(سجده) یکی از برترین نمودهای بندگی حضرت حق می باشد که می توان در ضمن انجام آن به عالی ترین کمالات نائل آمد.
امام صادق علیه السلام می فرمایند: سوگند به خداوند کسی که حقیقت سجده را در عبادات خود بیاورد هرگز دچار خسارت نخواهد شد و در این جا این سئوال مطرح می شود که حقیقت سجده چیست؟ در ظاهر، شکل ظاهری «سجده » محقق نمی گردد مگر اینکه انسان از جمیع اطراف خود با در افتادن بر روی زمین خود را بر کنار داشته و از همه چیز خود را محجوب نماید و در باطن نیز حقیقت سجده حاصل نمی شود
مگر با فاصله گرفتن به قلب و سرّ و روح و همه خواست و ادراک از آنچه غیر خداست و اقبال تام و تمام به مقام عبودیت در مقابل حضرت اله، که در نهایت این حالت متعالی به مقام « فناء » منجر خواهد شد که برترین مقام کمالی برای انسان است و به معنای رسیدن به ادراک و شهود واقعی تولید و نیستی محض خود و ماسوا است.
به هر حال در روایات آمده است که سجود افضل اعمال بدنی است و از سایر عبادات در نورانی نمودن انسان موثرتر است.
امام صادق علیه السلام می فرمایند: نور را در گریه و سجده یافتم و روایات شده که نزدیک ترین حالات عبد به خداوند حال سجده است بخصوص اگر گرسنه بوده و مشغول گریه باشد.
حال بر این اساس
حضرت سید الساجدین علیه السلام که سجده های طولانی و زیادی داشته اند در حال نماز و غیر آن که به سجده رفته اند آن قدر در سجده مکث کرده و مشغول مناجات و یاد حق بوده اند که عرق تمام صورت مبارکشان را پوشانیده و آب از سر و روی ایشان می ریخته است.
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: هر گاه حضرت علی بن الحسین (علیه السلام) به نماز می ایستاد رنگشان تغییر می کرد و هر گاه به سجده می رفتند، سرشان را بلند نمی کردند تا اینکه عرق از سر و روی ایشان می بارید.
در نقل دیگر هم امام صادق (علیه السلام) فرمودند: حضرت علی ابن الحسین (علیه السلام)بسیار گریه می کردند و یکبار که در موضعی ریز و درشت در کوه « جبان » در اطراف مدینه به نماز ایستاده بودند به سجده رفته و پس از اینکه از سجود سر برداشتند کاّن در آب فرو رفته بودند و این به خاطر کثرت گریه های ایشان بود.
مراجعه شود به:
سجده های حضرت سجاد علیه السلام