!!معنای واژه حقوق

در زبان فارسی واژه حقوق به معانی گوناگون به کار میرودکه از مهمترین آ نها عبارتند از:
1.مجموع قواعدی که بر اشخاص ، از این جهت که در اجتماع هستند، حکومت میکند:
انسان موجودی است اجتماعی که میان همگنان خود به سر می برد.به حکم طبیعت، شخص در اجتماع کوچک خانواده زاده میشودو در سایه مراقبت و تربیت این گروه نیاز های مادی و معنوی خویش را تامین میکند.ولی ، پس از دوران کودکی نیز او با دیگران زندگی میکند و با همکاری آنان به خواسته های خود میرسد.
از سوی دیگر ، خواسته های آدمیان به حکم فطرت با هم شباهت زیاد دارد.کم و بیش همه یک چیز را طالبند.پس نزاع بر سر جلب منفع بیشتر و تامین زندگی بهتر در می گیرد.
انسان اندیشمند از آغاز خود شناسی دریافت که بقای اجتماع او با آشوب و زور گوئی امکان نداردو ناچار باید قواعدی بر روابط اشخاص ،از جهتی که عضو جامعه اند،حکومت کند
و ما امروز وجموع این قواعد را ((حقوق)) می نامیم.
2.برای تنظیم رابط مردم و حفظ نظم در اجتماع ،حقوق برای هر کس امتیاز هائی در برابر دیگران می شناسدوتوان خاصی به او می بخشد.این امتیاز و توانائی را حق می نامند که جمع آن حقوق است و حقوق فردی نیز گفته می شود:حق حیات،حق مالکیت،حق آزادی شغل و حق زوجیت به اعتبار معنی اخیر است که گاه با عنوان(( حقوق بشر ))مورد حمایت قرار می گیرد.ولی،واژه حقوق،به معنی نخست،همیشه با ترکیب جمع به کار
می رود و برای نشان دادن مجموع نظامها و قوانین است:
مانند حقوق ایران،((حقوق مدنی))((،حقوق بین الملل ))و ..
3.حقوق معانی دیگری هم دارد:برای مثال ،وقتی سخن از حقوق کارمندان دولت یا حقوق دیوانی می شود،مقصود دستمزد کارکنان و پولی است که دولت بابت ثبت اسناد رسمی از دو طرف معامله می گیرد.این معانی،که بیشتر در امور مالیاتی و حقوق اداری به کار میروددر واقع از شاخه های حق است که رنگ اصطلاح پذیرفته .
4.گاه مقصود از واژه حقوق علم حقوق است،یعنی دانشی که به تحلیل قواعد حقوقی و سیر تحول و زندگی آن می پردازد.
!!تاریخچه

*دادرسی در ایران باستان

در فرهنگهای کهن ایران،یعنی تا پیش از تاسیس دولتهای ماد و پارس ،مفاهیم حقوقی با باورهای دینی و اعتقاد به انتقام الهی پیوند داشت،اما بعدها نظام قضائی با پشتوانه حکومتهای متمرکز بصورت امری عرفی پذیرفته شد.

**1-عیلام
قریب چهار هزار سال(ق .م )به تاسیس نظام حقوقی دست زدند و عاقبت پادشاه بزرگ بابل حمورابی پادشاه عیلام را شکست داد و قوانین معروف وی در عیلام هم معمول گشت ،این قوانین مدون و منقح بود.
**2-آریائیها و آئین مهر
در ابتدا دادرسی و داوری مبتنی بر باورهای مشترک دینی بود.(اعتقاد به مجازات خطا کار توسط دیوان و ایزدان)
در آئین مهر(میترائیسم)مهر یا میترا به معنی پیمان بوده و مهر همیشه چهره قضائی داشته است.
نزد آریائیان نخستین به جز سوگند به مهر و میترا و دیگر ایزدان ،آگاهیهای سودمند دیگری در دست نیست.
**3-مادها
دایاکو پادشاه ماد به بسط انصاف و گسترش داد پرداخت.آنها بقدری به اجرای قوانین خود پایبند بودند که قانون را لا تغییر و انعطاف ناپذیر می دانستند.
**4-هخامنشی ها
پارسیان بی گمان از ابتدا دارای یک نظامبدوی حقوقی بوده اند.بعدها شورائی هفت نفره به نام،قاضیان شاهی را شاهان به طور مادام العمر انتخاب می کرددند.
پس از فتح بابل ،به دست ((کوروش کبیر))،هخامنشیان در زمینه ((حقوق عمومی)) نخستین اعلامیه ((حقوق بشر)) را منتشر کردند و در زمینه ((حقوق خصوصی)) هر قومی را به احکام ملت و مذهب خود محکوم کردند.و در ذمینه حقوق قراردادها
قانون شاهی مدون گردید.
**5-اسکندر وسلوکیان
اسکتدر در ایران به مثابه وراث شاهنشاهی هخامنشی، رسوم وآداب خسروان عجم را معمول ومجری می داشت،وپس از اسکندر تاثیر حقوق یونانی در عصر سلوکیان اندکی بیشتر شد.
**6-اشکانیان
در دولت اشکانی،یک نوع قانون اساسی عرفی، قدرت مطلقه شاه را محدود می کرد.مشورت شاه با مجلس شیوخ در تصمیمات مهم اجباری بود،و در بعضی تصمیمات مهم نیز شورائی متشکل از هر دو مجلس به نام مهستان یا مغستان ایجاد می شد.
**7-ساسانیان
در عهد ساسانی،قدرت قضائی در دست موبدان زرتشتی بود و بنا به قانون نامه مادیان هزاردستان به معنای (گزارش هزار فتوا){احکام و آرای مهم دادگاهها}در سراسر کشور دادگاههای متعدد زیر نظر یک موبد(به مثابه حاکم شرع)تحت نظر موبدان موبد(به مثابه قاضی القضات)به شکایات رسیدگی می کردند.
افزون بر دادرسی مذهبی که در انحصار موبدان زرتشتی بود،در موارد اضطراری نوعی محاکمه نظامی در ایران عصر ساسانی وجود داشت.
معیارهای اساسی حقوقی و اخلاقی،اصول سه گانه (پندار نیک،گفتار نیک و کردار نیک)
بود.
در ((حقوق جزائی)) سه نوع جنایت وجود داشت:
1-جنایت دینی مثل ارتداد ،2-جنایت سیا سی مثل خیانت به شاه که مجازاتش اعدام بود ومجازات نوع سوم مثل قتل و .....شکنجه و آزار بدنی یا حبس و در صورت وجود عوامل مشدده اعدام بود.
در آآئین دادرسی مزدیسنا،مهمترین ادله اثبات دعوی ،شهادت شهود و یا اقرار و اعتراف متهم بود.
!!رابطه حقوق و عدالت
مشهور است که دولتی پایدار میماند که اقامه عدل کند ودر رفتار خود با مردم جانب
انصاف بدارد.قاعدهای را که مردم با عدالت و انصاف منطبق ندانند هیچ گاه به رغبت اجرا نمی کنند و برای فرار از این بی عدالتی به انواع وسایل دست میزنند پس دولت برای حفظ نظام عمومی وایجاد آرامش اجتماعی، ناگزیر است که تا حد امکان قواعد حقوقی را با عدالتی که نزد مردم محترم است سازگار کند.

!!(( رابطه حقوق و علوم دیگر))
در این قسمت به بررسی رابطه حقوق با علوم دیگر می پردازیم.

!! شاخه های علم حقوق

در علم حقوق دو تقسیم بندی اساسی وجود دارد:

1)((حقوق ملی یا داخلی)) و((حقوق بین الملل یا خارجی))

2)((حقوق عمومی)) و ((حقوق خصوصی))

!!مشاغل مربوطه

حال به مشاغل مربوط به رشته حقوق می پردازیم:

*((1)وکالت و مشاور حقوقی))

*((2)قضاوت))

*((3)سردفتری))

!!((حقوق بشر در اسلام))

در این قسمت توضیحاتی در مورد مباحث حقوق بشر و حقوق بشر در اسلام ارائه میگردد.

!!((متن صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران))

در این بخش متن صریح قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران برای آگاهی کلیه علاقمندان ارائه

میگردد.