منو
 کاربر Online
1116 کاربر online

معرف

تازه کردن چاپ
جامعه و علوم اجتماعی > فلسفه > منطق
(cached)




مقدمه


چنانچه گفته شد، موضوع منطق عبارتست از: "معرِّف و حجت.
یعنی مسائل منطق، یا درباره معرِّف ها یعنی تعریفات بحث می کند ، یا درباره حجت؛ یعنی استدلال ها.
کافی است بدانیم که در همه علوم، مجموعا دو کار صورت می گیرد:
یکی اینکه یک سلسله امور تعریف می شوند و دیگر این که برای اثباث یک سلسله احکام، استدلال می شود.
علم منطق می خواهد به ما راه صحیح تعریف کردن و صحیح استدلال کردن را بیاموزد.

برای صحیح تعریف کردن هر چیز باید شرایط تعریف درست را بدانیم. به همین دلیل، باید به بحث معرف بپردازیم که وسیله کشف مجهولات تصوری است و برای صحیح استدلال کردن، به مبحث حجت و استدلال نیازمندیم.

به طور کلی آنچه وظیفه منطق است، این است که:
1- بیان کند که طرز درست تعریف کردن یک چیز چگونه است؟
2- بیان کند که طرز صحیح اقامه برهان برای اثبات یک مطلب به چه صورت است؟
قسمت اول، مربوط می شود به تصورات، یعنی به معلوم کردن یک مجهول تصوری از روی معلومات تصوری(مبحث تعریف و معرِّف) و قسم دوم ارتباط دارد با تصدیقات؛ یعنی معلوم کردن یک مجهول تصدیقی از روی معلومات تصدیقی (مبحث استدلال یا حجت)

نیاز به معرِّف


اساسا مبحث کلی و مباحث تصورات، مقدمه ای است برای مبحث معرِّف یا تعریفات.
تعریف اشیا، پاسخگویی به چیستی آنهاست. یعنی وقتی در مقام تعریف یک چیز بر می آییم که این سوال برای ما مطرح شود که "این شیء چیست؟ (یعنی چیستی آن برایمان مجهول است.)
به این سوال از چیستی شیء، مای شارحه یا مای حقیقیه گفته می شود.

ما هنگامی از چیستی یک شی سوال می کنیم که ماهیت و حقیقت آن شیء و یا دست کم، مرز مفهوم آن (یعنی این که شیء، شامل چه چیزهایی می شود و شامل چه چیزهایی نمی شود)، بر ما مجهول باشد.
این که حقیقت و ماهیت یک شیء بر ما مجهول باشد، به این معنی است که ما تصور صحیحی از آن نداشته و حد(تعریف) کامل آن از نظر ما پوشیده است. به سخن دیگر، ما تصور کامل و جامعی از آن نداشته و می خواهیم تصور درست و کامل و جامعی از آن داشته باشیم.

چنانچه می دانیم، در همه علوم، قبل از هر چیزی به یک سلسله تعریفات برای موضوعاتی که در آن علم مطرح می گردد، نیاز داریم و البته تعاریف در هر عملی، غیر از مسائل آن علم است؛ یعنی خارج از علم است.
کار منطق در بخش تصورات، این است که:
راه صحیح تعریف کردن را به ما نشان می دهد.

معرِّف(تعریف) و معَّرف


همان طور که پیش از این گفته شد، تصورات و مفاهیم ذهنی ما یا بدیهی هستند که در این صورت از تصورات دیگر حاصل نمی شود و خود به خود حاصلند، و یا غیر بدیهی هستند و برای حاصل شدن، به تصورات دیگر احتیاج دارند.
تصورات غیر بدیهی مانند تصور درخت و حیوان و مثلث و دایره و فرشته و امثال آن؛ و این نوع تصورات، چنانچه گفته شد، باید از تصورات دیگر که نهایتا به تصورات بدیهی منجر می شوند، حاصل گردند.

مجموع تصورات معلومی که موجب کشف تصور مجهولی شود، معرِّف یا تعریف نام دارد و آن تصور مجهولی که به وسیله این تصورات، معلوم و روشن می گردد، معرَّف نامیده می شود.

برای مثال، کسی نمی داند که ذوزنقه چیست و ما در تعریف آن می گوییم: "شکلی است چهار ضلعی که دو ضلع آن با هم موازی باشند."
در این مثال، "شکلی است چهار ضلعی که دو ضلع آن با هم موازی باشند"، معرِّف یا تعریف و تصوری که پس از این تعریف، از ذوزنقه در ذهن پرسشگر حاصل می شود، معرَّف ( تعریف شده) می باشد.

بنابراین، به بیان دیگر، معرِّف یا تعریف عبارت است از:

مجموعه تصورات معلومی که موجب کشف تصور مجهول ، یا موجب تحلیل تصوری معلوم می گردد.

مبحث معرف، دارای چند قسمت است که به ترتیب عبارتند از:

منابع


  • آشنایی با علوم اسلامی، جلد1، صفحه 41 -40
  • کلیات منطق صوری، صفحه 157-156


تعداد بازدید ها: 53006


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..