تاریخچه ی:
اقسام مرکب ناقص
تفاوت با نگارش: 1
| V{maketoc} | | V{maketoc} |
| ((اقسام لفظ مرکب|مرکب ناقص)) بر دو قسم است: | | ((اقسام لفظ مرکب|مرکب ناقص)) بر دو قسم است: |
| *مرکب ناقص تقییدی | | *مرکب ناقص تقییدی |
| *مرکب ناقص غیر تقییدی | | *مرکب ناقص غیر تقییدی |
| ! مرکب ناقص تقییدی | | ! مرکب ناقص تقییدی |
| مرکب ناقص تقییدی آن ((لفظ مرکب)) ناقصی است که یک جزء آن، __قیدی__ برای جزء دیگر باشد. مراد از قید بودن یک جزء برای جزء دیگر، این است که یک جزء، جزء دیگر را خاص و متمایز از دیگر مشترکاتش گرداند. مثلا ((الفاظ|لفظ)) "خانه"، لفظی ((عام)) است و شامل خانه حسن و حسین و هر خانه دیگری می شود؛ اما وقتی مقید به "حسن" شود(خانه حسن)، ((خاص)) و متمایز از بقیه خانه ها می شود. | | مرکب ناقص تقییدی آن ((لفظ مرکب)) ناقصی است که یک جزء آن، __قیدی__ برای جزء دیگر باشد. مراد از قید بودن یک جزء برای جزء دیگر، این است که یک جزء، جزء دیگر را خاص و متمایز از دیگر مشترکاتش گرداند. مثلا ((الفاظ|لفظ)) "خانه"، لفظی ((عام)) است و شامل خانه حسن و حسین و هر خانه دیگری می شود؛ اما وقتی مقید به "حسن" شود(خانه حسن)، ((خاص)) و متمایز از بقیه خانه ها می شود. |
| همچنین خانه اعم از خانه بزرگ و خانه کوچک است؛ اما چون بگوییم: "خانه بزرگ"، معنی آن محدود می شود. | | همچنین خانه اعم از خانه بزرگ و خانه کوچک است؛ اما چون بگوییم: "خانه بزرگ"، معنی آن محدود می شود. |
| مرکب ناقص تقییدی خود بر دو قسم است: | | مرکب ناقص تقییدی خود بر دو قسم است: |
| *مرکب ناقص تقییدی وصفی | | *مرکب ناقص تقییدی وصفی |
| *مرکب ناقص تقییدی اضافی | | *مرکب ناقص تقییدی اضافی |
| !! مرکب ناقص تقییدی وصفی | | !! مرکب ناقص تقییدی وصفی |
| آن لفظی است که یک جزء آن، __وصف__ جزء دیگر باشد. مانند "خانه بزرگ" و "پسر دانا" (که خانه و پسر، موصوف و بزرگ و دانا، صفت هستند.) به عبارت دیگر، مرکب وصفی فقط از صفت و موصوف تشکیل می شود. | | آن لفظی است که یک جزء آن، __وصف__ جزء دیگر باشد. مانند "خانه بزرگ" و "پسر دانا" (که خانه و پسر، موصوف و بزرگ و دانا، صفت هستند.) به عبارت دیگر، مرکب وصفی فقط از صفت و موصوف تشکیل می شود. |
| !! مرکب ناقص تقییدی اضافی | | !! مرکب ناقص تقییدی اضافی |
| آن لفظی است که یک جزء، __متمم__ و کامل کننده جزء دیگر باشد. مانند "خانه حسین" و "برادر من" ("خانه" و "برادر"، مضاف و "حسن" و "من" مضاف الیه هستند.) به سخن دیگر، این مرکب فقط از مضاف و مضاف الیه تشکیل گردیده است. | | آن لفظی است که یک جزء، __متمم__ و کامل کننده جزء دیگر باشد. مانند "خانه حسین" و "برادر من" ("خانه" و "برادر"، مضاف و "حسن" و "من" مضاف الیه هستند.) به سخن دیگر، این مرکب فقط از مضاف و مضاف الیه تشکیل گردیده است. |
| فرق صفت و موصوف با مضاف و مضاف الیه، آن است که صفت را می توان به موصوف اسناد داد و مثلا گفت: "خانه، بزرگ است." اما مضاف الیه را نمی توان به مضاف نسبت داد و گفت: "خانه، حسن است"؛ زیرا خانه، غیر از حسن است و این جمله درست نیست. در این زمینه بنگرید به: | | فرق صفت و موصوف با مضاف و مضاف الیه، آن است که صفت را می توان به موصوف اسناد داد و مثلا گفت: "خانه، بزرگ است." اما مضاف الیه را نمی توان به مضاف نسبت داد و گفت: "خانه، حسن است"؛ زیرا خانه، غیر از حسن است و این جمله درست نیست. در این زمینه بنگرید به: |
| *((تفاوت صفت و موصوف با مضاف و مضاف الیه)) | | *((تفاوت صفت و موصوف با مضاف و مضاف الیه)) |
| ! مرکب ناقص غیر تقییدی | | ! مرکب ناقص غیر تقییدی |
| مرکب ناقص غیر تقییدی آن لفظ مرکب ناقصی است که یک جزء ترکیب، قیدی برای جزء دیگر نباشد. مانند: "درْ خانه" و "بیست و هفت".
| | مرکب ناقص غیر تقییدی آن لفظ مرکب ناقصی است که یک جزء ترکیب، قیدی برای جزء دیگر نباشد. مانند: "درْ خانه" و "بیست و هفت".
|
| ! خلاصه مطالب | | ! خلاصه مطالب |
| *((الفاظ|لفظ))(بر اساس این که بر یک چیز دلالت کند یا بر بیش از یک چیز)، ((تقسیمات الفاظ|تقسیم)) می شود به:
| | *((الفاظ|لفظ))(بر اساس این که بر یک چیز دلالت کند یا بر بیش از یک چیز)، ((تقسیمات الفاظ|تقسیم)) می شود به:
|
| **__((لفظ مفرد))__: | | **__((لفظ مفرد))__: |
| ***((اقسام لفظ مفرد|اسم)) (سنگ) | | ***((اقسام لفظ مفرد|اسم)) (سنگ) |
| ***((اقسام لفظ مفرد|کلمه)) (آمد) | | ***((اقسام لفظ مفرد|کلمه)) (آمد) |
| ***((اقسام لفظ مفرد|ادات)) (از) | | ***((اقسام لفظ مفرد|ادات)) (از) |
| **__((لفظ مرکب))__: | | **__((لفظ مرکب))__: |
| ***((اقسام لفظ مرکب|مرکب تام)): | | ***((اقسام لفظ مرکب|مرکب تام)): |
| ****((اقسام مرکب تام|مرکب تام خبری)) (حسن مهندس است.) | | ****((اقسام مرکب تام|مرکب تام خبری)) (حسن مهندس است.) |
| ****((اقسام مرکب تام|مرکب تام انشائی)): | | ****((اقسام مرکب تام|مرکب تام انشائی)): |
| *****((اقسام مرکب تام|امر)) (فرمان به انجام کار) (بیا!) | | *****((اقسام مرکب تام|امر)) (فرمان به انجام کار) (بیا!) |
| *****((اقسام مرکب تام|نهی)) (نهی از انجام کار) (نرو!) | | *****((اقسام مرکب تام|نهی)) (نهی از انجام کار) (نرو!) |
| *****((اقسام مرکب تام|استفهام)) (پرسش) (آیا می آید؟) | | *****((اقسام مرکب تام|استفهام)) (پرسش) (آیا می آید؟) |
| *****((اقسام مرکب تام|تمنی)) (آرزو) (ای کاش برنده می شدم.) | | *****((اقسام مرکب تام|تمنی)) (آرزو) (ای کاش برنده می شدم.) |
| *****((اقسام مرکب تام|ندا)) (صدا کردن) (ای محمد!) | | *****((اقسام مرکب تام|ندا)) (صدا کردن) (ای محمد!) |
| *****((اقسام مرکب تام|تعجب)) (چقدر جهان شگفت انگیز است!) | | *****((اقسام مرکب تام|تعجب)) (چقدر جهان شگفت انگیز است!) |
| *****((اقسام مرکب تام|عقد و ایقاع)) (این خانه را اجاره دادم.) | | *****((اقسام مرکب تام|عقد و ایقاع)) (این خانه را اجاره دادم.) |
| ***((اقسام لفظ مرکب|مرکب ناقص)): | | ***((اقسام لفظ مرکب|مرکب ناقص)): |
| ****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص تقییدی)): | | ****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص تقییدی)): |
| *****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص تقییدی وصفی)) (خانه زیبا) | | *****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص تقییدی وصفی)) (خانه زیبا) |
| *****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص تقییدی اضافی)) (خانه حسین) | | *****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص تقییدی اضافی)) (خانه حسین) |
| ****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص غیر تقییدی)) (بیست و هفت) | | ****((اقسام مرکب ناقص|مرکب ناقص غیر تقییدی)) (بیست و هفت) |
| ! منابع | | ! منابع |
| *کلیات منطق صوری، صفحه 83 و 82 | | *کلیات منطق صوری، صفحه 83 و 82 |
| *منطق مظفر، جلد1 | | *منطق مظفر، جلد1 |