خداوند متعال چنین مقدّر فرموده است که مؤمنین و دوستداران او غالباً در تنگی و سختی و فقر و ابتلا به سر ببرند. این موضوع در زندگی انبیاء و اولیاء الهی هم به خوبی مشاهده می شود.
این سختی‌ها و گرفتاری‌ها گاهی برای پاک کردن مؤمن از لغزش‌ها و گناهان صغیره‌ای است که احیاناً از او سرزده و گاهی برای ترفیع مقام و بالا بردن درجات قرب است.
در این زمینه به چند روایت اشاره می‌شود:

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود:«پیامبران به بیشترین سختی‌ها مبتلا می‌شوند، پس از آنان مؤمنین هستند که به قدر ایمانشان مبتلا می‌شوند.»

2- حضرت امام جعفر صادق علیه السلام فرمود:«اجر و پاداش بزرگ با گرفتاری‌های بزرگ همراه است. خداوند هر قومی را دوست بدارد، آنها را گرفتار می‌کند.»

3- امام باقر علیه السلام فرمود:«وقتی خداوند بنده ای را دوست داشته باشد، او را غرق در گرفتاری می‌کند.»

4- امام صادق علیه السلام فرمود:«محال است بر مؤمن چهل شب بگذرد، و مشکلی برایش پیش نیاید که او را محزون نکند. این مشکلات مایه تذکر و یادآوری به اوست.»

و نیز فرمود:«در بهشت درجه ای است که بنده به آن نمی رسد مگر اینکه به بیماری مبتلا شود.»

امام باقر علیه السلام فرمود:«همان طور که مرد از اهل خود دلجویی می کند، خداوند هم از مؤمن با هدیه‌ای از گرفتاری سرکشی می‌کند، و نیز او را از دنیا پرهیز می‌دهد، همانطور که طبیب، مریض را از غذا پرهیز می‌دهد. »

رسول خدا فرمود:«مؤمن مانند شاخه نهالی است که دردها و بیماری ها او را حرکت می‌دهند.»

شخصی به امیرالمؤمنین علیه السلام عرض کرد:«به خدا قسم من تو را دوست دارم.»
امام فرمود:«پس لباسی برای فقر آماده کن که من از رسول خدا شنیدم که فرمود:«فقر و تنگدستی به سوی محبّین تو از سیلی که به پایین درّه می ریزد سریع تر رو می‌آورد.» »

امام صادق علیه السلام فرمود:« خداوند به حضرت موسی علیه السلام فرمود:« من مخلوقی محبوب تر از مؤمنان خلق نکردم و آنها را فقط به آنچه خیر و صلاح‌شان است، مبتلا می‌کنم، چرا که صلاح آنان را بهتر می‌دانم ...»

10- امام سجاد علیه السلام فرمود: « مردم در زمان ما شش گروهند: شیر، گرگ، روباه، سگ، خوک، گوسفند.
شیرها همان پادشاهان ستمگرند که می خواهند بر همه غلبه پیدا کنند.
گرگ ها تاجرانی هستند که از جنس در موقع خریدن بد می‌گویند و در موقع فروش تعریف.
روباه ها دین فروشان و دو رویانند، سگ ها پرخاش‌کنندگان به مردم هستند، و خوک ها طالبان فساد و فحشاءاند.
اما گوسفندها کسانی هستند که پشم‌شان کنده می‌شود و گوشت‌شان خورده می‌شود و استخوان‌شان شکسته می‌شود، یعنی مؤمنین مبتلا و گرفتار.
پس گوسفندان در بین گروهی از شیران و گرگان و روباهان و سگان و خوکان چه کنند؟!»

منابع:
بحارالانوار، ج 67، باب 12، از صفحه 196 تا 249.

خداوند متعال چنین مقدّر فرموده است که مؤمنین و دوستداران او غالباً در تنگی و سختی و فقر و ابتلاء بسر ببرند و حتی در زندگی انبیاء و اولیاء الهی هم بخوبی این مسأله مشاهده می شود.
این سختیها و گرفتاری ها گاهی برای پاک کردن مؤمن از لغزشها و گناهان صغیره ای است که احیاناً از او سرزده و گاهی برای ترفیع مقام و بالا بردن درجات قرب است. همچنانکه برای انبیاء و اولیاء معصوم خداوند دیده می شود.
برای آشنا شدن بیشتر با مسأله ابتلائات و گرفتاریها و فقر و مرضهایی که به مؤمنین رو می آورد، به روایات مراجعه می کنیم:

1- رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: « شدیدترین مردم نسبت به گرفتاریها پیامبرانند و بعد از آنها مؤمنین به قدر ایمانشان. . . »

2- امام صادق علیه السلام فرمود: « اجر و پاداش بزرگ به همراه گرفتاریهای بزرگ است و خداوند قومی را دوست ندارد مگر آنکه آنها را گرفتار می نماید. »

3- امام باقر علیه السلام فرمود: « وقتی خداود بنده ای را دوست داشته باشد، او را غرق در گرفتاری ها می نماید. »

4- امام صادق علیه السلام فرمود: « بر مؤمن چهل شب نمی گذرد، مگر اینکه مسأله ای برای او پیش می آید که او را محزون می کند و آن مایه یادآوری اوست. »

5- و نیز فرمودند: « در بهشت درجه ای است که بنده به آن نمی رسد مگر اینکه در بدنش عارضه ای دست دهد. »

6- امام باقر علیه السلام فرمود: « همانطور که مرد از اهل خود دلجویی می کند، خداوند هم مؤمن را با هدیه ای از گرفتاری سرکشی می کند و او را از دنیا پرهیز می دهد، همانطور که طبیب مریض را پرهیز می دهد. »

7- رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: « مؤمن مانند شاخه تازه ای است که دردها و بیماری ها او را حرکت می دهند. »

8- شخصی به امیرالمؤمنین علیه السلام عرض کرد: « به خدا قسم من تو را دوست دارم.» حضرت فرمود: « پس لباسی برای فقر آماده کن که من از رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم شنیدم که فرمود: « فقر و تنگدستی به سوی محبّین تو از سیلی که به پایین درّه می ریزد سریع تر رو می آورد. »

9- امام صادق علیه السلام فرمود: « خداوند به حضرت موسی علیه السلام فرمود: « من مخلوقی محبوب تر از مؤمن خلق نکردم و من او را فقط به آنچه خیر و صلاح اوست، مبتلا می کنم و من صلاح او را بهتر می دانم. . . »

10- امام سجاد علیه السلام فرمود: « مردم در زمان ما شش گروهند: شیر، گرگ، روباه، سگ، خوک، گوسفند، اما شیرها، همان پادشاهان ستمگرند که می خواهند بر همه غلبه پیدا کنند، گرگ ها تاجرانی هستند که جنس را در موقع خریدن مذمّت می کنند و در موقع فروختن تعریف، اما روباه ها، دین فروشان و دو رویانند، سگ ها پارس کنندگان به مردم اند با زبانشان، خوک ها طالبان فساد و فحشاءاند و گوسفند ها آنها هستند که پشم آنها را می کنند و گوشت آنها را می خورند و استخوان آنها را می شکنند، یعنی مؤمنین مبتلا و گرفتار. پس گوسفندان در بین گروهی از شیران و گرگان و روباهان و سگان و خوکان چه کنند؟! »

منابع:
بحارالانوار، ج 67، باب 12، از صفحه 196 تا 249.