|
|
عمومی |
نام, علامت اختصاری, شماره | Antimony, Sb, 51 |
گروه شیمیایی |
شبه فلز |
گروه, تناوب, بلوک | 15 «VA), 5 , p |
جرم حجمی, سختی | 6697 kg/m3, 3 |
رنگ | خاکستری نقره ای درخشان
|
خواص اتمی |
وزن اتمی | 121.760 amu |
شعاع اتمی (calc.) | 145 (133) pm |
شعاع کووالانسی | 138 pm |
شعاع وندروالس | اطلاعات موجود نیست |
ساختار الکترونی | Kr]4d10 5s2 5p3] |
-e بازای هر سطح انرژی |
2, 8, 18, 18, 5 |
درجه اکسیداسیون «اکسید) | ±1 «اسیدی ملایم) |
ساختار کریستالی | رومبوهدرال |
خواص فیزیکی |
حالت ماده | جامد |
نقطه ذوب |
903.78 K (1167.13 °F) |
نقطه جوش |
1860 K (2889 °F) |
حجم مولی |
18.19 ש»10-6 ««متر مکعب بر مول |
گرمای تبخیر |
77.14 kJ/mol |
گرمای هم جوشی |
19.87 kJ/mol |
فشار بخار |
2.49 E-9 Pa در6304 K |
سرعت صوت |
m/s در K |
متفرقه |
الکترونگاتیویته |
2.05 «درجه پاولینگ) |
ظرفیت گرمایی ویژه |
210 J/«kg*K) |
رسانائی الکتریکی |
2.88 106/m اهم |
رسانائی گرمایی |
24.3 W/«m*K) |
1st پتانسیل یونیزاسیون |
834 kJ/mol |
2nd پتانسیل یونیزاسیون |
1594.9 kJ/mol |
3rd پتانسیل یونیزاسیون |
2440 kJ/mol |
4th پتانسیل یونیزاسیون |
4260 kJ/mol |
5th پتانسیل یونیزاسیون |
5400 kJ/mol |
6th پتانسیل یونیزاسیون |
10400 kJ/mol |
پایدارترین ایزوتوپها |
|
واحدهایSI & STP استفاده شده مگر آنکه ذکر شده باشد. |
|
آنتیموان
عنصر شیمیایی است که در
جدول تناوبی دارای نشان Sb و
عدد اتمی 51 است . آنتیموان که یک
شبه فلز است دارای چهار حالت آلوتروپیک می باشد. شکل پایدار این عنصر، فلزی آبی – سفید است وانواع زرد و سیاه آن ناپایدار می باشد. این عنصر در مواد ضد آتش ،
رنگها ،
سرامیک ، لعاب و
آلیاژهای گوناگون و
لاستیک بکار می رود.
خصوصیات قابل توجه
آنتیموان در حالت عنصری خود شکننده ، گدازپذیر، نقره فام و بلوری است که خاصیت هدایت الکتریکی و حرارتی ضعیفی دارد و در
دمای کم تبخیر می شود.شبه فلز آنتیموان از نظر ظاهری و خصوصیات فیزیکی شبیه فلز است اما از نظر شیمیایی مثل فلز واکنش نمی کند. همچنین این عنصر مورد حمله اسیدهای
اکسید کننده و
هالوژنها قرار می گیرد.
فراوانی آنتیموان در پوسته
زمین بین ppm 5/0 تا 2/0 برآورد شده است. آنتیموان
کالکوفیل است و با
گوگرد و
فلزات سنگین سرب ،
مس و
نقره وجود دارد.
کاربردهــــــــا
استفاده از آنتیموان در صنایع
نیمه هادی و در تولید
دیود ها ، موج یابهای
مادون قرمز و وسایل
Hall-effect رو به افزایش است. این شبه فلز، بصورت
آلیاژ موجب افزایش سختی و مقاومت مکانیکی سرب می شود. مهمترین کاربرد فلز آنتیموان بعنوان سخت کننده
سرب در خازنها می باشد. سایرکاربردها :
- در باطریها
- آلیاژهای ضد اصطکاک
- فلز ویژه حروف چاپ
- گلوله های رسام و جنگ افزارهای کوچک
- روکش کابل
از ترکیبات آنتیموان به صورت ا
کسیدها ،
سولفیدها ، آنتیمونات سدیم و تری کلرید آنتیموان در ساخت ترکیبات ضد حریق ، لعاب
سرامیک ،
شیشه ،
رنگ و
سفالگری استفاده می شود. تری اکسید آنتیموان مهمترین ترکیبات آنتیموان است و بیشتر در تنظیمات واپسگر آتش بکار می رود. کاربردهای واپسگر آتش در مواردی مثل لباس بچه ، اسباب بازی ، هواپیما و روکش صندلی اتومبیل است .
تاریخچـــــــه
آنتیموان (
یونانی anti بعلاوه monos به معنی فلزی که به تنهایی یافت نمی شود) در دوران باستان درترکیبات مختلف شناخته شد و بعدها در اوایل
قرن 17 و احتمالا" زودتر بعنوان یک فلز شناسایی گشت . وجود این فلز را اولین بارسال
1450 Tholden بطور علمی گزارش کرد.
استیب نیت ، سولفید طبیعی آنتیموان در دوران انجیل بعنوان
دارو و وسیله
آرایش کشف و مورد استفاده قرار گرفت . ارتباط بین نام جدید آنتیموان و نماد آن پیچیده است ؛ نام
قبطی پودر آرایشی سولفید آنتیموان توسط
یونانیان قرض گرفته شد و بعد در زبان
لاتین هم وارد شد که نتیجه آن واژه stibium است .
Jacob Berzeliusمکتشف علم شیمی در نوشته های خود نام اختصاری برای آنتیموان بکار برده و این نام همچنان مورد استفاده است و نشانه آن هم به این صورت است .
منابع در طبیعت
اگرچه این عنصر فراوان نیست ، در بیش از 100 گونه ماده
معدنی وجود دارد. آنتیمـوان گاهی اوقات بصورت بومی یافت می شود اما عمدتا" در سولفید
استیب نیت ( Sb
2S
3) که سنگ معدنی فراوانی است وجود دارد. اشکال تجاری آنتیموان بیشتربصورت شمش ، قطعات خرد شده ، ریزدانه و قالبهای ریخته شده می باشد. سایر شکلهای آن پودر، گلوله و بلورهای مجزا است .
هشدارهـــا
آنتیموان و بسیاری از ترکیبات آن
سمی هستند.
منبع
اتصالات خارجی