V{maketoc}
!عنصرالمعالی کیکاوس
«475 ق / 1082 م»

با کشته شدن __دارا،__ با آن که چند تن دیگر از این خاندان، امارت و حکومت داشتند و تا پایان سده پنجم نیز امارتشان به طول انجامید، اما پادشاه یا امیری که سزاوار و شایسته باشد، روی کار نیامد و دولت زیاریان در برابر آل سلجوق که بسیار نیرومند شده بودند، رو به اضمحلال گذاشت.
تنها دو تن دیگر از این خاندان به نام های:
*اسکندر بن قابوس و پسرش
*عنصرالمعالی کیکاوس «وفات حدود 475 ق / 1082 م» یاد شده است که در این میان عنصرالمعالی از نظر دانش و ادب جایگاهی بس رفیع یافت.

((عنصرالمعالی کیکاوس بن اسکندر)) که __قابوسنامه__‏اش وسعت اطلاعات و معلومات او را در زمینه‏های مختلف علم و عمل معلوم می‏دارد، در آن چه از اخلاق و تربیت تعلیم می‏کند، خود را به حق شایسته و صاحب لقب__ معالی __نشان می‏دهد.

این امیر به مدت هفت سال در دربار __سلطان سعید __بود و در واپسین سالهای عمر که از دنیا روی بر می‏گرداند، در ((استان گیلان|گیلان)) به عبادت مشغول بود.
ولی پس از مدتی، هوای جنگ و ستیز در سرش افتاد و به همراهی امیر ابوالسواد، فرمانروای گنجه به پیکار با اهالی گرجستان پرداخت که زخمی در این جنگ برداشت و بر اثر همان زخم نیز دار فانی را وداع گفت.

مجموعه نصیحت نامه ی او __قابوسنامه__ که او برای پسرش گیلانشاه نوشته است از این واپسین نبیره نام آور مرداویج، در سن شصت و سه سالگی و احتمالاً پایان عمرش: پیری جهاندیده و امیری خردمند می‏سازد که تجربه عمرش و نصایح پربارش نه تنها برای پادشاهان آیینه عبرت است بلکه برای سایر طبقات مردم نیز درس خردمندی و آزادگی است.