تاریخچه ی:
اصطلاحات رایج در زیست شناسی
تفاوت با نگارش: 1
| |
| |
|
| | ||((زیست شناسی)) (biology) یکی از گسترده‌ترین ((علوم پایه)) است و پایه ((علوم پزشکی)) محسوب می‌شود. تعاریف و اصطلاحات فراوانی در آن یافت می‌شود که نام بردن همه آنها در یک قالب چند خطی امکان پذیر نیست. به اختصار برخی از آنها را در زیر عنوان می‌کنیم.||
| | ||((زیست شناسی)) (biology) یکی از گسترده‌ترین ((علوم پایه)) است و پایه ((علوم پزشکی)) محسوب می‌شود. تعاریف و اصطلاحات فراوانی در آن یافت می‌شود که نام بردن همه آنها در یک قالب چند خطی امکان پذیر نیست. به اختصار برخی از آنها را در زیر عنوان می‌کنیم.||
|
| | + |
|
| | + |
| | + | | |
| | + | | |
| | + | {img src=img/daneshnameh_up/1/1a/biology.JPG} |
| | + | |
| | + | |
| | + | | |
| | *__((سلول)) (Cell):__ کوچکترین واحد ماده زنده است که بالقوه می‌تواند همه فرآیندهای متابولیزم و همانند سازی را مستقلا انجام دهد.
| | *__((سلول)) (Cell):__ کوچکترین واحد ماده زنده است که بالقوه می‌تواند همه فرآیندهای متابولیزم و همانند سازی را مستقلا انجام دهد.
|
| | *__((کروموزوم)) (choromosome):__ رشته محتوی ژن موجود در ((هسته سلول)) که در جریان ((میتوز)) و ((میوز)) آشکار می‌شود.
| | *__((کروموزوم)) (choromosome):__ رشته محتوی ژن موجود در ((هسته سلول)) که در جریان ((میتوز)) و ((میوز)) آشکار می‌شود.
|
| - | *__ژن (gene):__ قطعه‌ای از کروموزوم است که از نظر کنش یک واحد بیوشیمیایی بشمار می‌آید، ((ژن|ژن به عنوان عامل وراثت)) است.
|
+ | *__ژن (gene):__ قطعه‌ای از کروموزوم است که از نظر کنش یک واحد بیوشیمیایی بشمار می‌آید، ((ژن به عنوان عامل وراثت)) است.
|
| | *__الل (Allel):__ دو شکل مختلف یک ژن است که در جاهای مشابه بر روی ((کروموزوم|کروموزومهای همولوگ)) قرار دارند.
| | *__الل (Allel):__ دو شکل مختلف یک ژن است که در جاهای مشابه بر روی ((کروموزوم|کروموزومهای همولوگ)) قرار دارند.
|
| | *__((آنتی ژن)) (Antigene):__ ماده بیگانه ، معمولا پروتئینی که سبب تولید ((آنتی کور)) ویژه‌ای در بدن جانور می‌شود.
| | *__((آنتی ژن)) (Antigene):__ ماده بیگانه ، معمولا پروتئینی که سبب تولید ((آنتی کور)) ویژه‌ای در بدن جانور می‌شود.
|
| | *__آنابولیسم (Anabolism):__ مرحله ترکیب یا ساخت ((متابولیسم)) را گفته می‌شود.
| | *__آنابولیسم (Anabolism):__ مرحله ترکیب یا ساخت ((متابولیسم)) را گفته می‌شود.
|
| | *__کاتابولیسم (Catabolism):__ به مرحله تجزیه متابولیسم گفته می‌شود.
| | *__کاتابولیسم (Catabolism):__ به مرحله تجزیه متابولیسم گفته می‌شود.
|
| | *__اتوتروف (auto troph):__ جانداری که می‌تواند از مواد غیر آلی ، مواد غذایی آلی بسازد.
| | *__اتوتروف (auto troph):__ جانداری که می‌تواند از مواد غیر آلی ، مواد غذایی آلی بسازد.
|
| | *__بیومس (biomass):__ مقدار کل ماده زنده موجود در یک ((اکوسیستم)) یا یک واحد اکولوژیکی دیگر است.
| | *__بیومس (biomass):__ مقدار کل ماده زنده موجود در یک ((اکوسیستم)) یا یک واحد اکولوژیکی دیگر است.
|
| | *__دیپلوئید (diploid):__ منظور عدد کروموزومی است که دو برابر تعداد کروموزومهای سلول ((گامت)) یک گونه معین است.
| | *__دیپلوئید (diploid):__ منظور عدد کروموزومی است که دو برابر تعداد کروموزومهای سلول ((گامت)) یک گونه معین است.
|
| | *__گامت (gamete):__ سلول زاینده‌ای است که باید با سلول زاینده دیگر ترکیب شود تا بتواند رشد کند. گامت طی ((تقسیم میوز)) تولید می‌شود.
| | *__گامت (gamete):__ سلول زاینده‌ای است که باید با سلول زاینده دیگر ترکیب شود تا بتواند رشد کند. گامت طی ((تقسیم میوز)) تولید می‌شود.
|
| | *__((آنزیم)) (Enzyme):__ کاتالیزور واکنشهای بیوشیمیایی است که باعث تسریع انجام واکنشها در موجودات زنده می‌شود.
| | *__((آنزیم)) (Enzyme):__ کاتالیزور واکنشهای بیوشیمیایی است که باعث تسریع انجام واکنشها در موجودات زنده می‌شود.
|
| | *__((فیلوژنی)) (phylogeny):__ مطالعه دودمان و رابطه‌های تکاملی گروههای جانداران است.
| | *__((فیلوژنی)) (phylogeny):__ مطالعه دودمان و رابطه‌های تکاملی گروههای جانداران است.
|
| | *__((آنتی بیوتیک)) (antibiotic):__ یکی از ترکیبات آلی که توسط گونه‌های مختلف میکروارگانیزمها و گیاهان تولید شده و برای گونه‌های دیگر سمی است.
| | *__((آنتی بیوتیک)) (antibiotic):__ یکی از ترکیبات آلی که توسط گونه‌های مختلف میکروارگانیزمها و گیاهان تولید شده و برای گونه‌های دیگر سمی است.
|
| | *__آپوپتوزیس (Apoptosis):__ ((مرگ سلولی)) برنامه ریزی شده که در آن یک سلول مرگ و تجزیه خود را به واسطه پیامهای خارج سلولی یا برنامه‌های موجود در ژنهای خود و از طریق تخریب ماکرومولکولهای خود به انجام می‌رساند.
| | *__آپوپتوزیس (Apoptosis):__ ((مرگ سلولی)) برنامه ریزی شده که در آن یک سلول مرگ و تجزیه خود را به واسطه پیامهای خارج سلولی یا برنامه‌های موجود در ژنهای خود و از طریق تخریب ماکرومولکولهای خود به انجام می‌رساند.
|
| | *__آدنوزین تری فسفات (ATP):__ ریبونوکلئوزید تری فسفاتی که به عنوان دهنده گروه فسفات در چرخه انرژی سلول عمل می‌کند.
| | *__آدنوزین تری فسفات (ATP):__ ریبونوکلئوزید تری فسفاتی که به عنوان دهنده گروه فسفات در چرخه انرژی سلول عمل می‌کند.
|
| | *__((کلون سازی)) (cloning):__ تولید تعداد زیادی مولکول DNA ، سلول یا موجود مشابه از یک مولکول DNA ، سلول یا موجود اجدادی . | | *__((کلون سازی)) (cloning):__ تولید تعداد زیادی مولکول DNA ، سلول یا موجود مشابه از یک مولکول DNA ، سلول یا موجود اجدادی . |
| | *__((سیتوپلاسم)) (Cytoplasm):__ قسمتی از محتویات یک سلول در خارج ((هسته سلول|هسته)) و در داخل ((غشای پلاسمایی)) که شامل اندامکهای سلولی است.
| | *__((سیتوپلاسم)) (Cytoplasm):__ قسمتی از محتویات یک سلول در خارج ((هسته سلول|هسته)) و در داخل ((غشای پلاسمایی)) که شامل اندامکهای سلولی است.
|
| | *__((اسکلت سلولی)) (cytoskeleton):__ شبکه فیلمانی که ساختمان و سازماندهی سیتوپلاسم را ایجاد می‌کند. متشکل از ~~green:فیلامانهای اکتین~~ ، ~~green:میکروتوبولها~~ و ~~green:فیلمانهای حدواسط~~.
| | *__((اسکلت سلولی)) (cytoskeleton):__ شبکه فیلمانی که ساختمان و سازماندهی سیتوپلاسم را ایجاد می‌کند. متشکل از ~~green:فیلامانهای اکتین~~ ، ~~green:میکروتوبولها~~ و ~~green:فیلمانهای حدواسط~~.
|
| | *((آندوسیتوز)) (endocytosis) : برداشت ماده خارج سلولی توسط قرار دادن آن در داخل یک وزیکول (آندوزوم) حاصل از تورفتگی غشای پلاسمایی.
| | *((آندوسیتوز)) (endocytosis) : برداشت ماده خارج سلولی توسط قرار دادن آن در داخل یک وزیکول (آندوزوم) حاصل از تورفتگی غشای پلاسمایی.
|
| | *__((شبکه آندوپلاسمی)) (endoplasmic reticulum):__ یک سیستم وسیع از غشاهای دو لایه در سیتوپلاسم سلولهای یوکاریوتی ، کانالهای ترشحی را دربرگرفته و اغلب ((ریبوزوم|ریبوزومها)) به آنها متصل می‌باشد.
| | *__((شبکه آندوپلاسمی)) (endoplasmic reticulum):__ یک سیستم وسیع از غشاهای دو لایه در سیتوپلاسم سلولهای یوکاریوتی ، کانالهای ترشحی را دربرگرفته و اغلب ((ریبوزوم|ریبوزومها)) به آنها متصل می‌باشد.
|
| | *__یوکاریوت (eukaryote):__ موجود زنده تک سلولی یا پر سلولی که دارای سلولهایی با غشای هسته ، کروموزومهای متعدد و اندامکهای داخل سلولی می‌باشد.
| | *__یوکاریوت (eukaryote):__ موجود زنده تک سلولی یا پر سلولی که دارای سلولهایی با غشای هسته ، کروموزومهای متعدد و اندامکهای داخل سلولی می‌باشد.
|
| | *__((اگزوسیتوز))(exocytosis):__ ادغام یک وزیکول داخل سلولی با غشا پلاسمایی و آزاد سازی محتویات وزیکولی به فضای خارج سلولی.
| | *__((اگزوسیتوز))(exocytosis):__ ادغام یک وزیکول داخل سلولی با غشا پلاسمایی و آزاد سازی محتویات وزیکولی به فضای خارج سلولی.
|
| | *__انتشار تسهیل شده (facilitated diffusion):__ انتقال یک ماده قطبی از عرض یک غشای بیولوژیک به کمک یک انتقال دهنده پروتئینی که به آن انتشار غیر فعال یا انتقال غیر فعال هم می‌گویند.
| | *__انتشار تسهیل شده (facilitated diffusion):__ انتقال یک ماده قطبی از عرض یک غشای بیولوژیک به کمک یک انتقال دهنده پروتئینی که به آن انتشار غیر فعال یا انتقال غیر فعال هم می‌گویند.
|
| | *__((ژنوم)) (Genome):__ تمامی اطلاعات ژنتیکی که یک سلول یا ویروس راکد می‌کنند.
| | *__((ژنوم)) (Genome):__ تمامی اطلاعات ژنتیکی که یک سلول یا ویروس راکد می‌کنند.
|
| | *__اطلاعات ژنتیکی (genetic information):__ اطلاعات وراثتی موجود در یک توالی از بازهای نوکلئوتیدی ((ساختمان DNA|DNA)) یا RNA .
| | *__اطلاعات ژنتیکی (genetic information):__ اطلاعات وراثتی موجود در یک توالی از بازهای نوکلئوتیدی ((ساختمان DNA|DNA)) یا RNA .
|
| | *__((واکنشهای گلیکولیز|گلیکولیز)) (glycolysis):__ مسیر کاتابولیکی که توسط آن یک مولکول گلوکز به دو مولکول پیروات شکسته می‌شود.
| | *__((واکنشهای گلیکولیز|گلیکولیز)) (glycolysis):__ مسیر کاتابولیکی که توسط آن یک مولکول گلوکز به دو مولکول پیروات شکسته می‌شود.
|
| | *__هورمون (hormone):__ یک ماده شیمیایی که به مقادیر کم توسط بافت آندوکرین سنتز شده و بعد از انتقال به بافت هدف از طریق گردش خون ، به عنوان پیامبر در تنظیم فعالیت بافت یا عضو هدف ، عمل می‌کند.
| | *__هورمون (hormone):__ یک ماده شیمیایی که به مقادیر کم توسط بافت آندوکرین سنتز شده و بعد از انتقال به بافت هدف از طریق گردش خون ، به عنوان پیامبر در تنظیم فعالیت بافت یا عضو هدف ، عمل می‌کند.
|
| | *__((هیدرولیز)) (hydrolysis):__ شکستن یک پیوند نظیر یک پیوند انیدریدی یا پپتیدی ، با افزودن عناصر ((آب)) و تولید دو یا چند محصول.
| | *__((هیدرولیز)) (hydrolysis):__ شکستن یک پیوند نظیر یک پیوند انیدریدی یا پپتیدی ، با افزودن عناصر ((آب)) و تولید دو یا چند محصول.
|
| | *__پاسخ ایمنی (immune response):__ ظرفیت یک مهره‌دار در تولید آنتی بادیهای ضد یک آنتی ژن ، یک ((ماکرومولکولها|ماکرومولکول)) خارجی برای موجود زنده.
| | *__پاسخ ایمنی (immune response):__ ظرفیت یک مهره‌دار در تولید آنتی بادیهای ضد یک آنتی ژن ، یک ((ماکرومولکولها|ماکرومولکول)) خارجی برای موجود زنده.
|
| | *__((لیزوزوم)) (Lysosome):__ یک اندامک موجود در سلول یوکاریوتی که توسط یک غشا احاطه شده است. حاوی بسیاری از آنزیمهای هیدرولیتیکی بوده و به عنوان مرکز تخریب و چرخش مجدد برای اجزای غیر ضروری عمل می‌کند.
| | *__((لیزوزوم)) (Lysosome):__ یک اندامک موجود در سلول یوکاریوتی که توسط یک غشا احاطه شده است. حاوی بسیاری از آنزیمهای هیدرولیتیکی بوده و به عنوان مرکز تخریب و چرخش مجدد برای اجزای غیر ضروری عمل می‌کند.
|
| | *__((جهش ژنی)) (Mutation):__ یک تغییر قابل وراثت در توالی نوکلئوتیدی یک ((کروموزوم)).
| | *__((جهش ژنی)) (Mutation):__ یک تغییر قابل وراثت در توالی نوکلئوتیدی یک ((کروموزوم)).
|
| | *__((تقسیم میتوز)) (mitosis):__ یک فرآیند چند مرحله‌ای در سلولهای یوکاریوتی که منجر به همانند سازی کروموزومها و تقسیم سلولی می‌شود.
| | *__((تقسیم میتوز)) (mitosis):__ یک فرآیند چند مرحله‌ای در سلولهای یوکاریوتی که منجر به همانند سازی کروموزومها و تقسیم سلولی می‌شود.
|
| | *__((میتوکندری)) (mithochondrium):__ اندامک سیتوپلاسمی احاطه شده توسط غشا موجود در سیتوپلاسم سلولهای یوکاریوتی ، حاوی سیستمهای آنزیمی مورد نیاز برای چرخه ~~green:اسید سیتریک~~ ، ((اکسیداسیون اسیدهای چرب)) ، انتقال الکترون و فسفوریلاسیون اکسیداتیو .
| | *__((میتوکندری)) (mithochondrium):__ اندامک سیتوپلاسمی احاطه شده توسط غشا موجود در سیتوپلاسم سلولهای یوکاریوتی ، حاوی سیستمهای آنزیمی مورد نیاز برای چرخه ~~green:اسید سیتریک~~ ، ((اکسیداسیون اسیدهای چرب)) ، انتقال الکترون و فسفوریلاسیون اکسیداتیو .
|
| | *__((اسید نوکلئیک|اسیدهای نوکلئیک)) (nucleic acids):__ پلی‌نوکلئوتیدهای بیولوژیکی که در آنها ریشه‌های نوکلئوتیدی در یک توالی اختصاصی توسط پیوندهای فسفو دی استری به یکدیگر اتصال دارند مانند RNA,DNA.
| | *__((اسید نوکلئیک|اسیدهای نوکلئیک)) (nucleic acids):__ پلی‌نوکلئوتیدهای بیولوژیکی که در آنها ریشه‌های نوکلئوتیدی در یک توالی اختصاصی توسط پیوندهای فسفو دی استری به یکدیگر اتصال دارند مانند RNA,DNA.
|
| | *__((ویروس)) (virus):__ یک کمپلکس اسید نوکلئیک - پروتئین ، خود همانند ساز ، عفونت‌زا که برای همانند سازی نیاز به یک سلول میزبان دارد. ژنوم آن ممکن است DNA یا RNA باشد.
| | *__((ویروس)) (virus):__ یک کمپلکس اسید نوکلئیک - پروتئین ، خود همانند ساز ، عفونت‌زا که برای همانند سازی نیاز به یک سلول میزبان دارد. ژنوم آن ممکن است DNA یا RNA باشد.
|
| | *__((ویتامینها|ویتامین)) (vitamin):__ ماده آلی که به مقادیر کم در رژیم غذایی بعضی از گونه‌ها مورد نیاز است معمولا به عنوان جزئی از یک ((طبقه بندی کو آنزیمها|کو آنزیم)) ، عمل می‌کند.
| | *__((ویتامینها|ویتامین)) (vitamin):__ ماده آلی که به مقادیر کم در رژیم غذایی بعضی از گونه‌ها مورد نیاز است معمولا به عنوان جزئی از یک ((طبقه بندی کو آنزیمها|کو آنزیم)) ، عمل می‌کند.
|
| | *__آنتریدی (Antheridium):__ اندام جنسی نر در ((جلبکها)) ، ((قارچها)) ، بریوفیتها و ((سرخس|سرخسها)).
| | *__آنتریدی (Antheridium):__ اندام جنسی نر در ((جلبکها)) ، ((قارچها)) ، بریوفیتها و ((سرخس|سرخسها)).
|
| | *__آمیلوپلاست (Amiloplast):__ پلاستهای بیرنگ که در آندوسپرم دولپه‌ایها و اندامهای اندوخته‌ای مانند غده‌های ((سیب زمینی)) یافت می‌شود. | | *__آمیلوپلاست (Amiloplast):__ پلاستهای بیرنگ که در آندوسپرم دولپه‌ایها و اندامهای اندوخته‌ای مانند غده‌های ((سیب زمینی)) یافت می‌شود. |
| | !مباحث مرتبط با عنوان | | !مباحث مرتبط با عنوان |
| | *((اکولوژی)) | | *((اکولوژی)) |
| | *((بافت شناسی)) | | *((بافت شناسی)) |
| | *((بیوشیمی)) | | *((بیوشیمی)) |
| | *((بیوفیزیک)) | | *((بیوفیزیک)) |
| | *((جانور شناسی)) | | *((جانور شناسی)) |
| | *((خون شناسی)) | | *((خون شناسی)) |
| | *((زیست شناسی)) | | *((زیست شناسی)) |
| | *((ژنتیک)) | | *((ژنتیک)) |
| | *((گیاه شناسی)) | | *((گیاه شناسی)) |
| | *((میکروبیولوژی)) | | *((میکروبیولوژی)) |
