ هستند. تالاموسها مرکز تقویت پیامهای حسی هستند. پیامهای حسی قبل از این که به مخ برسند، تقویت می‌شوند. مانند چشم درد ، ترس و ... .
!هیپوتالاموس
هیپوتالاموس از هسته‌های خاکستری مخ هستند. هیپوتالاموس‌ها مرکز تنظیم اعمال مختلفی از جمله ((گرسنگی)) ، ((تشنگی)) ، ((خواب و بیداری)) و تنظیم دمای بدن است.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((انواع رشته‌های عصبی))
*((بخش گیجگاهی))
*((تالاموس))
*((حافظه))
*((سیستم عصبی مرکزی))
*((قسمت آهیانه مخ))
*((قشر مخ))
*((مخچه))
*((مغز انسان))
*((ناحیه پس سری مخ))
*((نورون))
*((هیپوتالاموس))