منو
 کاربر Online
966 کاربر online

نظریه کندی در باب نفس انسانی

چاپ
جامعه و علوم اجتماعی > فلسفه




مقدمه


کندی درباره نفس رای خاصی را ابراز نمی کند. آنچه در این باب می آورد، تنها بیان آرای حکمای پیشین است.
او در بیان طبیعت نفس می گوید:
نفس جوهری بسیط، الهی و روحانی است. نه طول دارد و نه عرض و نه عمق؛ نوری است از نور باری تعالی.

در نظر کندی، قوای نفس زیاد است.

وی به ذکر دو قوه بزرگ و دور از هم می پردازد:
قوه حسی و قوه عقلی
قوای دیگر نفس، میان این دو قوه قرار دارند و عبارتند از:

قوه مصوره، غاذیه(تغذیه)، نامیه(رشد کننده)، غضبیه و شهویه.

قوه حاسه(حسی)


این قوه، صور محسوسات را درک می کند؛ بدون این که بتواند این تصورات محسوس را ترکیب نماید.
(مثلا چشم نمی تواند برای ما انسانی که شاخ یا بال داشته باشد و به عبارت دیگر انسانی جز آنچه در این طبیعت وجود دارد بیافریند؛ بلکه این ترکیب مربوط به قوه خیال است.)
این قوه بین انسان و حیوان مشترک است و ابزار آن هم حواس پنج گانه است.

قوای متوسطه(بین قوه حسی و قوه عقلی)


1-یکی از قوای متوسطه "قوه مصوره" است:
یعنی قوه ای که صور جزئیات را بدون ماده ایجاد می کند؛ چه در حالت خواب و چه در بیداری. این قوه قدرت ترکیب دارد؛ یعنی می تواند مثلا انسانی با بدن عقاب تصور کند.

2- دیگری "قوه حافظه" است:
این قوه صورت ها و تصوراتی را که قوه مصوره به او می دهد، می پذیرد و حفظ می کند.

3- دیگری "قوه غضبیه" است:
این قوه در برخی اوقات آدمی را بر می انگیزد و به انجام کارهای بزرگ وا می دارد.

4- "قوه شهویه" نیز یکی از قوای متوسطه میان قوه حسی و قوه عقلی است:
این قوه قوه ای است که در پاره ای اوقات، نفس را به برخی شهوات سوق می دهد.

(کندی از قوه غاذیه(تغذیه) و قوه نامیه(رشد کننده) نیز نام می برد؛ ولی درباره آن ها توضیحی نمی دهد. معلوم است که عقیده او در این مورد با عقیده ارسطو اختلافی ندارد.)

قوه عاقله


این قوه صور اشیا را مجرد از هیولای آن درک می کند؛ یعنی انواع و اجناس را درک می کند نه اشخاص(جزئیات) را؛ و همچنین مبادی و اصول معلومات بشری (که تمام علوم بر آن ها بنا شده اند)را درک می کند.
مثل درک این معنی که: "هر معلولی علتی دارد."

قوه عاقله به چهار قسم تقسیم می شود:
  • نخست عقلی که همواره بالفعل است.
  • دوم عقلی که در نفس به حالت بالقوه وجود دارد.
  • سوم عقلی که در نفس از قوه به فعل درآید.
  • چهارم عقلی که به آن عقل استدلالی می گویند.(عقل ظاهر)
برای آگاهی از توضیحات بیشتر، مراجعه کنید به:

منابع


  • تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، جلد 1


تعداد بازدید ها: 43212


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..