نام وی « نسیبه » و کنیه او ام عماره است. پدرش کعب بن عمرو و مادرش رباب بنت عبدالله خزرجی بود. دانشمندان
علم رجال در چگونگی نام او اتفاق نظر ندارند؛ برخی « نُسَیبه » و بعضی نیز « نَسَیبه » ضبط کرده اند.
نسیبه اهل مدینه و از طایفه « بنی نجار » از طوایف
قبیله خزرج، است. او نخست با زید بن عاصم نجاری ازدواج کرد و از او دارای دو پسر به نام های « عبدالله بن زید » و « حبیب بن زید » شد که این دو از اصحاب و یاران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم به شمار آمدند و در جنگ های عصر پیامبر حماسه و افتخار آفریدند.
پس از درگذشت زید بن عاصم، نسیبه با غزیه بن عمرو تزویج نمود و از او نیز صاحب سه پسر به نام های « تمیم بن غزیه » و « خوله بن غزیه » و« عماره بن غزیه » گشت و به این مناسبت به « ام عماره » کنیه یافته است.
نسیبه که دارای استعداد درخشان و ظرفیت بالایی بود و در نظام جاهلیت زمینه مناسبی برای رشد و شکوفایی دست نیازیده بود، با ظهور اسلام زمینه رشد و تعالی و تکامل برای او و امثال وی فراهم شد و توانست به قله عظمت و کمال دست یابد.
او به همراه 73 مرد و یک زن مسافران
پیمان دوم عقبه را تشکیل داد و در سال دوازدهم بعثت در عقبه منی با رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم دیدار و با آن حضرت بیعت کرد و از آن روز در صف زنان مسلمان انصاری قرار گرفت، به همراه همسر و دو فرزندش، عبدالله و حبیب به منظور آب رسانی و درمان مجروحان در
جنگ احد شرکت جست .
در هنگامه ای که مردان جنگجو صحنه رزم را ترک کرده و پیامبر و علی علیه السلام را تنها گذاشتند، بودند.ام عماره، این شیر زن انصاری شمشیر پسرش را برداشت و به نبرد روی آورد و افرادی از مشرکان را کشت و خود نیز زخم های فراوانی برداشت پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم اندکی پس از جنگ در هنگام بازگشت از
جنگ حمراء الاسد از نسیبه احوال پرسی و تفقد نمود.
نسیبه این شیر زن مسلمان افزون بر نبرد احد در
غزوه بنی قریظه،
سفر عمره حدیبیّه و
پیمان رضوان،
سفر عمره القضاء،
جنگ خیبر،
فتح مکه،
جنگ حنین، سپاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم را همراهی نمود و به سقایت و آب رسانی، مداوای مجروهان و حتی به نبرد و ستیز همت گمارد. آخرین صحنه حضور مربوط به سال دوازدهم هجرت و غائله
مسیلمه کذاب است.
مسلیمه به دروغ ادعای پیامبری کرد و چهل هزار مرد جنگجو به دور خود جمع کرد و این خود بزرگترین تهدید بر ضد حکومت نو پای اسلامی بود.
نسیبه که از عزم و اراده ای آهنین برخوردار بود، نذر کرد تا مسلیمه زنده است استحمام نکند، از این رو وقتی خبر حرکت سپاه مسلمانان را شنید که به جنگ مسلیمه می روند، بی درنگ به جمع سپاه پیوست.
او در این جنگ نیز زخم های فراوانی برداشت و یک دست او نیز در رزم از تن جدا گشت. به هر روی، نسیبه این شیر زن نامی اسلامی در سال 14 قمری، دار فانی را وداع گفت و به جوار رحمت حق پیوست.
منابع :
الطبقات، ج 8، ص 412؛ الاستیعاب، ج4، ص 475؛
الاصابه، ج 4، ص 479؛
المنتظم؛ المغازی
