: رادیو نجوم

کاربر Online

1669 کاربر online

تفاوت با نگارش: 3

Lines: 1-53

Lines: 1-123

!اط��اعا�� و��یه
((کا�� جا��کی)) (Karl Jansky) ، مه��دس جوانی که ��ر ��ز��ای��گا��ی ((تلفن ��ل)) (Alexander Graham Bell Phon) کا�� می‌کر�� غو�� مطال�� ی تی�� و ��ا��ی ��و�� که ��میشه همراه ((��یر�� رادیویی|��ی��ن��ه‌های را��یویی)) ا��ت. ��ی �� ای ��یا�� عیف و ��یار ��یوسته‌ای ب��د ک�� که نمی ت��ان�� ا�� هیچ یک از م��ا�� مع��و��ی سرچش��ه گر��ته ��ا��. جان��کی ��ران��ا�� ر ��اد که این ��ا ��ا��ی از ((م�� رادیویی)) ��ست که ا�� ف��ای خارج ��ر��.

{DYNAMICMENU()}
__واژ��‌نامه__
*((واژگ��ن ن��و��))
*((واژگ�� اختر ��ی��یک))r />*((��ژ��ان کیه��ن ��اسی))
*((و��ژگا�� ی��یک ف��ا))r />__مقال��ت مر��ط__ />*((��و��|فهرست مقال��ت ��جوم)) />*((��ر ��ی��یک)) />*((تل��کو�� ا��ی��یی)) />*((��اره ش��اسی را��ی��ی))
*((��وج رادیویی))
__��بهای مرتبط__
*((کتا��های نجوم)) />*((کتا��های اختر ��یزیک)) />__[http://217.218.177.31/mavara/mavara-view_forum.php?forumId=54|��جمن ن��وم]__
*[http://217.218.177.31/mavara/mavara-view_forum.php?forumId=54|��والات و ن��ا�� ود �� اینجا مطرح ک��ید.]
__سایتهای مرتب��__
*��ایت��ی د��لی />**[http://www.nojum.ir|مجله نجوم] />**[http://parssky.com|��ا�� ا��کای] />**[http://www.hupaa.com|شبکه فیزیک هوپا] />**[http://robot.ir/blog/mollasadra|م��ا��را] />**[http://www.sact.ir/home.htm|مرکز ع��و�� و ستاره ش��اسی تهرا��]
*سایتهای ��ا��ی />**[http://www.astronomy.com/asy/default.aspx|مجله astronomy]
**[http://www.nasa.gov/externalflash/constellation_front/index.html|سازمان هو�� - فضای ��مریکا]
**[http://www.esa.int/esaCP/index.html|��ژا��ش ��ایی اروپا] />**[http://www.space-frontier.org|��نیاد مرزهای ف��]
**[http://www.challenger.org|کاوش ��ضا]
**[http://www.nrao.edu|م��کز بین المللی مطا��ات رادیو ن��وم]
**[http://www.astrosurf.com/lombry/menu-radioastro.htm|ستاره شنا��ی ��ادیویی] />__گالری تص��یر__
*[http://217.218.177.31/mavara/mavara-browse_gallery.php?galleryId=12|گ��ی علوم]
**[http://217.218.177.31/mavara/mavara-browse_gallery.php?galleryId=38|گالری نجوم]

body=

در ابتدا به نظر می‌رسید که علامتهای رادیویی که از ((فضا)) در جهت ((خورشید)) می‌رسند، قویترند. اما روز به روز جهت قویترین علامتها به کندی تغییر مکان می‌داد و از خورشید دور می‌شد و دایره‌ای را در ((آسمان)) می‌پیمود. جانسکی تا سال 1933 نظر داد که موج رادیویی از ((کهکشان راه شیری|راه شیری)) ، و به خصوص از جهت ((صورت فلکی قوس)) ، به طرف کهکشان می‌آیند. به این ترتیب رادیو نجوم یا رادیو آست��ونومی پا به عرصه وجود گذاشت.

|~|
{DYNAMICMENU}
!مقدمه
__کارل جانسکی__ (Karl Jansky) ، مهندس جوانی که در آزمایشگاههای تلفن بل (Alexander Graham Bell Phon) کار می‌کرد، مشغول مطالعه صداهای تیز و مزاحمی بود که همیشه همراه ((گیرنده رادیویی|گیرنده‌های رادیویی)) است. وی به صدای بسیار ضعیف و بسیار پیوسته‌ای برخورد کرد که نمی‌توانست از هیچ یک از منابع معمولی سرچشمه گرفته باشد. جانسکی سرانجام نظر داد که این صدا ناشی از ((موج رادیویی)) است که از فضای خارج می‌رسند.

در ابتدا به نظر می‌رسید که علامتهای رادیویی که از فضا در جهت ((خورشید)) می‌رسند، قویترند. اما روز به روز جهت قویترین علامتها به کندی تغییر مکان می‌داد و از خورشید دور می‌شد و دایره‌ای را در آسمان می‌پیمود. جانسکی تا سال 1933 نظر داد که موج رادیویی از ((کهکشان راه شیری|راه شیری)) ، و بخصوص از جهت ((صورت فلکی قوس)) ، به طرف کهکشان می‌آیند. به این ترتیب رادیو نجوم یا رادیو آست��ونومی پا به عرصه وجود گذاشت.

{picture=radiotelescope.JPG}

!دلایل بی‌رغبتی به رادیو نجوم

((دانشمندان فیزیک|اختر شناسان)) بلافاصله بعد از ((پیدایش رادیو نجوم)) ، به این علم گرایش پیدا نکردند، زیرا موانع جدی بر سر راه وجود داشت. تصویرهایی که به دست می‌آمد واضح نبود، بلکه فقط تصویرهایی تکان خورده بر روی نقشه‌ای بود که به آسانی قابل توجیه نبود. مهمتر از همه آنکه ((موج رادیویی)) بسیار بلندتر از آن هستند که از منبعی به کوچکی یک ستاره صادر شوند. ((علائم رادیویی|علامتهای رادیویی)) که از ((فضا)) می‌رسیدند، طول موجهایی صدها مرتبه بلکه میلیونها مرتبه بلندتر از طول موج نور داشتند‌، و هیچ گیرنده معمولی رادیو نمی‌توانست چیزی بیشتر از یک تصویر کلی درباره جهتی که این ((فیزیک امواج)) از آن می‌آیند به دست دهد. این مشکلات اهمیت کشف جدید را پنهان کرد.
!((ستارگان رادیویی))
جوانی به نام ((گروت ربر)) (Grote Rober) که درباره ((رادیو)) به طور ذوقی مطالعه می کرد، تنها به دلیل کنجکاوی به این کار ادامه داد. او در سال 1937 با صرف وقت و پول در حیاط خانه خود ((تلسکوپ رادیویی)) کوچکی برپا کرد که دارای یک ((آینه شلمجی|صفحه شلجمی)) به قطر تقریبی 9 متر بود و موج رادیویی را دریافت و متمرکز می‌ساخت. ربر ، در آغاز سال 1938 ، به جز منبعی که در صورت فلکی قوس بود، چند منبع دیگر موج رادیویی پیدا کرد. مثلا یکی از آنها در ((صورت فلکی دجاجه)) و دیگری در ((صورت فلکی ذات الکرسی)) بود. چنین منابع تابشی را ، چه منبع آنها ستارگان بودند و چه نبودند نخستین بار ستارگان رادیویی (radio star) نامیدند، اما اکنون بیشتر منابع رادیویی (radio source) نامیده می‌شوند.

اختر شناسان بلافاصله بعد از پیدایش رادیو نجوم ، به این علم گرایش پیدا نکردند، زیرا موانع جدی بر سر راه وجود داشت. تصویرهایی که بدست می‌آمد واضح نبود، بلکه فقط تصویرهایی تکان خورده بر روی نقشه‌ای بود که به آسانی قابل توجیه نبود. مهمتر از همه آنکه موج رادیویی بسیار بلندتر از آن هستند که از منبعی به کوچکی یک ستاره صادر شوند. علامتهای رادیویی که از فضا می‌رسیدند، طول موجهایی صدها مرتبه بلکه میلیونها مرتبه بلندتر از طول موج نور داشتند‌، و هیچ گیرنده معمولی رادیو نمی‌توانست چیزی بیشتر از یک تصویر کلی درباره جهتی که این امواج از آن می‌آیند بدست دهد. این مشکلات اهمیت کشف جدید را پنهان کرد.
!ستارگان رادیویی
جوانی به نام __گروت ربر__ (Grote Rober) که درباره رادیو بطور ذوقی مطالعه می‌کرد، تنها به دلیل کنجکاوی به این کار ادامه داد. او در سال 1937 با صرف وقت و پول در حیاط خانه خود ((تلسکوپ رادیویی)) کوچکی بر پا کرد که دارای یک ((آینه شلمجی|صفحه شلجمی)) به قطر تقریبی 9 متر بود و موج رادیویی را دریافت و متمرکز می‌ساخت. ربر ، در آغاز سال 1938 ، بجز منبعی که در صورت فلکی قوس بود، چند منبع دیگر موج رادیویی پیدا کرد. مثلا یکی از آنها در ((صورت فلکی دجاجه)) و دیگری در ((صورت فلکی ذات الکرسی)) بود. چنین منابع تابشی را ، چه منبع آنها ستارگان بودند و چه نبودند نخستین بار ستارگان رادیویی (radio star) نامیدند، اما اکنون بیشتر منابع رادیویی (radio source) نامیده می‌شوند.

!سیر تحولی و رشد

*در ((جنگ جهانی دوم)) ، هنگامی که ((دانشمندان)) انگلیسی به تکمیل ((رادار)) پرداخته بودند، کشف کردند که ((خورشید)) با فرستادن علامتهای رادیویی در ناحیه فیزیک امواج کوتاه به مزاحمت پرداخته است. این مزاحمت توجه آنها را به رادیو نجوم جلب کرد. پس از پایان جنگ ، دانشمندان انگلیسی ((مخابرات رادیویی|ارتباط رادیویی)) خود را با خورشید دنبال کردند. در سال 1950 متوجه شدند که بسیاری از علامتهای رادیویی خورشید وابسته به ((لکه‌های خورشیدی)) است. شایان ذکر است که جانسکی آزمایشهای خود را در زمانی انجام داده بود که لکه‌های خورشیدی به حداقل رسیده بود.

*انگلیس��ها به منظور دقت دریافت و هدف قرار دادن ((ستارگان رادیویی)) به آماده کردن ((آنتن‌های بزرگ|ساختمان آنتنهایی بزرگ)) پرداختند و گیرنده‌های بسیار در جاهای مختلف نصب کردند. در سال 1647 ، ((جان بولتون)) (John.C.Bolton) اختر شناس استرالیایی ، سومین منبع قوی آسمان را تعقیب کرد و ثابت نمود که نمی‌تواند چیزی جز ((سحابی سرطان)) باشد.

*از میان بیشتر از 2000 ((منبع رادیویی)) که به طور پراکنده در آسمان تشخیص داده شده‌اند ، این نخستین منبعی بود که به یک جسم واقعا مرئی متعلق بود. بیشتر به نظر می‌رسید که منبع این تابش ابری از گازهای در حال انبساط باشد که در سحابی وجود دارد.

*این نظر به موید شاهد دیگری است که ((منابع رادیو نجوم|سرچشمه رادیویی کیهانی)) از گازهای متلاطم است. گازهای متلاطم ((جو خورشید|جو خارجی خورشید)) سرچشمه موج رادیویی است. به همین دلیل آنچه ((خورشید رادیویی)) (radio sun) نامیده می‌شود، به مراتب بزرگتر از ((خورشید مرئی)) است. از این گذشته معلوم شده است که ((مشتری)) و ((زحل)) و ((زهره)) ، که هر یک شامل جو متلاطمی هستند، ((موج رادیویی)) منتشر می‌کنند. اما تابش مربوط به مشتری ، که نخستین بار در سال 1955 بر اساس گزارشهای سال 1950 آشکار شد، به نظر می‌رسد که گاهی به ناحیه مخصوصی وابسته است که حرکت آن به قدری منظم است که به کمک آن می‌توان زمان ((حرکت دورانی)) مشتری را تا یک صدم ثانیه تعیین کرد.

*در جنگ جهانی دوم ، هنگامی که دانشمندان انگلیسی به تکمیل ((رادار)) پرداخته بودند، کشف کردند که ((خورشید)) با فرستادن علامتهای رادیویی در ناحیه فیزیک امواج کوتاه به مزاحمت پرداخته است. این مزاحمت توجه آنها را به رادیو نجوم جلب کرد. پس از پایان جنگ ، دانشمندان انگلیسی ((مخابرات رادیویی|ارتباط رادیویی)) خود را با خورشید دنبال کردند. در سال 1950 متوجه شدند که بسیاری از علامتهای رادیویی خورشید وابسته به ((لک خورشیدی|لکه‌های خورشیدی)) است. شایان ذکر است که جانسکی آزمایشهای خود را در زمانی انجام داده بود که لکه‌های خورشیدی به حداقل رسیده بود.

*انگلیسیها به منظور دقت دریافت و هدف قرار دادن ((ستارگان رادیویی)) به آماده کردن ساختمان آنتنهایی بزرگ پرداختند و گیرنده‌های بسیار در جاهای مختلف نصب کردند. در سال 1647 ، __جان بولتون__ (John.C.Bolton) اختر شناس استرالیایی ، سومین منبع قوی آسمان را تعقیب کرد و ثابت نمود که نمی‌تواند چیزی جز ((سحابی سرطان)) باشد.

*از میان بیشتر از 2000 منبع رادیویی که بطور پراکنده در آسمان تشخیص داده شده‌اند، این نخستین منبعی بود که به یک جسم واقعا مرئی متعلق بود. بیشتر به نظر می‌رسید که منبع این تابش ابری از گازهای در حال انبساط باشد که در سحابی وجود دارد.

*این نظر به مؤید شاهد دیگری است که سرچشمه رادیویی کیهانی از گازهای متلاطم است. گازهای متلاطم جو خارجی خورشید سرچشمه موج رادیویی است. به همین دلیل آنچه ((خورشید رادیویی)) (radio sun) نامیده می‌شود، به مراتب بزرگتر از ((خورشید مرئی)) است. از این گذشته معلوم شده است که ((مشتری)) و ((زحل)) و ((زهره)) ، که هر یک شامل جو متلاطمی هستند، موج رادیویی منتشر می‌کنند. اما تابش مربوط به مشتری ، که نخستین بار در سال 1955 بر اساس گزارشهای سال 1950 آشکار شد، به نظر می‌رسد که گاهی به ناحیه مخصوصی وابسته است که حرکت آن به قدری منظم است که به کمک آن می‌توان زمان حرکت دورانی مشتری را تا یک صدم ثانیه تعیین کرد.

{picture=Antengharei.jpg}

~~green:آنتن قاره‌ای~~

~~green:قطر موثر مجموع این ده آنتن~~

~~green:8 هزار کیلومتر (10مایل) است.~~

!واحد جانسکی

جانسکی ، پایه گذار رادیو آسترونومی یا رادیو نجوم ، در سال 1950 در سن چهل سالگی از دنیا رفت، بی آنکه در زنده بودنش از او قدردانی شود. مرگش در زمانی رخ داد که آسترونومی گام او خود را در راه پیشرفت برداشته بود. پس از مرگ او تصمیم گرفتند که ((شدت امواج|شدت تابشهای رادیویی)) را بر حسب واحدی به نام جانسکی اندازه گیری می‌کنند.
!((منابع رادیو نجوم))
*رادیو آسترونومی تا ((اعماق فضا)) را وارسی کرد. در میان کهکشان ما منبعی قوی وجود دارد، (قویترین منبع در خارج از ((منظومه شمسی))) که آن را ذات الکرسی رادیویی می‌گویند، چون در ((صورت فلکی ذات الکرسی)) قرار دارد. ((والتر باده)) و ((مینکوفسکی|رودولف مینکوفسکی)) ، (Radolph Minkowski) ، تلسکوپ 200 اینچی را به طرف لکه‌ای چرخاندند که این منبع بوسیله ((نلسکوپ|تلسکوپهای)) انگلیسی به دقت هدف قرار گرفته بود و در آنجا آثاری از گازهای متلاطم پیدا کردند.

*کشف منبعی دورتر در سال 1951 صورت گرفت. دومین منبع قوی رادیویی در ((صورت فلکی دجاجه)) است. ربر نخستین کسی بود که در سال 1944 گزارشی درباره این منبع تهیه کرد. وقتی که بعدها تلسکوپهای رادیویی مکان این ستاره را جستجو کردند، آشکار شد که این منبع رادیویی در خارج از کهکشان ماست، و این نخستین منبعی بود که در خارج از ((کهکشان راه شیری|راه شیری)) هدف تلسکوپهای رادیویی قرار گرفت.

*در سال 1951 ، باده که با تلسکوپ 200 اینچی خود بخش معینی از ((آسمان)) را بررسی می‌کرده در ((میدان دید تلسکوپ|مرکز میدان تلسکوپ)) یک لنگه کهکشان پیدا کرد. این کهکشان دو مرکز داشت و به نظر می‌رسید که در جهت نادرستی پیچ خورده است. به نظر باده چنین آمد که این گفته ((کهکشان مارپیچی|کهکشان پیچ خورده دو مرکزی)) تنها یک کهکشان نیست، بلکه دو کهکشان است که از یک طرف به یکدیگر متصل شده‌اند و شکلی شبیه یک جفت منبع شکسته شده را به خود گرفته‌اند. به عقیده باده این دو کهکشان با یکدیگر تصادف کرده‌اند، و این امکانی بود که وی قبلا با اخترشناسان دیگر درباره وقوع آن بحث کرده بود.
!((تصادف کهکشانی))
یک سال گذشت تا موضوع کهکشان دو مرکزی سر و صورتی به خود گرفت. ((طیف سنج جذبی)) خطوطی را نشان داد که می‌توانست با فرض تصادف دو کهکشان گاز و غبار توضیح داده شود. اکنون تصادف دو کهکشان به عنوان یک واقعیت شناخته شده است. از این گذشته ، به نظر می‌رسد که تصادفهای کهکشانی امری نسبتا عادی است. به خصوص در خوشه‌های متراکمی که فاصله کهکشانها ممکن است چندان از قطر کهکشانها بزرگتر نباشد.

وقتی که دو ((کهکشان)) با یکدیگر تصادف می‌کنند، لزومی ندارد که ستارگان آنها با یکدیگر مواجه شوند، زیرا ((ستارگان)) آنقدر از یکدیگر فاصله دارند که ممکن است یک کهکشان از میان کهکشانی دیگر بگذرد، بدون آنکه ستارگان حتی به یکدیگر نزدیکتر شوند. اما ابرهای گاز و غبار به شدت متلاطم می‌شوند و در نتیجه ((تابش رادیویی)) بسیار قوی تولید می‌کنند. کهکشانهایی که در صورت فلکی دجاجه با یکدیگر تصادف کرده‌اند 200 میلیون ((سال نوری)) از ما فاصله دارند. با این همه ((علائم رادیویی|علامتهای رادیویی)) که از آنها به ما می‌رسد قویتر از علامتهایی است که از ((سحابی سرطان)) ، که فقط 3500 سال نوری از ما فاصله دارد، به ما می‌رسد.

{picture=t_s.JPG}

!تصادف کهکشانی
یک سال گذشت تا موضوع کهکشان دو مرکزی سر و صورتی به خود گرفت. ((طیف سنج جذبی ))خطوطی را نشان داد که می‌توانست با فرض ((تصادف کهکشانها|تصادف دو کهکشان)) گاز و غبار توضیح داده شود. اکنون تصادف دو کهکشان به عنوان یک واقعیت شناخته شده است. از این گذشته ، به نظر می‌رسد که تصادفهای کهکشانی امری نسبتا عادی است. بخصوص در خوشه‌های متراکمی که فاصله کهکشانها ممکن است چندان از قطر کهکشانها بزرگتر نباشد.

وقتی که دو کهکشان با یکدیگر تصادف می‌کنند، لزومی ندارد که ستارگان آنها با یکدیگر مواجه شوند، زیرا ستارگان آنقدر از یکدیگر فاصله دارند که ممکن است یک کهکشان از میان کهکشانی دیگر بگذرد، بدون آنکه ستارگان حتی به یکدیگر نزدیکتر شوند. اما ابرهای گاز و غبار به شدت متلاطم می‌شوند و در نتیجه تابش رادیویی بسیار قوی تولید می‌کنند. کهکشانهایی که در صورت فلکی دجاجه با یکدیگر تصادف کرده‌اند 200 میلیون ((سال نوری)) از ما فاصله دارند. با این همه علامتهای رادیویی که از آنها به ما می‌رسد قویتر از علامتهایی است که از ((سحابی سرطان)) ، که فقط 3500 سال نوری از ما فاصله دارد، به ما می‌رسد.

!نابودی مفهوم تصادفهای کهکشانی

*در واقع ، اساس مفهوم تصادفهای کهکشانی اندکی تزلزل وجود داشت. در سال 1955 ، ((ویکتور آماز اسپویچ آمار تسومیان)) اختر شناس روسی ، بطور تئوری دلایلی را ارائه کرد که بر طبق آن به جای تصادف‌های کهکشانی ، ((انفجارهای کهکشانی|انفجارهای کهکشانی رادیویی)) را پذیرفته بود. در اوایل دهه 1960 ، ((فرد هویل)) ، بر مبنای چنین عقیده‌ای نظر داد که ((کهکشان رادیویی|کهکشانهای رادیویی)) ، ممکن است تحت تسلط یک سلسله از ابر نواختران باشند.

*در مرکز پرجمعیت یک ((هساه کهکشان|هسته کهکشانی)) ممکن است ((ابر نواختر|ابر نواختری)) منفجر شود و ستاره نزدیک خود را آن قدر گرم کند که در آن نیز یک ((انفجار ستاره|انفجار ابر نواختری)) روی دهد. انفجار دوم به انفجار سوم و آن نیز به انفجار چهارم منجر می‌شود، و این انفجارها همین طور ادامه پیدا می‌کنند. به بیان دیگر ، تمامی ((مرکز کهکشان)) به حال انفجار در می‌آید.

*امکان وقوع چنین رویدادی با کشفی که در سال 1968 صورت گرفت تقویت شد. در آن سال کشف شد که کهکشان M82 در ((صورت فلکی دب اکبر)) (منبع رادیویی قویی که در حدود 10 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد) ، از نوع ((کهکشان انفجاری)) (exploding galoxy) است.

*در واقع ، اساس مفهوم تصادفهای کهکشانی اندکی تزلزل وجود داشت. در سال 1955 ، __ویکتور آماز اسپویچ آمار تسومیان__ اختر شناس روسی ، بطور تئوری دلایلی را ارائه کرد که بر طبق آن به جای تصادفهای کهکشانی ، ((انفجار کهکشانی|انفجارهای کهکشانی رادیویی)) را پذیرفته بود. در اوایل دهه 1960 ، __فرد هویل__ ، بر مبنای چنین عقیده‌ای نظر داد که ((کهکشان رادیویی|کهکشانهای رادیویی)) ، ممکن است تحت تسلط یک سلسله از ابر نواختران باشند.

*در مرکز پرجمعیت یک هسته کهکشانی ممکن است ((ابر نواختر|ابر نواختری)) منفجر شود و ستاره نزدیک خود را آن قدر گرم کند که در آن نیز یک انفجار ابر نواختری روی دهد. انفجار دوم به انفجار سوم و آن نیز به انفجار چهارم منجر می‌شود، و این انفجارها همین طور ادامه پیدا می‌کنند. به بیان دیگر ، تمامی مرکز کهکشان به حال انفجار در می‌آید.

*امکان وقوع چنین رویدادی با کشفی که در سال 1968 صورت گرفت تقویت شد. در آن سال کشف شد که کهکشان M82 در ((صورت فلکی دب اکبر)) (منبع رادیویی قویی که در حدود 10 میلیون سال نوری از ما فاصله دارد) ، از نوع کهکشان انفجاری (exploding galoxy) است.

!سخن آخر

بررسی M82 با ((تلسکوپ)) 2000 اینچی ، با استفاده از نوری با ((طول موج)) مخصوص ، نشان داد که از مرکز این کهکشان موادی فوران کرده و تا فاصله 1000 سال نوری از آن دور شده‌اند. از روی مقدار ماده منفجر شده‌ای که به طرف خارج کهکشان می‌رود و از روی فاصله‌ای که طی کرده است، و سرعت پیمایش این فاصله ، به نظر می‌رسد که احتمالا ((نور)) حاصل از انفجار تقریبا 5 میلیون ستاره ، که در هسته کهکشان منفجر شده‌اند، تقریبا همزمان با هم ، در 5/1 میلیون سال پیش به ما رسیده باشد.

بررسی M82 با تلسکوپ 2000 اینچی ، با استفاده از نوری با طول موج مخصوص ، نشان داد که از مرکز این کهکشان موادی فوران کرده و تا فاصله 1000 سال نوری از آن دور شده‌اند. از روی مقدار ماده منفجر شده‌ای که به طرف خارج کهکشان می‌رود و از روی فاصله‌ای که طی کرده است و سرعت پیمایش این فاصله ، به نظر می‌رسد که احتمالا نور حاصل از انفجار تقریبا 5 میلیون ستاره ، که در هسته کهکشان منفجر شده‌اند، تقریبا همزمان باهم ، در 1.5 میلیون سال پیش به ما رسیده باشد.

!مباحث مرتبط با عنوان

*((تلفن بل))

*((آسمان))

*((آنتن‌های بزرگ))

*((ابر نواختر))

*((موج رادیویی))

*((انفجارهای کهکشانی))

*((تابش رادیویی))

*((تصادف کهکشانی))

*((تصادف کهکشانها))

*((تلسکوپ رادیویی))

*((پیدایش رادیو نجوم))

*((خورشید رادیویی))

*((رادار))

*((ستارگان رادیویی))

*((صور فلکی))

*((علائم رادیویی))

*((فیزیک رادیو))

*((کهکشان انفجاری))

*((کهکشان رادیویی))

*((کهکشان راه شیری))

*((گیرنده رادیویی))

*((مخابرات رادیویی))

*((منابع رادیو نجوم))

*((م��ع رادیویی))

*((م�� رادیویی))

تاریخچه

توجه:

از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..

تفاوت با نگارش: 3

سرویس‌های رشد:

فهرست: