تاریخچه ی:
دوستی با غیر مسلمان
قرآن کریم مسلمانان را از دوستی غیر مسلمان بشدت پرهیز می دهد و آنها را از این قبیل دوستیها سخت بر حذر میدارد. البته نه در این شکل که باعث بغض میان مسلم و غیر مسلم شود. و بر خلاف آنچه در جهان مسیحیت پس از کشف قارههای جدید و پیدا شدن قبایل بومی اتفاق افتاد بطوری که پاپ گفت غیر مسیحیان نیمه انسان و نیمه حیوان هستند و کشتن آنها هیچ گناهی ندارد و باعث کشتارهای زیاد سیاهپوستان و سرخ پوستان آمریکا و آفریقا شد، و اسلام مخالف نیکی با غیر مسلمانان نیست و خداوند در آیه 8 سورهی ممتحنه میفرماید: «خداوند باز نمیدارد شما را از نیکی به کسانی که با شما در دین مقاتله و جنگ نکرده اند و شما را از خانههاتان بیرون نراندهاند که نیکی کنید، بلکه نسبت به آنها دادگری پیشه کنید که خداوند دادگران را دوست دارد».
قرآن نمی گوید که کار نیکتان فقط برای مؤمنین و مسلمین باشد بلکه میگوید که پیامبر اسلام رحمه للعالمین است. اما اسلام از این جهت که ممکن است که دوستی با کفار باعث توانمندی آنها در دشمنیشان شود، مسلمانان را از دوستی با آنها بر حذر می دارد. مسلمان باید بداند که عضو یک جامعه است و باید ضوابط و قوانین مربوط به پیکرهی اسلامی را رعایت کند و روابط او باید با اعضای دیگر جوامع غیر مسلمان به شکلی باشد که حداقل با عضویت او در مجموعهی مسلمانان منافات و تضاد نداشته باشد.
«ولاء منفی در اسلام این است که یک مسلمان همواره در مواجهی با غیر مسلمان بداند با عضوی یک پیکر بیگانه مواجه است».
یعنی روابط مسلمان با مسلمان نباید مانند یا نزدیکتر از روابط مسلمان با غیر مسلمان باشد.
لازمهی بشر دوستی این است که انسان به سعادت همهی بشر علاقمند باشد. اما وقتی همهی بشر را نتوانست هدایت کند نباید آنها را که هدایت شدهاند را فدای آنها که هدایت نشدهاند نماید.
حب و بغض در اسلام هست اما نه حب و بغض غیر منطقی بلکه همه چیز را با میزان منطق و عقل میسنجید و روابط اجتماعی خود را تنظیم می کند. اسلام در مورد جامعهی فاسد هم دستور جهاد می دهد:
قاتلو هم حتی لاتکون فتنه
آنها را بکشید تا اینکه فتنه بر چیده شود
و از طرف دیگر دستور به احتیاط و اجتناب نیز می دهد.
طبیعت انسان به شکلی است که در کنار هر محیطی که باشد از آن تاثیر میپذیرد و چه بسا به صورت ناخودآگاه افکار و اندیشههای دیگران را ضبط میکند. و اسلام به شدت به این نکته تأکید دارد که دوستی مسلمان با کافر باعث تاثیر پذیری مسلمان از او نشود. بلکه این مسلمان است که باید در دوستی با کافر بر روی او تأثیر بگذارد.
منابع:
ولاءها و ولایتها، مرتضی مطهری