| مولالیته یک محلول عبارت از تعداد مولهای ماده حل شده در کیلوگرم حلال. برای تهیه یک محلول مولال 1mol از ماده مورد نظر را (برابر با وزن مولکولی ماده) در 1000 گرم آب حل می‌کنند. |
نگاه کلی
در تهیه محلولهای مولال ، حجم نهایی محلول اهمیتی ندارد. زیرا محلولهای آبی 1 مولال تهیه شده از مواد حل شده مختلف در 1000 گرم آب ، حجمهای متفاوتی دارند. اما همه این محلولها کسرهای مولی یکسانی از مواد حل شده و حلال دارند. در محلولهای خیلی رقیق آبی ، مولالیته تقریبا با
مولاریته برابر می‌شود، زیرا
چگالی آب تقریبا برابر با یک می‌باشد و طبق رابطه
d = M / V ، یک کیلوگرم
آب ، تقریبا حجمی برابر با یک لیتر اشغال می‌کند.
تهیه یک محلول مولال
برای تهیه یک محلول مولال از یک جسم ، ابتدا
جرم مولکولی آن را محاسبه کرده و سپس وزنی معادل جرم مولکولی آن را برحسب گرم وزن کرده و در 1000 گرم از حلال حل می‌کنیم. به عنوان مثال ، برای تهیه یک محلول آبی از
اسید سولفوریک ، مقدار 98 گرم از آن را در 1 کیلوگرم
آب حل می‌کنیم.
معمولا در آزمایشگاه برای تهیه محلولهای مولال از محلول غلیظ یک
اسید یا
باز ترجیح داده می‌شود که ابتدا با استفاده از رابطه
d = M / V ، وزن را به
حجم تبدیل کرده و حجم معینی از محلول را که برابر با وزن مولکولی آن می‌باشد، توسط وسایل حجم سنجی (
پی‌پت یا
استوانه مدرج) برداشته و در 1000 گرم آب حل می‌کنیم تا یک محلول مولال بدست آید. دقیق بودن غلظت محلولهای مولال به دقیق بودن ترازوی مورد استفاده و دقت وسایل حجم سنجی بستگی دارد.
مزایای محلولهای مولال
یکی از فواید
مولالیته ، مستقل بودن آن از درجه حرارت می‌باشد. یک محلول یک مولال که در 20 درجه تهیه شده است، در 100 درجه نیز در صورتی که هیچ مقدار ماده حل شده یا
حلال بر اثر
گرما از بین نرود، یک مولال خواهدبود. زیرا محلول مولال بر مبنای جرم اجزای سازنده آن تهیه شده است و
جرم با
دما تغییر نمی‌کند، برخلاف محلولهایی که بر اساس حجم کلی تهیه می‌شوند ( محلولهای مولار و نرمال ).
برای کارهای خیلی دقیق آزمایشگاهی ، بعلت کاهش مربوط به خطای حجم که در اثر تغییر دما صورت می‌گیرد، مولالیته بر مولاریته ترجیح داده می‌شود. اما از آنجا که تهیه محلولهای مولار در آزمایشگاه با سرعت و سهولت انجام می‌شود، برای کارهای معمولی و روزمره از
غلظت مولار استفاده می‌شود.
محاسبات مربوط به مولاریته
کیلوگرم حلال /تعداد مولهای ماده حل شده =m
1000گرم حلال/وزن مولکولی ماده حل شده برحسب گرم =m (
وزن مولکولی آن ماده = 1 مول از یک ماده)
یا برای تهیه محلول مولال از یک محلول غلیظ
d=m/v یا v=m/d یا d x 1000gr /گرمM =مولالیته
d :
دانسیته ، V : حجم
، M : وزن مولکولی
، m :
مولاریته
مباحث مرتبط با عنوان
