تاریخچه ی:
تمیزکاری شیمیایی فلزات
!اطلاعات اولیه
بسیاری از فلزات را میتوان به روشهای مکانیکی مثلا با گردهای ساینده ( مانند ماسه و غیره ) و پشم فولادی ( سیم ظرف شویی ) و براده مسی و یا روی و با پارچه پنبهای که دارای سیم مسی باشد و نظیر آنها پاک نمود. در ضمن میتوان برای پاک کردن فلزات از روشهای شیمیایی نیز استفاده کرد.
!طلا
طلای خالص بر اثر عوامل جوی تغییری نمیکند فقط ممکن است به مرور سطح آن کثیف شود. اما از آنجائیکه طلای خالص برای تهیه زینت آلات و ظروف و غیره نرم است معمولا آلیاژ آنرا با نقره و یا مس استعمال مینمایند. فلزات نقره و مس موجود در این آلیاژها بر اثر هیدروژن سولفوره و گوگرد و برخی از ترکیبات جامد و یا محلول گوگرد بمرور تولید سولفور نقره و سولفور مس که سیاه رنگ است مینمایند. در نتیجه آلیاژ طلا با گذشت زمان بر اثر تاثیر مواد شیمیایی و عرق بدن و گازهای مضره و لوازم آرایشی و پودر و غیره کم و بیش تیره میگردد.
!طریقه پاک کردن اجسام طلایی بودن جلا
240 گرم جوش شیرن و 100 گرم کلرور دولشو و 60 گرم نمک طعام را در یک لیتر آب مقطر حل میکنند و آنگاه آنرا گرم مینمایند و اجسام طلایی را در آن قرار میدهند تا کاملا با جلا گردند آنگاه با آب مکرر این اجسام را میشویند و با مالیدن خاک اره گرم به آن خشک مینمایند. ممکن است اجسام طلایی را که زیاد کثیف نشدهاند را با شستن بوسیله آب صابون و خشک نمودن با خاک اره پاک نمود.
!نقره
نقره را باید مخصوصا در مقابل گوگرد و ترکیبات گوگردی حفظ نمود زیرا با آنها ترکیب تولید سولفید نقره مینماید که سیاه رنگ میباشد. اگر کارد و چنگال نقرهای با غذاهای تخم مرغدار و ماهیدار و غیره تماس پیدا کنند بمرور یک قشر زرد تا قهوهای زشت از سولفور نقره روی آنرا میپوشاند، کارد و چنگال نقرهای و یا آب نقرهدار را نباید گذاشت تا با پشم سفید تماس حاصل نمایند زیرا معمولا پشم را بوسیله ترکیبات گوگردی سفید مینمایند.
!طریقه پاک کردن نقره
برای پاک کردن نقره میتوان از آمویناک ، خاکستر سیگار ، محلول گرم و غلیظ براکسی ، محلول %7 پتواوره ، محلول %10 اسید سولفوریک ، صابون پاک کننده نقره ، گرد پاک کننده نقره ، مایع پاک کننده نقره ، محلول سیانور پتاسیم ، گرد کربنات سدیم و یا پتاسیم و جوش شیرین استفاده نمود.
مرمر را هم میتوان با نفت ، روغن ترپانتین ، محلول کربنات سدیم ، سنگ پا ، آب اکسیژنه ، محلول رقیق امونیاک و کلرور دوشو پاک نمود. برای پاک کردن مجسمههای مرمری یک خمیری از اکسید منیزیم و تترکلرورکربن بضخامت یک سانتیمتر روی آن را میمالند آنگاه پس از پاک کردن با قلم مو آب اکسیژنه %3 روی آن میزنند.
برای پاک کردن مرمر نباید اسید بکار برد زیرا مرمر بر اثر اسید حل شده تولید اینورید کربنیک میکند. ( مرمر کربنات کلسیم است )
!پاک کردن لینولئوم
برای پاک کردن لینولئوم باید با آب صابون نیمه گرم و ماهوت پاک کن آنرا خوب شست و سپس با واکس مخصوص لینولئوم آنرا واکس زد. از آنجائیکه در ساختمان لینولئوم روغن کتان بکار رفته نباید برای تمیز کردن آن از اجسامی که حلال روغن هستند مانند کربنات سدیم و صابون کربنات سدیم دار و سود سوزان و نظیر اینها استفاده نمود.
!پاک کردن چرم
دستکشهای چرمی را بوسیله یک گلی که از مخلوط کردن 350 گرم کلرور دوشو و 450 گرم صابون ریز شده و 30 گرم مایع آمونیاک و 600 گرم آب درست میکنند پاک مینمایند در این مخلوط مخصوصا کلرور دوشو وظیفه از بین بردن کثافات را دارد. آمونیاک و صابون نیز چربیهای چسبیده به چرم را حل میکنند. ممکن است چرم را با مخلوطی از یک قسمت روغن ترپانتین و دو قسمت بنزین و یا آب که به آن یک سوم قسمت آمونیاک افزوده شده پاک نمود.
لکههای تازه مرکب را از روی چرم با اسید سیتریک ( جوهر لیمو ) پاک میکنند.