منو
 صفحه های تصادفی
ریاضیات ، پاسخی به مجهولات قلب
چگونگی دست یابی به کتاب صحیفه سجادیه
دانشنامه:راهنمای انتساب کاربر به گروه
وراثت کمی در انسان
دودمان بیست و پنجم پادشاهی - پادشاهان کوشی «نوبه»
اولین سفالگری ها در تاریخ
لامپ های التهابی
رشته معلم فنی سرامیک
عدم تعهدات دولت انگلیس نسبت به عهد نامه مفصل
نیروی مرکزی
 کاربر Online
709 کاربر online

فرضیه-4056-1

تازه کردن چاپ
علوم طبیعت > شیمی
(cached)




فرضیه



عکس پیدا نشد


پس از آنکه امور به دقت مشاهده شدند، برای توجیه و بیان آنها پژوهنده از خود چیزی بر آنها می افزاید که در آن موقع به حواس نمی اید و شاید هیچگاه هم محسوس واقع نشود. این چیز فرضیه نام دارد.

فرضیه گاهی مربوط به علت امری است که مشاهده گردیده، گاهی مربوط به امری است که مشهود نبوده ولی وجودش به قیاس امور دیگر و از روی قرینه مسلم فرض شده، و گاهی ناظر به روابط ثابت میان امور مشهود، یعنی به قوانین آنهاست.

در هر حال توجیه و بیانی که بدین طریق از امور می شود البته یقینی و قطعی نیست، بلکه موقت و برای تسهیل روش مطالعه و پژوهش است. تحقیقات بعدی باید درستی و نادرستی آن را معلوم و مدلل دارند.

فرضیه مبدا تجارب و آزمایشهای علمی است و چنانچه در کار نباشد موادی که از راه مشاهده گرد آمده و بر روی هم انباشته شده اند هیچ نتیجه علمی حاصل نخواهند کرد. ما غالباٌ احتیاج دارین به اینکه در باره علل مشهودات خود و روابطی که با یکدیگر و یا سایر امور دارند تحقیقاتی به عمل آوریم. آن علل و روابط غالباٌ نامحسوسند و چاره نیست جز اینکه در باره آنها به یاری متخیله به ساختن فرضیه هایی بپردازیم. پس نمی توان در تحقیقات علمی خود را از فرضیه بی نیاز دانست. گذشته از این فرضیه برای ترقی و توسعه علم نیز مفید است، زیرا منشاء پژوهشهای بسیار واقع
می گردد و در صورتی که در ضمن پژوهش و تحقیق نادرست بودن آن به ثبوت برسد، تحقیقات عبث و بیهوده نبوده چه معلوماتی به دست داده و مطالبی را روشن کرده اند که یکی از آن جمله باطل بودن همان فرضیه است.

بعضی از حکما برای فرضیه ارزش قائل نیستند، برخی دیگر آن را از نظر علمی حتی مضر می دانند و می گویند چون درستی آن مسلم نیست ممکن است باعث گمراهی شود. برای اجتناب از این مخاطره باید این نکته را پیوسته در نظر داشت که فرضیه با حقیقت علمی فرق دارد و چنانکه اسمش می رساند فرضی بیش نیست و فرضی است که شاید درست باشد یا درست نباشد. و نیز باید متوجه بود بهاینکه علم بر دو گونه است: یکی علمی که تشکیل گردیده و دیگری علمی که در شرف تشکیل و تکوین و در حال پیشرفت و توسعه است. فرضیه علمی البته از نوع دوم است و فقط پس از اینکه درستی آن مدلل گردید، در زمره علوم نوع اول در می آید و در آن حال اسمش نیز که فرضیه بود به مذهب تبدیل می یابد.

شرایط فرضیه

هر فرضی فرضیه نیست. فرض وقتی جنبه علمی پیدا می کند، یعنی معتبر محسوب می شود و فرضیه نام می گیرد که حائز شرایط زیر باشد:
  1. پایه اش بر امور واقع گذاشته شده باشد نه روی خیال و وهم.
  2. قابل تحقیق باشد، یعنی بتوان مستقیماٌ یا به طور غیر مستقیم صحت و سقم آن را معلوم داشت.
  3. نقیض هیچ امر واقع نباشد.
  4. با مبادی مسلمه عقلی مخالفت نداشه باشد.
  5. با اصول علمی که حقیقت آنها قبلاٌ به ثبوت رسیده است حتی الامکان متناقض نباشد.
  6. ساده باشد، زیرا به تجربه پیوسته که فرضیه های پیچیده و در هم غالباٌ نادرست هستند، بر عکس فرضیه های ساده که احتمال صحت آنها خیلی بیشتر است.


مراحل فرضیه


فرضیه علمی کامل مشتمل بر 4 مرحله است بدین قرار:

اول مقدمه فرضیه، یعنی مشاده امر یا اموری که ظاهراٌ‌ توجیه ناشدنی و برانگیزنده شگفتی و کنجکاوی هستند.

دوم خود فرضیه که ظهورش تابع هیچ قاعده ای نیست، بلکه ارتجالی و وابسته به قوت و خیال و ابتکار پژوهنده است.

سوم استنتاج علمی، به این معنی که چون خود فرضیه غالباٌ ناظر به امور غیر محسوس – مانند روابط امور یا قوانین آنها است و از این رو به تحقیق آوردن آن توسط حواس غیر میسر است، باید از آن فرضیه نتایج علمی که به حس و شهود قابل تفتیش و تحقیق باشند بیرون کشیده شوند.

چهارم آزمایش این نتایج، یعنی تحقیق علمی آنها از راه حس و تجربه.

همه فرضیه های لمی اعم از کوچک و بزرگ شامل این 4 مرحله بوده اند، مانند فرضیه پاستور راجع به میکروبی بودن پاره ای امراض و نظریه تکامل اسپنسر و نظریه تطور لامارک مبتنی بر لزوم سازش با محیط، و نظریه داروین بر اساس تنازع بقا و انتخاب نسب، و بسیاری دیگر... یکی از این فرضیه ها که 4 مرحله مذکور در آن به وجهی بارز نمایان است فرضیه راجع به فشار هوا است که شرح آن این است:

  1. متصدیان تلمبه های شهر فلورانس در ایتالیا متوجه شدند که آب در لوله های خالی تلمبه ها از ده متر بالاتر نمی رود.
  2. تریچلی، فیزیکدان ایتالیایی، فرض کرد که صعود آب در لوله تلمبه بستگی به وزن هوای خارج دارد و آن وزن معادل یک ستون ده متری آب است نه بیش از آن.
  3. پاسکال از این فرضیه دو نتیجه گرفت، یکی اینکه: فشار هوا اگر ثابت بماند ارتفاع ستون مایع به نسبت وزن مخصوص مایع تغییر می کند. دیگر اینکه: با ثابت ماندن وزن مخصوص مایع، ارتفاع ستون مایع به نسبت فشار هوای خارج تغییر می یابد.
  4. نتایج دوگانه ای که از فرضیه گرفته شده بود، عملاٌ مورد تحقیق و آزمایش قرار گرفت و صحت آنها معلوم گردید.


تعداد بازدید ها: 15143


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..