!دید کلی
*چرا ستارگان در طول روز که هوا به شفافیت ((شب)) میباشد، ناپیدا هستند؟
*چرا برخی ((ستارگان)) سوسو می‌کنند؟
*کدام نواحی ((کره زمین|زمین)) از نظر ((رصد|مشاهدات نجومی)) شرایط مناسبی دارند؟
!پرنورترین ستاره زمین
ستارگان در طول روز که هوا به صافی شب می‌باشد دیده نمی‌شوند به این علت که در طی روز ((جو زمین|جو)) باعث پراکنده شدن ((نور خورشید)) می‌گردد. بطور مثال خود را در اتاق کاملا روشنی در ((غروب آفتاب|غروب)) مجسم کنید. اگر از پنجره به بیرون نگاه کنید چراغهای خیابان را به خوبی خواهید دید. ولی عملا هیچ چیز دیگری را نمی‌توانید مشاهده کنید. اجسامی که بر روی آنها ((نور)) نمی‌تابد و یا اجسامی که از خود نوری را تابش نمی‌نمایند ، غیر قابل رویت باقی می‌مانند. زمانی که چراغ اتاق را خاموش می‌کنید، دیگر ((شیشه|شیشه پنجره)) مانع دید شما نخواهد شد.

هنگامی که به مشاهده ((آسمان)) می‌پردازید ، موردی به همین ماهیت رخ می‌دهد. در هنگام ((جو زمین|جو)) کاملا روشن است و ما می‌توانیم ((خورشید)) را ببینیم ولی نور ستارگاه دور دست نمی‌تواند به ما برسد. هنگامی که خورشید در زیر ((افق عالم|افق)) ناپدید می‌گردد و نور خورشید ( همراه آن نور پراکنده شده بوسیله هوا ) از میان می‌رود. جو شفاف می‌شود و ما می‌توانیم ستارگان را روئیت کنیم.
!احساس ((فضانوردان)) در مورد ستارگان
دیدن ستارگان از فضای خارج متفاوت است. هنگامی که ((سفینه فضایی)) به ارتفاع بالاتری میرسد، لایه های ضخیم جو را ترک می‌کند. و آسمان به تدریج تاریک می‌گردد. در ارتفاع 200 ـ 300 کیلومتری، یعنی محلی که مسیر سفینه‌های سرنشیندار در آن واقع می‌باشد، ((آسمان شب|آسمان کاملا سیاه)) به نظر می‌رسد و حتی هنگامی که خورشید در آن قابل رویت باشد. باز هم سیاه است.

((یوری گاگارین)) ، نخستین فضانورد دینا ، احساس خود را درباره ((فضا)) چنین توضیح داده:« آسمان کاملا سیاه است. ستارگان در برابر چنین زمینه‌ای درخشانتر به نظر می‌آیند و به وضوح نمایان هستند.» با این وجود از میان تمام ستارگان فقط درخشانترین آنها از داخل سفینه فضایی قابل رویت هستند. نور خیره کننده خورشید و نور زمین دید را مبهم می‌کند.
!سو سو زدن ستارگان
اگر از روی ((کره زمین)) ، ستارگان را مشاده نمائیم، تمام آنها در حال درخشش به نظر می‌آیند. ظاهرا آنها ((نور)) خود را از دست می‌دهند و دوباره نورانی می‌شوند و در تمام مواقع در حال تغییر رنگ هستند. هر چه ((ستاره)) نسبت به افق کمتر باشد سو سو زدن آن شدیدتر است. سو سو زدن ستاره نیز به وسیله وجود جو توضیح داده می‌شود. نوری که از ستاره خارج می‌گردد بیش از رسیدن به چشمهای ما از جو که حاوی ((توده هوا|توده‌های هوای سرد و گرم)) است عبور می‌کند ((چگالی هوا)) در هر ناحیه‌ای از جو به دمای آن بستگی دارد.

پرتوهای نور با عبور از ناحیه‌ای به ناحیه دیگر شکسته می‌شوند. جهت پراکنده شدن آنها در نتیجه تراکمشان در برخی از نواحی سطح زمین و ((پراش نور|تفرق‌شان)) در نواحی دیگر، تغییر می‌نماید. از آنجا که توده هوا در حال حرکت می‌باشد، این نواحی نیز موقعیت خود را تغییر می‌دهند، وقتی که از روی ((کره زمین)) به مشاهده آنها می‌پردازیم ((درخشندگی ستاره|درخشندگی ستارگان)) را در حال تغییر می‌یابیم. ((باریکه نور|پرتوهای نور)) که رنگ متفاوتی دارند به طور مشابه شکسته نمی‌شوند، تشدید یا محو شدن رنگهای متفاوتی دارند به طور مشابه شکسته نمی‌شوند و تشدید یا محو شدن رنگها به طور همزمان انجام نمی‌گیرد.


{picture=asemeanporsetareh011.jpg}




!عامل سو سو زدن ستارگان
((اپتیک|عوامل اپتیکی)) پیچیده در مورد سوسو زدن ستارگان موثر می‌باشد. وجود لایه‌های گرم و سرد در هوا و حرکت سریع توده‌های هوا در کیفیت تصاویر ((دوربین نجومی)) نیز تاثیر بسزایی دارند.
!بهترین جا برای رصد
*آیا مناسبترین شرایط در ((کوه|کوهها)) وجود دارد یا آنکه در زمین مسطح؟
*آیا در ((ساحل دریا)) با آن روبرو می‌شویم یا در داخل خشکی؟
*آیا این شرایط در جنگل فراهم می‌باشد و یا در صحرا؟
*به طور کلی اخترشناس کدام را ترجیح می‌دهد؟ ده شب بدون ابر در هر ماه یا فقط یک شب صاف در هوایی شفاف و آرام؟

این مسائل و بسیاری از مسائل دیگر باید بیش از تعیین محل ساختمان یک ((رصد خانه)) که دوربین نجومی بزرگی دارد، پاسخ داده شوند. این پاسخها به وسیله کارکنان ((هواشناسی فضایی)) که رشته خاصی از علم است تعیین می‌شوند. یکی از بزرگترین دوربینهای غربی که قطر آینه آن 6 متر است، یعنی یک متر بزرگتر از آینه ((دوربین نجومی پالومار|دوربین نجومی مشهور پالومار)) در ((آمریکا|ایالات متحده آمریکا)) می‌باشد که در ((روسیه)) مورد بهره برداری قرار گرفته است. افزایش یک متر به قطر ((آینه)) برای ((دانشمندان فیزیک|اختر شناسان)) چه مفهومی دارد؟ یعنی محدوده فضای قابل ((رصد)) جهان 20 درصد افزایش می‌یابد.

ساختمان دوربین نجومی جدید به دنبال پژوهشهای چند ساله ((هواشناسی مقیاسی)) که به وسیله کارمندان ((رصد خانه پل‌کونو|رصد خانه پل‌کونو فرهنگستان علوم روسیه)) به عمل آمد، آغاز گردید. رصد خانه جدید که آینه غول پیکر 6 متری را در خود جای داده بود در ناحیه استاد روپول در ((قفقاز شمالی)) ساخته شد. گرچه باید گفت که شرایط حتی در ((آسیای مرکزی)) و ((فلات پامیر|کوههای پامیر)) مناسبتر می‌باشند ولی عملیات ساختمانی در آنجا اشکالات فنی فراوان هزینه زیادی دارد. و علاوه بر این مسائل فاصله این نواحی از مراکز اصلی علمی زیاد است.
!((رصد ستارگان)) از فضای خارج
بدیهی است که رصدخانه‌هایی در فضای خارج و دور از لایه‌های ضخیم هوا واقعا می‌تواند بدون نقص باشد. واقعیت امر این است که نور ستارگان در آن ناحیه تغییر می‌کند و نور ملایم و یکنواختی از آنها خارج می‌گردد. اصلا می‌توانیم در ضمن چرخش به دور زمین تمام ((صور فلکی|صورتهای فلکی آسمان)) خود را از ((وسایل نقلیه‌ای)) که در مدار دایره شکلی به دوز زمین حرکت می‌کند، رویت نمائیم. مشاهده ستارگان از فضای خارج از دو جنبه ((اختر فیزیک|اخترشناسی)) و ((هدایت سفینه)) مفید است.
*ابتدا اینکه اهیمت زیادی دارد که ((طیف ستارگان|نور ستارگان)) را بدون تغییر یافتن به وسیله جو مشاهده کنیم.


*دوم آنکه در ضمن قطع ((ارتباط رادیویی سفینه|ارتباط رادیویی سفینه فضایی با زمین)) ، هیچ چیز را نمی‌توان جایگزین هدایت سفینه به وسیله ستارگان نمود. با توجه به موقعیت قبلی ستارگان نسبت به یکدیگر نه فقط اصلاح مسیر امکان پذیر است بلکه ((تعیین موقعیت فضایی سفینه)) نیز مقدور می‌گردد.
!مباحث مرتبط با عنوان
*((آسمان شب))
*((اختر فیزیک))
*((ارتباط رادیویی سفینه))
*((افق عالم))
*((باریکه نور))
*((تعیین موقعیت فضایی سفینه))
*((جو زمین))
*((خورشید))
*((درخشندگی ستاره))
*((دوربین نجومی پالومار))
*((رصد خانه پل‌کونو))
*((رصد ستارگان))
*((ستاره شناسی))
*((سفینه فضایی))
*((شب))
*((صور فلکی))
*((طیف ستارگان))
*((غروب آفتاب))
*((رصد|مشاهدات نجومی))
*((هدایت سفینه))
*((هواشناسی فضایی))