V{maketoc}
! موضوع چیست؟

قورباغه هایی که درباره آن صحبت می کنیم از غده‌های پوستی خود ((زهر)) ترشح می ‏‏کنند رنگشان زرد و حتی قرمز است و در ((اکوادر)) زندگی می کنند.‏

! چه اهمیتی دارد؟

این قورباغه های زهرپاش که در چندین خانواده رده بندی شده اند بارنگهایشان خود را از ‏‏آسیب شکارگران در امان می دارند و در واقع با رنگ فریبنده به شکارگران هشدار می ‏‏دهند که به سراغ آنها نروند. زهر موجود در بدن قورباغه، ((فیلوباستی تریبیلیز)) تاحدی ‏زیاد ‏است که می تواند 20000 ((موش)) یا 20 انسان را بکشد. حتی تماس با این ‏قورباغه برای ‏انسان کشنده است. ‏

مردم بومی ((کلمبیا)) هنگامی شکار از زهر این قورباغه استفاده می کنند. و آن را به ‏‏تیروکمان خود می‌مالند در سال 1974 ((دانشمندان)) با بررسی زهر قورباغه زرد و کوچک ‏‏((اپیپدو باستی تری کولور)) در یافتند که ((آلکا لویید)) موجود در زهر این قورباغه مانند ‏داروی ‏مخدر واکنشی ((درد زدایی)) را در موشهای آزمایشگاهی ایجاد می ‏کنند.‏

! بعد چه کردند؟

((دانشمندان)) با مسایل زیادی روبرو بودند. حتی پس از جمع آوری 750 قورباغه فقط ‏500mg ‏‏زهر جمع آوری کردند. نمی دانستند عامل فعال این زهر چیست و بدتر از آن این قورباغه ‏‏ها از گونه های حفاظت شده محسوب می شدند. مشکلات دانشمندان به همین حالت ‏‏باقی بود تا اینکه در اوایل دهه 1990 روشهای تجزیه ای پیشرفته ای بوجود آمد که با ‏‏استفاده از آنها مشخصی شد که عامل فعال زهر این قورباغه ترکیبی است که آن را اپی ‏‏باتیرین نام نهادند (بو گرفته از نام علمی این قورباغه).‏

! ساختار ((اپی باتیرین)) :

اپی باتیرین ساختاری شبیه به ((نیکوتین)) دارد و از طریق فعالسازی گیرنده ((ایستل ‏کولین)) ‏نیکوتین عمل می کند و بدین ترتیب مانند ((مورفین)) که از راه گیرنده دیگری ‏عمل می کند ‏اعتیاد آور نیست. اپی باتیرین در ((تسکین)) درد حیوانات 200 بار قوی تر از ((‏مورفین)) است.‏

! اپی باتیرین چگونه تشکیل می شود؟ ‏

((قورباغه)) های آزمایشگاهی ((اپی باتیرین)) تولید نمی کنند. بنابراین ، می توان نتیجه ‏گرفت ‏که فقط قورباغه ها در زیستگاههای طبیعی خود که از حشرات (مانند ((مورچه))) ‏و گیاهان ‏تغذیه می کنند، اپی باتیرین دارند. شیمیدانان راههایی را برای ساخت این ماده ‏در ‏آزمایشگاه پیدا کرده اند.‏

! کاربردهای ((پزشکی)) اپی باتیرین:

سمیت این ترکیب فراتر از آن است که مورد استفاده انسانی باشد، بنابراین شیمیدانان ‏‏صدها مولکول مشابه آنرا ساخته‌اند.یکی از آنها یعنی ‏R‏ ـ 5 (2ـ ((آزیترینیل متوکسی))) ـ2ـ ‏‏کلرو پیریدین (که به اختصار 594 ـ ‏ABT‏ گفته می‌شود.) نسبت به اپی باتیرین سمیت ‏‏بسیار کمتری دارد و درد زدایی موثری تلقی می شود. 594 ـ ‏ABT‏ در حال حاضر در ‏‏آزمایشگاههای بالینی بکار می رود و به نظر نمی آید ((اعتیاد)) آور باشد.‏

! مباحث مرتبط با عنوان:‏

*((اپیپدو باستی تری کولور)) ‏
*((زهر))‏
*((فیلوباستی تریبیلیز)) ‏
*((‏مورفین))
*((نیکوتین))‏