تاریخچه ی:
کانیهای مغناطیسی
تفاوت با نگارش: 1
| | !مقدمه | | !مقدمه |
| - | گرچه خواص مغناطیسی کانیها و سنگها ارتباط مستقیمی با پدیده‌های ((تفریق ماگمایی|تفریق)) ندارد، مع‌هذا خصوصیات مغناطیسی بعضی از کانیها می‌تواند در توجیه بعضی از پدیده‌ها مؤثر واقع شود. با اینکه بیشتر کانیها از ((مواد پارامغناطیس)) هستند، ولی در واقع خاستگاه همه اثرهای مغناطیسی آشکار شده در سنگها ، مرهون وجود تعداد بسیار اندکی از کانیها با مشخصه‌های ((مواد فرومغناطیس|فرومغناطیسی)) است.
یادآور می‌شویم که فرومغناطیس در اثر جفت شدگی موازی اتمهایی در درون فضاهای کوچکی به نام حوزه مغناطیسی مشخص می‌شوند. ((آهن)) نمونه بارز این اثرات و اکسیدهای آن بویژه ((مگنتیت)) از جمله مهمترین کانیهای مغناطیسی هستند. علاه بر مگنتیت ، کانیهای مغناطیسی مهم دیگری که به صورت سنگ تشکیل می‌شوند عبارتند از ((هماتیت)) ، ((ایلمنیت)) و گستره‌ای از ترکیبات بین آنها و تنها کانی فرومغناطیس __سولفوره پیروتین__ است. |
+ | گرچه خواص مغناطیسی کانیها و سنگها ارتباط مستقیمی با پدیده‌های تفریق ندارد، مع‌هذا خصوصیات مغناطیسی بعضی از کانیها می‌تواند در توجیه بعضی از پدیده‌ها مؤثر واقع شود. با اینکه بیشتر کانیها از ((مواد پارامغناطیس)) هستند، ولی در واقع خاستگاه همه اثرهای مغناطیسی آشکار شده در سنگها ، مرهون وجود تعداد بسیار اندکی از کانیها با مشخصه‌های ((مواد فرومغناطیس|فرومغناطیسی)) است.
یادآور می‌شویم که فرومغناطیس در اثر جفت شدگی موازی اتمهایی در درون فضاهای کوچکی به نام حوزه مغناطیسی مشخص می‌شوند. آهن نمونه بارز این اثرات و اکسیدهای آن بویژه ((مگنتیت)) از جمله مهمترین کانیهای مغناطیسی هستند. علاه بر مگنتیت ، کانیهای مغناطیسی مهم دیگری که به صورت سنگ تشکیل می‌شوند عبارتند از ((هماتیت)) ، ((ایلمنیت)) و گستره‌ای از ترکیبات بین آنها و تنها کانی فرومغناطیس __سولفوره پیروتین__ است.
{img src=img/daneshnameh_up/7/7e/magnetite002.jpg height=250 width=250}
|
|
|
|
| | !خواص مغناطیسی کانیها | | !خواص مغناطیسی کانیها |
| - | بروز خصلت مغناطیسی در عناصر و ترکیبات مختلف و کانیها ارتباط تنگاتنگی با ((آرایش الکترونی)) عنصر و یا عناصر موجود در ساختار آن ترکیب دارد. در این حالت ترکیباتی که واجد عناصر واسطه ((جدول تناوبی)) باشند، می‌توانند خاصیت مغناطیسی را با شدت وصف متفاوتی بروز دهند. در این دسته از عناصر اوربیتال ~~brown:3d~~ در حال پر شدن است. این اوربیتال دارای 5 اوربیتال فرعی است که هر کدام با دو الکترون پر می‌شوند.
وجود الکترونهای جفت نشده و تعداد اوربیتالهای فرعی نیمه پر ، شدت بروز ((خواص مغناطیسی مواد|خاصیت مغناطیسی)) و ((حساسیت مغناطیسی)) عناصر و ترکیبات را تعیین می‌کنند. بطور کلی خاصیت مغناطیسی عبارت است از قدرت جذب عناصر ، کانیها و سنگها توسط ((میدان مغناطیسی|میدانهای مغناطیسی)). به عنوان مثال عناصری مانند آهن و ((نیکل)) بخوبی جذب میدانهای مغناطیسی می‌گردند. |
+ | بروز خصلت مغناطیسی در عناصر و ترکیبات مختلف و کانیها ارتباط تنگاتنگی با آرایش الکترونی عنصر و یا عناصر موجود در ساختار آن ترکیب دارد. در این حالت ترکیباتی که واجد عناصر واسطه ((جدول تناوبی)) باشند، می‌توانند خاصیت مغناطیسی را با شدت وصف متفاوتی بروز دهند. در این دسته از عناصر اوربیتال ~~brown:3d~~ در حال پر شدن است. این اوربیتال دارای 5 اوربیتال فرعی است که هر کدام با دو الکترون پر می‌شوند.
وجود الکترونهای جفت نشده و تعداد اوربیتالهای فرعی نیمه پر ، شدت بروز خاصیت مغناطیسی و حساسیت مغناطیسی عناصر و ترکیبات را تعیین می‌کنند. بطور کلی خاصیت مغناطیسی عبارت است از قدرت جذب عناصر ، کانیها و سنگها توسط میدانهای مغناطیسی. به عنوان مثال عناصری مانند آهن و ((نیکل)) بخوبی جذب میدانهای مغناطیسی می‌گردند. |
| | !حساسیت مغناطیسی کانیها | | !حساسیت مغناطیسی کانیها |
| | از نقطه نظر حساسیت مغناطیسی کانیها و عناصر به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
| | از نقطه نظر حساسیت مغناطیسی کانیها و عناصر به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
|
| | *__مواد ~~brown:فرومغناطیس~~:__ این موادی دارای خاصیت مغناطیسی دائم می‌باشند.
| | *__مواد ~~brown:فرومغناطیس~~:__ این موادی دارای خاصیت مغناطیسی دائم می‌باشند.
|
| | *__مواد ~~brown:پارامغناطیس~~:__ این مواد تحت تاثیر میدانهای مغناطیسی دارای خاصیت مغناطیسی شده و با از بین رفتن میدان مغناطیسی ، خاصیت مغناطیسی نیز در این مواد از بین می‌رود.
| | *__مواد ~~brown:پارامغناطیس~~:__ این مواد تحت تاثیر میدانهای مغناطیسی دارای خاصیت مغناطیسی شده و با از بین رفتن میدان مغناطیسی ، خاصیت مغناطیسی نیز در این مواد از بین می‌رود.
|
| | *__مواد ~~brown:دیامغناطیس~~:__ این مواد که دارای حساسیت مغناطیسی صفر و یا منفی هستند به هیچ وجه خاصیت مغناطیسی در آنها بوجود نمی‌آید. | | *__مواد ~~brown:دیامغناطیس~~:__ این مواد که دارای حساسیت مغناطیسی صفر و یا منفی هستند به هیچ وجه خاصیت مغناطیسی در آنها بوجود نمی‌آید. |
| | + |
| | + | | |
| | + | | |
| | + | {img src=img/daneshnameh_up/3/3f/magnetite001.jpg height=250 width=250} |
| | + | | |
| | + | | |
| | + | | |
| | !انواع خصوصیات مغناطیسی سنگها | | !انواع خصوصیات مغناطیسی سنگها |
| | بطور کلی خصوصیات مغناطیسی سنگها و کانیها عبارتند از:
| | بطور کلی خصوصیات مغناطیسی سنگها و کانیها عبارتند از:
|
| - | *__خصوصیات مغناطیسی هنگام سرد شدن و انجماد ماگما:__ که در طی آن اکثر کانیهای حاصل از انجماد ماگما در درجه حرارتی پایینتر از ((دمای کوری|نقطه کوری)) 500 درجه سانتیگراد در امتداد حوزه مغناطیسی زمین قرار می‌گیرند. مهمترین کانیهایی که دارای این خاصیت می‌باشند عبارتند از ((مگنتیت)) ، ~~green:هماتیت~~ و ~~green:ایلنیت~~.
|
+ | *__خصوصیات مغناطیسی هنگام سرد شدن و انجماد ماگما:__ که در طی آن اکثر کانیهای حاصل از انجماد ماگما در درجه حرارتی پایینتر از ((دمای کوری|نقطه کوری)) 500 درجه سانتیگراد در امتداد حوزه مغناطیسی زمین قرار می‌گیرند. مهمترین کانیهایی که دارای این خاصیت می‌باشند عبارتند از مگنتیت ، ~~green:هماتیت~~ و ~~green:ایلنیت~~.
|
| | *__خصوصیات مغناطیسی طبیعی و اولیه:__ که در هنگام تشکیل سنگهای مختلف بوجود می‌آید و بیشتر از کانیهای مغناطیسی اکسیدی و سولفیدی تشکیل شده است.
| | *__خصوصیات مغناطیسی طبیعی و اولیه:__ که در هنگام تشکیل سنگهای مختلف بوجود می‌آید و بیشتر از کانیهای مغناطیسی اکسیدی و سولفیدی تشکیل شده است.
|
| | *__مغناطیس باقیمانده در سنگهای رسوبی:__ که در آن کانیهای مغناطیسی در جهت حوزه مغناطیسی دیگری غیر از حوزه مغناطیسی اولیه قرار می‌گیرند. این نوع خاصیت صد بار ضعیفتر از خاصیتهای مواد قبلی می‌باشد.
| | *__مغناطیس باقیمانده در سنگهای رسوبی:__ که در آن کانیهای مغناطیسی در جهت حوزه مغناطیسی دیگری غیر از حوزه مغناطیسی اولیه قرار می‌گیرند. این نوع خاصیت صد بار ضعیفتر از خاصیتهای مواد قبلی می‌باشد.
|
| | *__خصوصیات مغناطیسی در محیطهای دگرگونی:__ خصوصیات مغناطیسی در محیطهای دگرگونی و در اثر دگرسانی گرمایی در درجه حرارتی ، پایینتر از نقطه کوری بوجود می‌آید.
| | *__خصوصیات مغناطیسی در محیطهای دگرگونی:__ خصوصیات مغناطیسی در محیطهای دگرگونی و در اثر دگرسانی گرمایی در درجه حرارتی ، پایینتر از نقطه کوری بوجود می‌آید.
|
| | !حساسیت مغناطیسی در رابطه با جدایش کانیهای مختلف | | !حساسیت مغناطیسی در رابطه با جدایش کانیهای مختلف |
| | یکی از مهمترین موارد کاربردی حساسیت مغناطیسی کانیهای مختلف می‌باشد. در این روش از دستگاههای مخصوص مغناطیسی استفاده می‌گردد. اساس کار روش جدایش بر مبنای حساسیت مغناطیسی کانیهای مختلف در یک حوزه مغناطیس مشابه می‌باشد. در نتیجه کانیهایی که خاصیت مغناطیسی بیشتری دارند، با شدت جریان کمتری (بر حسب آمپر) جدا می‌گردند. | | یکی از مهمترین موارد کاربردی حساسیت مغناطیسی کانیهای مختلف می‌باشد. در این روش از دستگاههای مخصوص مغناطیسی استفاده می‌گردد. اساس کار روش جدایش بر مبنای حساسیت مغناطیسی کانیهای مختلف در یک حوزه مغناطیس مشابه می‌باشد. در نتیجه کانیهایی که خاصیت مغناطیسی بیشتری دارند، با شدت جریان کمتری (بر حسب آمپر) جدا می‌گردند. |
| | !کاربردهای کانیهای مغناطیسی | | !کاربردهای کانیهای مغناطیسی |
| | یکی از مهمترین خصوصیات مغناطیسی کانیها در تعیین جهت حوزه‌های مغناطیبسی تشکیل سنگهای می‌باشد. از طرف دیگر میزان درصد کانیهایی مانند مگنتیت در سنگهای ماگمایی مبین شرایط اکسیدان محیط تفریق و انجماد می‌باشد. جهت خود ((وارونگی مغناطیسی|واژگونی مغناطیسی)) شرایط فیزیکی و شیمیایی خاصی لازم است، از جمله وجود کانیهای با درجه کوریهای مختلف در محیط ماگمایی با فروانی قابل توجه از ترکیباتی مختلف ((تیتان)) و آهن (تیتانو مگنتیت) و مگنتیت و کانیهای دیگر. | | یکی از مهمترین خصوصیات مغناطیسی کانیها در تعیین جهت حوزه‌های مغناطیبسی تشکیل سنگهای می‌باشد. از طرف دیگر میزان درصد کانیهایی مانند مگنتیت در سنگهای ماگمایی مبین شرایط اکسیدان محیط تفریق و انجماد می‌باشد. جهت خود ((وارونگی مغناطیسی|واژگونی مغناطیسی)) شرایط فیزیکی و شیمیایی خاصی لازم است، از جمله وجود کانیهای با درجه کوریهای مختلف در محیط ماگمایی با فروانی قابل توجه از ترکیباتی مختلف ((تیتان)) و آهن (تیتانو مگنتیت) و مگنتیت و کانیهای دیگر. |
| | !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| - | *((آرایش الکترونی)) | |
| - | *((تفریق ماگمایی)) | |
| | *((خواص مغناطیسی زمین)) | | *((خواص مغناطیسی زمین)) |
| | *((خواص مغناطیسی مواد)) | | *((خواص مغناطیسی مواد)) |
| - | *((سنگهای مغناطیسی)) | |
| - | *((حساسیت مغناطیسی)) | |
| - | *((فیزیک سنگ)) | |
| | *((مواد دیامغناطیس)) | | *((مواد دیامغناطیس)) |
| | *((مواد فرومغناطیس)) | | *((مواد فرومغناطیس)) |
| | *((مواد پارامغناطیس)) | | *((مواد پارامغناطیس)) |
| | *((میدان مغناطیسی)) | | *((میدان مغناطیسی)) |
| | *((وارونگی مغناطیسی)) | | *((وارونگی مغناطیسی)) |
