تاریخچه ی:
معرف رنگی
تفاوت با نگارش: 3
| + | {DYNAMICMENU()} |
| + | __واژهنامه__ |
| + | *((واژگان شیمی تجزیه)) |
| + | *((واژگان شیمی آلی)) |
| + | *((واژگان شیمی معدنی)) |
| + | *((واژگان شیمی فیزیک)) |
| + | *((واژگان شیمی صنعتی)) |
| + | __مقالات مرتبط__ |
| + | *((شیمی تجزیه)) |
| + | *((شیمی تجزیه کمی)) |
| + | *((مراحل تجزیه شیمیایی)) |
| + | *((معرف PH)) |
| + | *((معرف رنگی)) |
| + | *((آشنایی با تبادلگرهای یونی)) |
| + | *((الکترود شاهد)) |
| + | *((الکترود شیشهای)) |
| + | *((مقالات جدید شیمی|شیمی)) |
| + | __کتابهای مرتبط__ |
| + | *((کتابهای شیمی تجزیه)) |
| + | __[http://217.218.177.31/mavara/mavara-view_forum.php?forumId=47|انجمن شیمی]__ |
| + | __سایتهای مرتبط__ |
| + | *سایتهای داخلی |
| + | **[http://www.shimi.ir|شیمی عمومی] |
| + | **[http://www.chemistmag.com |مجله شیمی] |
| + | *سایتهای خارجی |
| + | **[http://en.wikipedia.org/wiki/Analytical_chemistry|تعریفی از شیمی تجزیه] |
| + | **[http://en.wikipedia.org/wiki/Chromatography|کروماتوگرافی] |
| + | **[http://www.shu.ac.uk/schools/sci/chem/tutorials/chrom/gaschrm.htm|کروماتوگرافی گازی] |
| + | **[http://www.islandnet.com/~yesmag/projects/paper_chroma.html|کروماتوگرافی کاغذی] |
| + | **[http://www.pharm.uky.edu/ASRG/HPLC/hplcmytry.html|راهنمای HPLC] |
| + | **[http://www.chm.davidson.edu/ChemistryApplets/spectrophotometry/AbsorbanceSpectrum.html|طیف جذبی در اسپکتروفتومتری] |
| + | **[http://www.chm.davidson.edu/ChemistryApplets/spectrophotometry/BeersLaw.html|اسپکتروفتومتری-قانون بیر] |
| + | **[http://www.chm.davidson.edu/ChemistryApplets/spectrophotometry/UnknownSolution.html|آنالیز یک ماده ناشناخته-تعیین غلظت آنالیت] |
| + | **[http://www.wwnorton.com/college/chemistry/chemconnections/Rain/pages/titr.html|منحنی تیتراسیون اسید باز] |
| + | **[http://www.carlton.srsd119.ca/chemical/equilibrium/abindicators.htm|شناساگرهای اسید باز] |
| + | body= |
| + | |~| |
| + | {DYNAMICMENU} |
| + |
|
| + | ||شناساگرها ، ((شیمی آلی|ترکیبات آلی)) با ساختار پیچیده هستند که به صورت اسید یا باز ضعیف عمل میکنند. واکنشهای تفکیک و تجمع شناساگرها با نوآرایی ساختمانی درونی همراه است که سبب تغییر در رنگ میشود.|| |
| + |
| + | {img src=img/daneshnameh_up/f/fd/its_pH_test_strips_2.jpg} |
| + | | |
| !اطلاعات اولیه | | !اطلاعات اولیه |
- | انواع گوناگونی از ترکیبات ، هم ((سنتز|سنتزی)) و هم طبیعی وجود دارند که بر حسب PH محلولی که در آن حل میشوند، رنگ متفاوتی به خود میگیرند. بعضی از این مواد هزاران سال است که برای نشان دادن ((ی اسیدی|خصلت اسیدی)) یا ((خاصیت بازی|بازی)) ((آب|آبها)) به کار گرفته شدهاند این ترکیبات همچنین برای شیمیدان عصر حاضر که از آن ها برای تخمین PH محلولها و تشخیص نقطه پایانی در ((تیتراسیون اسید – باز|تیتراسیونهای اسید – باز)) سود میبرند، اهمیت زیادی دارند. !تعریف شناساگرها ((ترکیبات آلی)) با ساختار پیچیده هستند که به صورت اسید یا باز ضعیف عمل میکنند. واکنشهای تفکیک و تجمع شناساگرها با نوآرایی ساختمانی درونی همراه است که سبب تغییر در رنگ میشود. |
+ | انواع گوناگونی از ترکیبات ، هم __سنتزی__ و هم __طبیعی__ وجود دارند که بر حسب ((معرف PH|PH)) محلولی که در آن حل میشوند، رنگ متفاوتی به خود میگیرند. بعضی از این مواد هزاران سال است که برای نشان دادن ((ی واص اسیدها|خصلت اسیدی)) یا ((خاصیت بازی|بازی)) آبها بکار گرفته شدهاند. این ترکیبات همچنین برای شیمیدان عصر حاضر که از آنها برای تخمین PH محلولها و تشخیص نقطه پایانی در ((تیتراسیون|تیتراسیونهای اسید – باز)) سود میبرند، اهمیت زیادی دارند. |
| !رنگ شناساگر | | !رنگ شناساگر |
- | محلولی که محتوی یک شناساگر باشد با تغییرات PH یک تغییر پیوسته در رنگ از خود ظاهر میسازد. لکن ، ((چشم انسان)) به این تغییرات حساس نیست. نوعا از یک گونه باید پنج تا ده برابر به طور اضافی موجود باشد تا رنگ آنگونه به چشم بیننده یک رنگ غالب به نظر آید، افزایش بیشتر در این نسبت هیچ تاثیر قابل روئیتی ندارد. فقط در ناحیهای که نسبت از پنج تا ده برابر برای یک شکل به نسبت مشابهای برای یک شکل تغییر کند، به نظر میآید که رنگ محلول تغییر کرده است. پس ، تغییر رنگ صوری شامل یک تغییر عمده در وضعیت تعادل شناساگر است. بعضی از شناساگرها نیاز به تغییر نسبت کمتری دارند و بعضی دیگر ، به تغییر بیشتر به علاوه ، تفاوت قابل توجهی نیز در توان افراد مختلف جهت تشخیص رنگ وجود دارد، در حقیقت ، شخص مبتلا به ((کور رنگی)) ممکن است قادر به تشخیص هیچ گونه تغییر رنگی نبا شد. |
+ | محلولی که محتوی یک شناساگر باشد، با تغییرات PH ، یک تغییر پیوسته در رنگ از خود ظاهر میسازد. لکن ، ((چشم انسان)) به این تغییرات حساس نیست. نوعا از یک گونه باید پنج تا ده برابر بطور اضافی موجود باشد تا رنگ آن گونه به چشم بیننده یک رنگ غالب به نظر آید. افزایش بیشتر در این نسبت هیچ تاثیر قابل روئیتی ندارد. فقط در ناحیهای که نسبت از پنج تا ده برابر برای یک شکل به نسبت مشابهی برای یک شکل تغییر کند، بنظر میآید که رنگ ((محلول)) تغییر کرده است.
پس ، تغییر رنگ صوری شامل یک تغییر عمده در وضعیت تعادل شناساگر است. بعضی از شناساگرها نیاز به تغییر نسبت کمتری دارند و بعضی دیگر ، به تغییر بیشتر. بعلاوه ، تفاوت قابل توجهی نیز در توان افراد مختلف جهت تشخیص رنگ وجود دارد. در حقیقت ، شخص مبتلا به __کور رنگی__ ممکن است قادر به تشخیص هیچ گونه تغییر رنگی نباشد. |
| !دامنه PH برای تغییر رنگ | | !دامنه PH برای تغییر رنگ |
- | دامنهای از PH که یک شناساگر معین در آن دامنه تغییر رنگ میدهد به ثبات یونش شناساگر بستگی دارد. برای شناساگرهایی که اسیدی ضعیف هستند هر اندازه ثابت یونش کوچکتر باشد، دامنه PH تغیر رنگ آن بالاتر است. |
+ | دامنهای از PH که یک شناساگر معین در آن دامنه تغییر رنگ میدهد به ثبات ((انرژی یونش|یونش)) شناساگر بستگی دارد. برای شناساگرهایی که اسیدی ضعیف هستند هر اندازه ثابت یونش کوچکتر باشد، دامنه PH تغیر رنگ آن بالاتر است. |
| |
|
| |
|
| | | |
| | __نام شناساگر__ | | | __نام شناساگر__ |
| | __گستره PH برای تغییر رنگ__ | | | __گستره PH برای تغییر رنگ__ |
- | | __رنگ اسید__ |
+ | | __رنگ اسیدی__ |
| | __رنگ قلیایی__ | | | __رنگ قلیایی__ |
| | | |
| | | |
- | | ((آبی تیمول)) |
+ | | آبی تیمول |
| | 1.2--2.8 | | | 1.2--2.8 |
| | قرمز | | | قرمز |
| | زرد | | | زرد |
| | | |
| | | |
- | | ((آبی تیمول)) |
+ | | آبی تیمول |
| | 8.0--9.6 | | | 8.0--9.6 |
| | زرد | | | زرد |
| | آبی | | | آبی |
| | | |
| | | |
- | | ((زرد متیل)) |
+ | | زرد متیل |
| | 2.9--4.0 | | | 2.9--4.0 |
| | قرمز | | | قرمز |
| | زرد | | | زرد |
| | | |
| | | |
- | | ((نارنجی متیل)) |
+ | | نارنجی متیل |
| | 3.1--4.4 | | | 3.1--4.4 |
| | قرمز | | | قرمز |
| | زرد | | | زرد |
| | | |
| | | |
- | | ((سبز برموکرزول)) |
+ | | سبز برموکرزول |
| | 3.8--5.4 | | | 3.8--5.4 |
| | زرد | | | زرد |
| | آبی | | | آبی |
| | | |
| | | |
- | | ((قرمز متیل)) |
+ | | قرمز متیل |
| | 4.2--6.3 | | | 4.2--6.3 |
| | قرمز | | | قرمز |
| | زرد | | | زرد |
| | | |
| | | |
- | | ((تورنسل))(لیتموس) |
+ | | ((کاغذ تورنسل))(لیتموس) |
| | .50--8.0 | | | .50--8.0 |
| | قرمز | | | قرمز |
| | آبی | | | آبی |
| | | |
| | | |
- | | ((آبی ترموتیمول)) |
+ | | آبی ترموتیمول |
| | 6.0--7.6 | | | 6.0--7.6 |
| | زرد | | | زرد |
| | آبی | | | آبی |
| | | |
| | | |
- | | ((قرمز فنول)) |
+ | | قرمز فنول |
| | 6.4--8.0 | | | 6.4--8.0 |
| | زرد | | | زرد |
| | قرمز | | | قرمز |
| | | |
| | | |
- | | ((فنول فنالیش)) |
+ | | ((فنل فتالین)) |
| | 8.0--9.6 | | | 8.0--9.6 |
| | بی رنگ | | | بی رنگ |
| | قرمز | | | قرمز |
| | | |
| | | |
- | | ((زرد آلیزارین)) |
+ | | زرد آلیزارین |
| | 10.1--12..0 | | | 10.1--12..0 |
| | بی رنگ | | | بی رنگ |
| | بنفش | | | بنفش |
| | | |
|
| |
|
| | | | |
|
| !انواع شناساگر | | !انواع شناساگر |
| معمولا میتوان برای هر گستردهای از PH ، شناساگری مناسب یافت. تعدادی از شناساگرهای معمولی در جدول زیر آمدهاند. | | معمولا میتوان برای هر گستردهای از PH ، شناساگری مناسب یافت. تعدادی از شناساگرهای معمولی در جدول زیر آمدهاند. |
| + | !!شناساگرهای فتالین |
| + | اکثر شناساگرهای فتالین (فتالئین) در محلولهای اسیدی ملایم ، بیرنگاند، و در محیط قلیایی رنگهای گوناگونی از خود ظاهر میکنند. در محلولهای قلیایی شدید ، رنگ این شناساگر بتدریج محو میشود که در بعضی از کاربردها این امر پدیده نامناسبی است و بصورت یک گروه ، فتالینها در ((آب)) بسختی حل میشوند و حلال معمولی این گروه از شناساگرها ، ((الکل صنعتی|اتانول)) است. معروفترین شناساگر فتالین ، فنل فتالین است. |
| + | !!شناساگرهای سولفون فتالین |
| + | بسیاری از سولفون فتالینها ، دو گستره تغییر رنگ مفید دارند. یکی در محلولهای نسبتا اسیدی و دیگری در ((واکنش خنثی شدن|محیطهای خنثی)) یا بازی ملایم واقع میشود. برخلاف فتالینها ، رنگ بازی این گروه در محیط قلیایی پایدار است. بواسطه قدرت اسیدی قابل توجه سولفون فتالین (سولفون فتالئین) ، معمولا از نمکهای سدیم آنها جهت تهیه محلول شناساگرها استفاده میشود.
سادهترین شناساگر از گروه سولفون فتالین ، ((فنل سولفون فتالین)) است که به نام __قرمز فنول__ معروف است. |
- | *__((شناساگر فتالئین|شناساگرهای فتالئین)) :__ >اکثر شناساگرهای فتالئین در محلولهای اسیدی ملایم ، بیرنگاند، و در ((محیط قلیایی)) رنگهای گوناگونی از خود ظاهر میکنند. در محلولهای قلیایی شدید رنگ این شناساگر بتدریج محو میشود که در بعضی از کاربردها این امر پدیده نامناسبی استو به صورت یک گروه ، فتالئینها در ((آب)) به سختی حل میشوند و حلال معمولی این گروه از شناساگرها ، ((اتانول)) است. معروفترین شناساگر فتالئین ، ((فنول فتائین)) است.
> *__((شناساگر سولفون فتالئین|شناساگرهای سولفون فتالئین))__ >بسیاری از سولفونفتالئینها دو گستره تغییر رنگ مفید دارند. یکی در محلولهای نسبتا اسیدی و دیگری در محیطهای خنثی یا بازی ملایم واقع میشود. بر خلاف فتالئینها ، رنگ بازی این گروه در محیط قلیایی پایدار است. به واسطه قدرت اسیدی قابل توجه سولفون فتالئین ، معمولا از ((سدیم|نمکهای سدیم)) آن ها جهت تهیه محلول شنایاگرها استفاده میسود. سادهترین شناساگر از گروه سولفون فتالئین ، فنول سولفون فتالئین است که به نام قرمز فنول معروف است. >r> *__((شناساگرهای آزاد))__ اکثر شناساگرهای آزاد ا افزایش قدرت بازی ، یک تغییر رنگ از قرمز زرد از خودشان میدهند گستره انتقال آنها عموما در قسمت اسیدی است. نمونههایی که بیشترین بر خورد را با آنها داریم عبارتند از نارنجی مبیل و قرمز متیل. |
+ | <table dir align=left> {img src=img/daneshnameh_up/7/75/ph014.jpg} /></table> !!شناساگرهای آزاد />اکثر شناساگرهای آزاد ا افزایش قدرت بازی ، یک تغییر رنگ از قرمز زرد از خودشان میدهند. گستره انتقال آنها عموما در قسمت اسیدی است. نمونههایی که بیشترین برخورد را با آنها داریم عبارتند از نارنجی مبیل و قرمز متیل(متیل اورانژ). |
| !متغییرهای موثر بر رفتار شناساگرها | | !متغییرهای موثر بر رفتار شناساگرها |
- | فاصلهای از PH که در آن یک شناساگر معین تغییر رنگ میدهد با ((دما)) ، قدرت یونی محط ، حضور حلالهای آلی و حضور ((ذرات کلوییدی)) تغییر میکند. بعضی از این عوامل ، بخصوص دو مورد آخر ، میتوانند موجب جابجایی این فاصله به اندازه یک واحد PH یا بیشتر وند. |
+ | فاصلهای از PH که در آن یک شناساگر معین تغییر رنگ میدهد با ((دما)) ، قدرت یونی محیط ، حضور ((حلال آلی|حلالهای آلی)) و حضور ((محلول کلوئیدی|ذرات کلوئیدی)) تغییر میکند. بعضی از این عوامل ، بخصوص دو مورد آخر ، میتوانند موجب جابجایی این فاصله به اندازه یک واحد PH یا بیشتر وند. |
| !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
- | *((شناساگر سولفون فتالئین)) *((شناساگر فتالئین)) *((ترکیات لی)) *((ای اسیدی)) *((خی بازی)) |
+ | *((اسید)) *((باز)) *((بررسی خواص اسیدها)) *((شناساگر سولفون فتالین)) *((شناساگر فتالین)) *((تیتراسیون)) *((فنل ولفون فتالین)) *((فنل فتلین)) *((کغذ تورنسل)) *((متیل اوانژ)) *((محی اسیدی)) *((محیط خنی)) *((می قلیایی)) *((معرف PH)) |