عتبه بن ربیعه قرشی از طایفه عبد شمس
قریش و برادر شیبه بن ربیعه بود. از شخصیت های معروف
مکه بود و فرزندان زیادی داشت که مشهورترین آنان
هند جگر خوار، مادر
معاویه، بود. فرزند دیگرش نیز
ولید بن عتبه بود که در
نبرد بدر به دست
علی بن ابیطالب علیه السلام به قتل رسید.
فرزند دیگر عتبه، ابو حذیفه هاشم بن عتبه، بر خلاف پدر و سایر برادران خود در همان سالهای نخستین به آیین اسلام گروید و به
حبشه مهاجرت نمود و در نبرد بدر از جمله مجاهدان سپاه اسلام بود. ابو حذیفه در
جنگ یمامه کشته شد.
عتبه در کودکی پدرش را از دست داد و حرب بن امیه وی را بزرگ کرد .
او مردی نامدار و صاحب اندیشه و علم و فضل و با نفوذ بود. عتبه در جنگ فجار بین قبیله
هوازن و کنانه میانجیگری نمود و هر دو قبیله داوری او را پذیرفتند و جنگ را به پایان رساندند.
به روایات مسعودی و ابن سعد، چهار تن از بزرگان اشراف مکه که عتبه از زمره آنان بوده،
پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم را در نصب
حجرالاسود قبل از اسلام یاری رساندند.
منابع :
سیره ابن هشام، فهرست اعلام، جمهره الناب العرب، ص 76؛
تاریخ پیامبر اسلام، آیتی؛ المغازی؛ الاعلام؛ زرکلی، ج 4، ص 200؛