منو
 صفحه های تصادفی
کفتار
ادوین استنتن پورتر
دستگاه مرجع غیر لخت
درس آرایه های ادبی
مفاهیم برتر مردم ناحیه آند
اومانیسم در ایران
مدح و ثنای زید از ائمه
ویژگیهای آب دریا
بر
تفاوت امام و نبی
 کاربر Online
639 کاربر online
تاریخچه ی: عبدالله بن عباس

نگارش: 1

عبدالله بن عباس بن عبدالمطلب، پسر عموی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، محدث، مفسر، فقیه و مورخ صدر اسلام و از اصحاب پیامبر و امام علی علیه السلام بود. او سه سال قبل از هجرت در شعب ابوطالب متولد شد. والدینش عباس عمّ رسول خدا (324 ق) و ام فضل لبابة الکبری (م. 3 ق) قبل (و به قولی بعد) از هجرت مسلمانان شدند.

رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم برای او دعا کرد و فرمود: « اللهم فقهّه فی الدین و علّمه التأویل» خدایا او را علم دین بیاموز و بر تأویل کتاب (قرآن) آگاه ساز. وی به هنگام رحلت پیغمبر صلی الله علیه و آله وسلم سیزده ساله و به قولی پانزده ساله بود. با این وصف هوش سرشار و حافظه قویی داشت که احادیث فراوانی از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نقل کرده است.

عبدالله از کودکی در محضر امیر المؤمنین علی علیه السلام تحت تعلیم و ارشاد بود و تفسیر قرآن و فقه و حکمت را از آن حضرت آموخت. صحابه پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم او را حبر و بحر می گفتند.

ابن عباس در عهد خلافت امام علی علیه السلام پیوسته ملزم آن بود و در سمت سردار سپاه، استاندار و سفیر ایفای وظیفه کرد. او در جنگهای جمل ، صفین ، نهروان با ناکثین، قاسطین و مارقین جنگید.

در نبرد صفین فرمانده جناح چپ سپاه بود که جمعی از از مشاهیر اسلام و صحابه همچون حسین علیه السلام، محمد بن حنفیه، پسران عباس، پسران جعفر و. . . در قسمت او می جنگیدند.

وی بعد از عثمان بن حنیف و پس از نبرد جمل به استانداری بصره و خوزستان و. . . منصوب گردید. او ابوالاسود دئلی شاعر و زیاد بن ابیه را در بصره به نیابت گماشت که اولی عهده دار امامت در نماز و دومی مأمور جمع خراج بود؛ و خود او غالباً در خدمت امام علی علیه السلام به سر می برد.

بعد از صفین وقتی اشعث بن قیس کندی و عراقیان حضرت علی علیه السلام را ناگزیر به قبول حکمیت کردند، آن حضرت عبدالله بن عباس را به نمایندگی تام الاختیار خود معرفی کرد. ولی به اصرار منافقان و یا غیان، ابو موسی اشعری به این سمت برگزیده شد.

بعد از شهادت امام حسن علیه‌السلام، ابن عباس در خدمت امام حسن علیه السلام بود و در مجلس صلح او با معاویه حضور داشت. وی پس از ردّ درخواست معاویه جهت همکاری با او، در مکه مقیم گشت و به تدریس و ارشاد پرداخت.

ابن عباس به هنگام حرکت امام حسین علیه‌السلام، به عراق، در مکه بود. او دو بار با آن حضرت ملاقات نمود و وی را از سفر به عراق بر حذر داشت ولی امام حسین علیه السلام فرمود: ای پسر عمو، می دانم تو ناصح و مشفق من می باشی لیکن اسباب سفر آماده و تصمیم به حرکت دارم اخبار بدرقه ابن عباس از امام حسین علیه السلام در مقاتل مسطور است.

بعد از شهادت امام حسین علیه‌السلام، عبدالله بن زبیر در حجاز به قدرت رسید و دعوی خلافت کرد ولی مرجعیت ابن عباس در مکه مقام او را در تحت الشعاع قرار داد. از این رو بر او حسد برده او را به طائف تبعید کرد.

عبدالله به طائف منتقل شد و با اینکه نابینا شده بود تا آخر عمر در آن شهر دست از ارشاد و تعلیم خلق نکشید. عطاء بن دینار روایت می کند که عبدالله بن عباس در طائف بیمار بود، جمعی از بزرگان شهر به دیدار او آمده و از اختلاف امّت در خلافت شکوه نمودند. عبدالله نفس بلندی کشید و گفت: از پیغمبر خدا شنیدم که فرمود: علی همراه با حق است و حق همراه علی است و او امام و خلیفه من بعد از من است.

هر کس به او تمسک نماید رستگار می شود و هر کس از او تخلف نماید دچار گمراهی می گردد و . . . او پس از این سخن به سختی گریست. . . و دستها را به آسمان بلند کرد و گفت: « اللهم انی اتقرب الیک به محمد و آل محمد، انی اتقرب الیک به ولایة الشیخ علی بن ابی طالب» این دعا را آن قدر تکرار نمود تا بر زمین افتاد. . . و وفات یافت. به هر روی ابن عباس در سن 71 یا 72 سالگی در طائف در گذشت و در همان جا مدفون شد.

عبدالله بن عباس فردی شیعی و پاک اعتقاد بود و آرای فقهی او نیز از فقه شیعه جدا نیست. وی متعه نساء را در دست و حلال، مسأله عول در ارث را باطل می داند و همانند شیعیان فتوی می دهد. او در مدح امام علی علیه السلام می سراید:

وصّی رسول الله من دون اهله ******* و فارسه ان قیل هل من منازل

فدونـکه ان کنت تبغی مهاجـرا ******* اشم کنصل السیف عبر حلاحل

یعنی: علی وصی رسول الله در خانواده او، و یک سوار آن حضرت بود در آن هنگام که دشمن هل من مبارز می گفت؛ پس دامن او را از دست مده اگر مهاجری والا مقام می جویی که چون تیغه شمشیر قاطع و سروری دلاور است.

در برخی از متون دینی روایاتی نقل شده که ابن عباس در هنگام امارات بصره اموالی را از بیت المال ربوده و به حجاز برده و مورد سرزنش امیر المؤمنین علیه السلام قرار گرفت.

با توجه به علو مقام عبدالله بن عباس نزد امیر مؤمنان علی علیه السلام و حضور او در نبردهای جمل، صفین و نهروان، و نیر ملازمت او با حسین علیه‌السلام، و نقل روایات فراوانی در مناقب و فضایل امام علی علیه‌السلام، علمای بزرگ شیعه همچون سید مرتضی ، سید ابن طاوس ، علامه حلّی ، شهید ثانی ، علامه شوشتری و خویی ، این اخبار قادحه را ضعیف و مردود دانسته اند.

منابع :

اعیان الشیعه،‌ ج 8،‌ ص 55،

قاموس الرجال، ‌ج 6، ص 418،

الاستیعاب، ج 2، ص 350،

الاصابه، ‌ج 2، ص 330،

معجم رجال الحدیث، ج 10، ص 229،

اسد الغابه، ج 3، ص 290،



تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 شنبه 02 مهر 1384 [14:25 ]   5   امیرحسین محمدیان      جاری 
 جمعه 17 تیر 1384 [14:09 ]   4   امیرمهدی حقیقت      v  c  d  s 
 سه شنبه 15 دی 1383 [10:49 ]   3   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 سه شنبه 15 دی 1383 [10:47 ]   2   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 
 یکشنبه 11 مرداد 1383 [10:14 ]   1   شکوفه رنجبری      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..