پایتخت زندیان

پس از کشته شدن نادر، برخی از سرداران وی بنای سرکشی گذاشتند که یکی از آنان کریم‌خان‌زند از طایفه لر بود که خود را وکیل الرعایا معرفی می نمود و محبوب مردم بود. یکی از رقبای جدی وی محمد حسن خان قاجار رئیس طایفه قاجار بود که در مازندران اقامت داشت. کریم‌خان برای سرکوبی وی به تهران آمد و پس از سرکوبی حاکم قاجار، در سال 1172 هـ .ق، در دیوانخانه تهران به تخت شاهی نشست اما به دلیل تابستانهای گرم تهران و در هنگام برقراری آرامش نسبی در شمال و غرب کشور ، در سال 1180 هـ .ق. شیراز را به پایتختی برگزید. شیراز ، که پس از اسلام پایتخت ناحیه فارس در زمان حکومت دیلمیان و اتابکان فارس ، خاندان اینجو و آل مظفر بود، به دلایلی چون اعتدال هوا، استحکامات طبیعی (کوه در شمال و رودخانه در جنوب شرقی) ، موقعیت شیراز بر سر راه کهن خلیج فارس ، دژ نظامی فهندر و باروی شهر، به پایتختی برگزیده شد. کریم خان نخست به مرمت و استحکام باروی شهر پرداخت و سپس خندقی به دور حصار حفر کرد. کریم خان در تجدید بنای حصار، محیط آن را قدری کوچکتر کرد به طوری که برخی از قسمتهای شهر در خارج از حصار قرار گرفت ، دروازه های دوازده گانه را به شش دروازه محدود ساخت و در مقابل هر دروازه میدانی وسیع احداث نمود (آریان پور، شیراز پایتخت زندیان).