مقدمه
شاید شیواتر از
مارکس کسی به زبان علمی جامعه ، طبقات جامعه ، ستیزه های طبقاتی را به تصویر نکشیده و الحق که کسی به زبان علمی گویاتر از وی سرمایه ، مزد ، قیمت و پول را تعریف نکرده باشد و شاید هیچ کس به اندازه نسل کنونی ، از زمان مزدک تا کنون پاریس و سپس انقلاب کبیر و انقلاب چین ، تا نظم نوین ، به بی محتوایی این تعاریف که در زمان خویش محتوایی بسیار ارزنده داشتند، پی نبرده باشد. او قیمت را میزان کار آن جام شده بر هر فرآورده تعریف کرد، اگر چنین است که نیست، میزان ساعت کار آن جام شده توسط لئوناردوداوینچی چقدر بوده است که تاکنون موزه لوور پاریس بر این تابلو ژوکوند چنین بهایی گزاف پیشنهاد می کند؟! واقعا میزان قیمت ساعت کار گوهرسازان گذشته چقدر بوده است؟ ، نقاشی های بهزاد در این زمان چند می ارزند؟ چه کسی می تواند بر دو بیتی های خیام قیمت گذاری کند، کیست که برای اشعار حافظ قیمت تعیین کند. بر این پایه
سنگ های گرانبها نام خویش را از کجا دارند؟ آیا نابرابری عرضه و تقاضا و با سرعت کار انجام شده برای به دست آوردنشان چنین نامی را برایشان آورده است؟
گوهرها ، فرهنگ و عوامل زیست شناختی
از آغاز فرهنگ ، که خود با آغاز آفرینش آدمی همراه بوده است، آرایش و پیرایش مو ، چهره و بکارگیری زیورآلات نیز آغاز شده است. زیبایی و زیبایی شناسی گرچه نزد زیست شناسان به کوشش در راه خواندن و فراخواندن و جنس مخالف بسنده می شود ولی در آدمی سوای این غریزه کاملا طبیعی که از جسم او مایه می گیرد شاخه ای از آن در روان او جای دارد. زیبایی و زیبایی شناسی و یا شناخت و تحسین آن ، به ویژه آن گاه که با گرایش های جسمانی سروکار دارد، شاید ته رنگ جنسیت داشته باشد، و این دست آویزی شود که اگزیستانسیالیست ها با بزرگنمایی بسیارش ، هر واکنش روانی را بدان وابسته دانند، حتی مهر مادری و پدری را. ولی چنان چه از این گونه برداشت توجیه را کنار بگذاریم، به واقعیت و یا حقیقتی دیگر می رسیم که سوای جسم ، پدیده ها ، رخدادها و چیزهایی در پیرامون که با کشش های جنسی پیوند ندارند، همگان تحسینشان می کنیم و از آن لذت می بریم. زیبایی و زیبایی شناسی را شاید بتوان به گونه فلسفی توجیه کرد ولی از آن جا که علم نیز شناختی روبنایی است، اگر علم هم باشد، که نیست؛ بازهم شناختش ریشه در واقعیت که نه در حقیقت هم ندارد و به این آسانی نیز نخواهد داشت، ولی این مانع نخواهد شد که دانش بدان چنگ نیازد.
شناخت در آدمی که زاده بازتاب شرطی است، پیوندی ژرف است میان ارگانیزم و واقعیت. تاثیر واقعیت را ادراک خوانده ایم و تاتثیر ارگانیزم را در این پیوند عاطفه نامیده ایم. علم ، شناختی است که بر ادراک پافشاری دارد و هنر شناختی است پایه گذاری شده بر عاطفه و فلسفه شناختی است سرگردان میان این دو. در این گیرودار ، ارگانیزم آدمی ، به ویژه ، سیستم عصبی اش که بر بالاترین پله تکامل ایستاده است، در عین پیچیدگی ساختمانی و ساختاریش ، به دلیل فراوانی فاکتورهای سازنده ، با وجود همسانی ریشه ای و روان ، ضعف ها و نقص های ساختاری را نیز به همراه می آورد.
گوهرها ، هنر و تاریخ
هنر و هنرمند با موشکافی، کوشش بر پای نهادن بر این نقاط قدرت و ضعف دارد.
کانی ها و سنگ های گرانبها از دیرباز از این رو ارزشمند به شمار آمده اند که آدمی به عنوان زیورآلات به کارشان گرفته است، با رنگ آمیزی چهره ، مو ، دست و گردن به رنگ ها و سنگ های گوناگون همگام با نخستین پژوهش ها او برای دستیابی به سنگ ، که ما عصر حجر نام نهاده ایم و به دوره های
نوسنگی و
پارینه سنگی تقسیم کرده این. کوشش بر آن کرد که ویژگی های خیره کننده و چشمگیر اجسام مانند زیبایی ، رنگ ، جلا ، درخشش ، شکل و... را برای زیباتر جلوه نمودن خویش به خدمت گیرد، گرچه زیبایی و زیباشناسی در سرشت آدمی است، ولی دست مایه این کار به سرشت طبیعی بستگی دارد که در دسترس او بوده است. در آغاز ، جوامع پراکنده تر بودند و داد و ستد تنها در میان خود جوامع انجام می شد.و پس اگر سنگ برای زیباتر نمودن در دسترس نبود، استخوان آویزه گردن و گوش می شد. فزون بر این ، از آنجا که سرشت زن و مرد ناهمسان است این ابزار و رنگ آمیزی ها نمی توانست یکسان باشد و از این رو می توان گفت که از آغاز نیز آدمی با آگاهی مطلق از این دوگانگی ، برناهمسانی به کارگیری این ابزارها پافشاری داشته است. این خود گویای این واقعیت است که آدمی چهارچوب هنر را نه از روی دانش ، بلکه با روش آزمون و خطا به دست آورده است.
گوهرها و اقتصاد
در آغاز که جوامع پراکنده تر بودند داد و ستد توانست تنگ دستی های طبیعت را جبران کند و آن گاه که کشورگشایی ها آغاز شد آهنگ روان شدن یک سویه سنگ ها به سوی خزانه دولتی در درون کشور و روان شدن یک سویه آن به سوی مراکز اصلی قدرت تندتر و تندتر شد و پس از آن که پول و ارز در اقتصاد جهانی جایی برای خویش گشود، تجارت سنگ و فلزات گرانبها نیز راهی دیگر یافت. بهای بالای آن باعث شده که دشواری های جابجایی پول ، حتی به صورت ارزش از میان برداشته شود و آن گاه که پای ارز و قاچاق آن پیش آمد، وسیله ای برای تبدیل ارزها به یکدیگر و گذشتن از مرزها شد. گوهرها در لشکرکشی ها در تبادل فرهنگ ها و به رخ کشیدن آنها نقش بسیار داشته اند برای این باور به تاریخ کشور خویش برگردیم و به فتوحات نادر ، در این راستا به کوه نور اشاره ای می شود
کوه نور
معروف ترین
الماسی که شهرتش بیش از هر گوهر دیگر در جهان پیچیده "کور نور" است که اینک در گروه گوهرهای سلطنتی انگلستان بر تاج ملکه الیزابت می درخشد. اگرچه انگلیس ها آن را "پادشاه الماس ها" می نامند ولی اگر اندکی حقیقت بین باشیم و از شهرت و معروفیت آن چجشم بپوشیم، باید بگوییم که این سنگ گرانبها ، نه بزرگ ترین و نه درخشنده ترین الماس هاست، زیرا الاماس های گرانبهای دیگری هستند که از نظر بزرگی و درخشندگی از این گوهر بالاتر و بهترند. رنگ کوه نور اندکی به خاکستذی می زند و چندان صاف و زلال هم نیست ولی با این همه به علت وقایع شگفت انگیزی که در طی هزاران سال در پیرامون آن رخ نموده آن را از نظر تاریخی بی نظیر ساخته است.
در افسانه هایی که درباره تاتریخ این الماس درشت و تاریخی گفته می شود چنین آمده است که در کتاب "مهاباراتا" که یکی از داستان های باستانی هند است نتوشته شده که پنج هزار سال پیش از این "کارنا" پسر خدای آفتاب و پهلوان بزرگ هند ، کسی بوده که کوه نور را همیشه همراه خود داشته است. این الماس در هزار سال پیش از میلاد مسیح در دست "اویه ئین" راجه هندوستان در"راجپوتانا"بوده و از سده هشتم هجری قمری تاریخ شگفت آور آن آغاز شده است، که بعدها در حمله نادر شاه به هندوستان به دست نادر شاه افتاد که هنگام دیدن آن ناگهان فریاد کشیده و نام "کوه نور" را به آن نسبت داد که از آن زمان این الماس بدین نام نامیده شد.
مقالات مرتبط با عنوان:
