V{maketoc}
__شکست(نور)__

! دید کلی :

{picture file=img/daneshnameh_up/0/04//Refraction.jpg}

پدیده دومی که علاوه بر ((بازتاب)) در ((دستگاه های نوری)) مهم می باشد ((شکست)) هست.


*آیا از خود پرسیدید که چرا وقتی چوبی را وارد آب استخر می کنیم از بیرون کج دیده می شود ؟

*پرتوهایی که از یک عدسی می گذرد از مسیر اولیه اش منحرف می شود؟

*تیری را که از پشت ((شیشه)) ای به یک(( نقطه)) ای هدف گیری کنیم، به هدف نمی خورد؟ و ....

در سیستم های نوری در برخی ساختارها حضور شکست مفید است و در برخی از سیستم ها ایجاد مزاحمت ( مثلاً ((اعوجاج)) ) و ... می نماید. در ((منشور ها)) این شکست نور است که با انحراف از مسیر اولیه ((نور سفید)) را به ما می دهد و .....

نورهای اجسام خارجی که توسط عدسی خود ((چشم)) و برای چشم های بیمار با همکاری ((عینک ها)) روی ((شبکیه چشم)) جمع می شوند و تشکیل ((تصویر)) می دهند. این تغییر امتداد مسیر پرتوها در عینک و عدسی چشم همان پدیده شکست است .
چون تمام سطح به سطوح کوچک__ تخت__ و__ کروی__ با هندسه معین می شوند. ما نیز ((سطح اپتیکی|سطوح اپتیکی)) سیستم ها را به این دو سطح محدود می کنیم .

! ((شکست در سطوح تخت)) :

شکست ((نور)) در ((شیشه)) (تیغه نازک) را بررسی می کنیم : وقتی نور به شیشه می تابد چون طرفین آن هوا (یا محیطی) با جنس یکسان است. مثلا طرفین تیغه شیشه ای هوا باشد در سطح اول مقداری منحرف می شود این شکست اولیه یک ((جا به جایی داخلی)) را برای این نور سبب می شود و در سطح دوم دوباره یک شکست دیگری پیدا کرده و امتداد اولیه خود را می یابد .


پدیده شکست در مرز مشترک محیط ها از ((قانون اسنل)) تبعیت می کند.
__ (n1 sin (i)=n2 sin (r__

! ((شکست در سطوح کروی)) :

در سیستم های نوری با ((اجزای نوری)) همچون ((آینه ها)) ، ((عدسی ها)) ،((منشورها)) و .... قوانین اسنل مربوط به شکست و انعکاس مسیر پرتو را می دهد اگر سطح کروی ما یک ((دیوپترهای کروی)) (سطح شکست کروی) باشد که دو محیط با جنس های مختلف نوری را از هم جدا می کند ، باشد. مثلاً از یک ستاره ای در بینهایت ((نور)) به یک دیوپتر کروی بتابد، هم در بی نهایت است.

و پرتوهای تابش موازی هم می آیند و موازی محور اصلی دیوپتر به قسمت های مختلف آن می خورند و بعد از شکست در دیوپتر خود یا امتداد هایشان از کانون دیوپتر عبور می کنند که محل تقاطع نقطه منفردی است و نیز شکست دو مرحله ای منشورها که طیف سالم و دقیق نور سفید را ایجاد می کنند .

! ((شکست در تیغه ها|شکست دو مرحله ای)) :

در ((تیغه ها))ی ((متوازی السطوح)) و کلا شیشه های (دیوپترهای) با ضخامت معین شکست در سطح اول و شکست در سطح دوم داریم برای تیغه متوازی السطوح همانند شیشه نازک ساده فقط یک ((جا به جایی داخلی)) برای ((پرتو)) اتفاق می افتد امّا برای منشورها و غیره علاوه از جا به جایی داخلی امتداد پرتو نیز عوض می شود دیو پتر های ضخیم نیز همین حالت را دارند.


در ساختمان ((طیف سنج ها))ی نوری در ذات منشور ها حضور دارند در ((مسافت یاب منشوری)) یافت می شوند در ((دستگاه های رادیولوژی)) جهت جا به جایی داخلی کاربرد دارنددر ساختمان ((موجبر نوری)) در ((تداخل سنج ها)) در برخی سیستم های اندازه گیری ((سرعت نور)) این پدیده به عنوان مکانیزم دستگاه عمل می کند. و...

! مباحث مرتبط با شکست:

*((بازتاب)) ، ((انتشار))
*((دستگاه های نوری))
*((اعوجاج)) ، ((عدسی ها))
*((منشور ها))
*((عینک ها))
*((شبکیه چشم))
*((سطح اپتیکی|سطوح اپتیکی))
*((شکست در سطوح تخت))
*((شیشه)) ، ((آینه ها))
*((جا به جایی داخلی))
*((قانون اسنل))
*((شکست در سطوح کروی))
*((دیوپترهای کروی))
*((شکست در تیغه ها))
*((طیف سنج ها))
*((مسافت یاب منشوری))
*((دستگاه های رادیولوژی))
*((تداخل سنج ها))
*((موجبر نوری))
*((قوانین اپتیک هندسی))