آنتی بیوتیک (Antibiotic) ماده ای شمیائی است که از
قارچ یا
میکروب گیاهی گرفته می شود و
موجودات ذره بینی را می کشد یا سرعت رشد آنها را کاهش می دهد. آنتی بیوتیک رده ای از
ضد میکروبهاست، که گروه بزرگتری بوده و شامل
ضد ویروسها و
ضد قارچها نیز می باشد. آنها برای میزبان نسبتا بی زیان می باشند و می توانند برای درمان بیماریها به کار روند.
ریشه لغوی
لغت پر مصرف آنتی بیوتیک از اصطلاح آنتی بیوتیک که معنی تحت الفظی آن (ضد حیات) است ریشه گرفته است.
نگاه اجمالی
کشف اتفاقی
پنیسیلین بوسیله
الکساندر فلمینگ در سال 1929 اولین عامل برای شروع تحقیقات پرثمری بود که منجر به تهیه
مواد ضد میکروبی شگفتآوری شد این مواد را بطور عموم (آنتی بیوتیک) نامیدند. با این حال تا سال 1945 طول کشید تا
دانشمندانی آنتی بیوتیکها را در درمان بیماریها بکار بردند و ارزش کشف فلمینگ عملا باثبات رسید. مشخص شده که آنتی بیوتیکها بطور وسیع در
طبیعت ایجاد میشود و توجهات علمی و موفقیت تجاری روی آنتی بیوتیکهای مورد مصرف در
درمان شناسی ، منجر به تهیه هزاران آنتیبیوتیک شد.
تاریخچه
مدتها قبل از کشف پنیسیلین بشر آموخته بود بطور تجربی بعضی
مواد خام را به عنوان عامل ضد میکروب مورد استفاده قرار دهد، امروزه ما خاصیت آنها را بعلت وجود آنتیبیوتیکها در آن مواد میدانیم در زمان 500 - 600 سال قبل از میلاد ، چینیها شیره کفک زده لوبیای شور را برای
درمان کورک ،
جوش بدن و عفونتهای مشابه آن بکار میبردند.
تعریف آنتی بیوتیک
بنا به تعریف
بندیک و
لانگ لیک آنتی بیوتیک عبارتست از ترکیبی شیمیایی که از
موجودات زنده تولید میشود و قادر است با غلظت کم موجب وقفه زندگی
موجودات ذرهبینی شود.
چه مادهای را آنتی بیوتیک مینامند؟
به مادهای آنتیبیوتیک میگوییم که:
- محصول متابولیک باشد
- آنالوگ آنتیبیوتیک طبیعی بوده و با سنتز بدست آمده باشد.
- بتواند رشد یا ادامه حیات یک یا چند نمونه از موجودات ذرهبینی را متوقف کند.
- با غلظت کم موثر باشد.
خصوصیات آنتیبیوتیک موفق در درمان شناسی
یک آنتی بیوتیک وقتی میتواند در درمان شناسی با موفقیت بکار رود:
- روی عامل بیماری اثر داشته باشد بدون اینکه آثار جانبی سمی قابل توجهی ایجاد نماید.
- باید به حد کافی پایدار باشد بطوری که بتوان آنرا از محیط کشت جدا نمود و برای مدت معقولی ذخیره کرد بدون اینکه اثرش کاهش یابد.
- سرعت دتوکسی فیکاسیون و دفع دارو از بدن به گونهای باشد که غلظت کافی را برای مدت معینی در خون نگاه داشته و احتیاجی به دوزهای مکرر نباشد.
- دفع دارو به حد کافی سریع و کامل باشد و پس از قطع مصرف دارو بطور کامل دفع گردد.
برخی مصارف آنتیبیوتیک
آنتی بیوتیک در دامپزشکی بطور فراوان استعمال میشود و آنرا به عنوان
مکمل غذایی در
حیوانات بکار برد.
تعدادی از آنتیبیوتیکها به منظور کنترل
بیماریهای میکربی و قارچی گیاهان مصرف میشود و به منظور
حفاظت مواد غذایی است. البته غذایی که مقادیری آنتی بیوتیک دارد ممکن است در اشخاص ایجاد
آلرژی کند.
مباحث مربتط با عنوان