منو
 کاربر Online
737 کاربر online
Lines: 1-51Lines: 1-53
 همانطور که می دانید، در ((قیاس اقترانی)) سه حد وجود دارد: ((قیاس اقترانی|حد اصغر))، ((قیاس اقترانی|حد اکبر))، ((قیاس اقترانی|حد اوسط)) همانطور که می دانید، در ((قیاس اقترانی)) سه حد وجود دارد: ((قیاس اقترانی|حد اصغر))، ((قیاس اقترانی|حد اکبر))، ((قیاس اقترانی|حد اوسط))
 اما موقعیت حد وسط نسبت به اصغر و اکبر در دو ((قیاس|مقدمه قیاس))، صورتهای مختلفی دارد که قیاس بر اساس آن ها چند گونه است. به عبارت دیگر، قیاس اقترانی از لحاظ موقعیت حد وسط در ((قیاس اقترانی|صغری)) و ((قیاس اقترانی|کبرای)) آن، به چهار شکل منقسم می شود. اما موقعیت حد وسط نسبت به اصغر و اکبر در دو ((قیاس|مقدمه قیاس))، صورتهای مختلفی دارد که قیاس بر اساس آن ها چند گونه است. به عبارت دیگر، قیاس اقترانی از لحاظ موقعیت حد وسط در ((قیاس اقترانی|صغری)) و ((قیاس اقترانی|کبرای)) آن، به چهار شکل منقسم می شود.
 این چهار شکل عبارتند از: این چهار شکل عبارتند از:
 1-(شکل اول) حد وسط یا ((قضیه حملی|محمول)) در صغری است و ((قضیه حملی|موضوع)) در کبری. 1-(شکل اول) حد وسط یا ((قضیه حملی|محمول)) در صغری است و ((قضیه حملی|موضوع)) در کبری.
 2-(شکل دوم) حد وسط یا هم در صغری محمول است و هم در کبری. 2-(شکل دوم) حد وسط یا هم در صغری محمول است و هم در کبری.
 3-(شکل سوم) حد وسط یا هم در صغری موضوع است و هم در کبری. 3-(شکل سوم) حد وسط یا هم در صغری موضوع است و هم در کبری.
 4-(شکل چهارم) حد وسط بر عکس شکل اول است؛ یعنی در صغری موضوع است و در کبری محمول. 4-(شکل چهارم) حد وسط بر عکس شکل اول است؛ یعنی در صغری موضوع است و در کبری محمول.
 هر یک از این صورت ها را __شکل__ می نامند. بر همین اساس، ((منطق دانان))، شکل را اینگونه تعریف کرده اند: هر یک از این صورت ها را __شکل__ می نامند. بر همین اساس، ((منطق دانان))، شکل را اینگونه تعریف کرده اند:
 ''شکل یعنی قیاس اقترانی به لحاظ موقعیت حد وسط نسبت به طرفین خود (یعنی اصغر و اکبر).'' ''شکل یعنی قیاس اقترانی به لحاظ موقعیت حد وسط نسبت به طرفین خود (یعنی اصغر و اکبر).''
 ((نور علیشاه اصفهانی)) در منظومه کبرای خود، این اشکال چهارگانه قیاس اقترانی را که اهمیت بسیار دارند، برای سهولت در حفظ، در دو بیت زیر به نظم در آورده است: ((نور علیشاه اصفهانی)) در منظومه کبرای خود، این اشکال چهارگانه قیاس اقترانی را که اهمیت بسیار دارند، برای سهولت در حفظ، در دو بیت زیر به نظم در آورده است:
 اوسط اگر حمل یافت در بر صغری و باز،،، وضع به کبری گرفت شکل نخستین شمار  اوسط اگر حمل یافت در بر صغری و باز،،، وضع به کبری گرفت شکل نخستین شمار
 حمل به هر دو دوم، وضع به هر دو سوم،،، رابع اشکال را عکس نخستین شمار  حمل به هر دو دوم، وضع به هر دو سوم،،، رابع اشکال را عکس نخستین شمار
 اکنون برای هر یک از این اشکال، مثالی می زنیم: اکنون برای هر یک از این اشکال، مثالی می زنیم:
-1- شکل اول: (حد وسط در صغری محمول باشد و در کبری موضوع) +1- __شکل اول__ (حد وسط در صغری محمول باشد و در کبری موضوع):
 __زمین__ (موضوع) (اصغر) __ سیاره __ (محمول) (حد وسط) __ است.__ (صغری) __زمین__ (موضوع) (اصغر) __ سیاره __ (محمول) (حد وسط) __ است.__ (صغری)
-هر __سیاره__ (موضوع) (حد وسط) __کروی__ (محمول) (حد اکبر) __است.__ (کبری) +__هر سیاره__ (موضوع) (حد وسط) __کروی__ (محمول) (حد اکبر) __است.__ (کبری)
 __زمین کروی است.__ (نتیجه) __زمین کروی است.__ (نتیجه)
-2-شکل دوم: حد وسط در هر دو مقدمه قیاس(صغری و کبری) محمول واقع شود: 
-هر سنگی جامد است.(صغری) هیچ جیوه ای جامد نیست(کبری) 
-اصغر حد وسط رابطه اکبر حد وسط رابطه 
-موضوع محمول موضوع محمول 
-نتیجه: هیچ سنگی جیوه نیست. 
-3-شکل وم(حد وسط در هر دو مقدمه (یعی هم صغری و هم در کبری) موضوع باشد).
هر نسانی یون است (صغری) ه ای است(کری)
وضوع ممو رابطه موضوع محمول رابه /> ط محمول حد وسط کبر
تی: بعضی یوان ها جس هستن.
4-شکل چهرم(حد وسط در صغری مع و در کبری ممول باشد):
هر انسانی حیو ست (ری) کتبی انان است(کری)
ووع مول ابط موضوع محمول رابطه
حد وسط محمول موو و
نتیجه: بعضی حیوان ها کتبند.
درباره شکل چهارم
شکل چهارم قی اانی دوررین اشکا ب ن ست و ه تی ب تصور ست اطو که مون منطق است ای ک ا (اید ب ل وری آ از ذهن) در من خویش نیاوه است.
و بعد ه کلویو الیو بو که این شکل را به شکال سه گانه ارسطوئی ازود و به همین لیل این شکل به نام او ب نم کل جالینوسی مروف است ین کل رای الی هیات طبیی نیست و به همین جهت دور از ذهن است.
فلاسفه و و منطق دانان قرون وسطی (ه الم مسیحیت و چه ر عا اسلا)ربار ارزش و اصالت این شکل با هم اختاف نر اه ا بعضی این کل ر به ک رد رده اند و بری آن را ارای ارزش دانسته اند. در کتب منطقی اسلمی یز ن را دور از ذه خوانده ا البه نباید تصور رد که منطق انان به کی نبت به ین ک بی اعتن بوده ان چناه د ا اوه اند که شرایط این شکل یکاخت یست: یی می تواند دو ص باد:
1-صو
رت ال:
لف) ر هر دو مقمه وه باشد.
) صغری کلیه باد. /> یا این نحو
2-ص وم:
اف)و ممه ایب لب مو اشد. />) یک ز د مقمه کیه باشد.
منطق مظفرج2 ص 30/33/31/منطق صوری ص317، 318/موهآثار ج 5 ص94و95
+2- __شکل وم__ (حد وسط در هر دو مقدمه ی(صغری و کبری) محمول واقع شود):

__
هر نگی__ (موو) (اصغر) __ا__ (مول) ( سط) __است.__ (غری)
__یچ یو ای__ (موضوع) (اکب) ____ (محمول) (حد وسط) __نیت.__ (کبری)
__یچ گی یوه یست.__ (نیجه)

3
- __شکل وم__ (حد وسط در هر دو مه (یعنی هم در صغری و هم در کبری) مووع باشد):

__
هر انسانی__ و) ( س) __یوان__ (ممول) (اصغر) __است.__ (غری)
__ ای__ (موضوع) (حد وسط) __جسم__ (محمول) (کر) __س.__ ی)
__بعضی حیوان ها سم هستند.__ (نتیجه)

4- __شکل چهارم__ ( در غری و ر کی ول ا): />
__
هر نسانی__ (و) (د ) __یان__ (مول) (ار) __است.__ (صغری)
__ه کی__ (وو) (اکب) __انسا__ (ممو) ( وس) __است.__ ری) />__ی یا ها کاتبن.__ (نتیجه) />
هر ی شکال چهر گا قیاس ارای می تان انه حا یا ر به خد بیرد. />بری آاهی از این مطل ر ادامه هین الب نگاه کی به: />*((ب شانده انه یاس اانی)) />*((شکل ا یاس ترانی)) />*((ک دوم ی اقرای))
*((کل وم قیس اانی))
*((کل چهام یاس ترانی))

*مه ا(ی می) د 5، ه 94 95
*منطق مظفر،جلد 2، صفحه 30، 333
/>*کلیات منطق صوری، ه 317 و 318

تاریخ شماره نسخه کاربر توضیح اقدام
 شنبه 08 اسفند 1383 [08:15 ]   4   محمدحسین حقیقت      جاری 
 شنبه 08 اسفند 1383 [08:12 ]   3   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 
 شنبه 08 اسفند 1383 [08:01 ]   2   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 
 شنبه 08 اسفند 1383 [07:50 ]   1   محمدحسین حقیقت      v  c  d  s 


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..