سرخس از گیاهانی است که تئوفر است در قرن چهارم قبل از میلاد مسیح و بعداً دیوسکورید و پلین وسرانجام در زمانهای بعد جالینوس حکیم از آن برای درمان بیماریها استفاده می کردند در این دوران حتی از مسمومیتهای مصرف این گیاه و اختلالات بینائی حاصل از مصرف زیاد آن اطلاع داشته اند.
سرخس نر یا فوژرمال دارای ریزوم پوشیده از فلسهای دراز و قاعده دمبرگهای از بین رفته است. مجموعه این پوششها قطر ریزوم گیاه را 2 برابر آنچه که هست جلوه می دهد. در قسمت قاعده ریزومها ریشه های کوچک و باریک به رنگ سیاه دیده می شود. برگ فوژرمال ظاهر مثلث شکل و نوک تیز ، منقسم به قطعات برگچه مانند با تقسیمات ثانوی دارد. این قطعات هر چه که به انتهای آزاد برگها نزدیک می شوند کوچکتر و دارای تقسیمات کمتری می گردند در پشت برگهای فوژرمال و درد و ردیف مجموعه ها گدانها محصور در پرده نازکی به نام اندوزی دیده می شود.
به علت پراکندگی وسیعی که این گیاه در بعضی نواحی شمال ایران دارد هیچوقت پرورش آن مورد پیدا نمی کند زیرا بهره برداری از گیاه وحشی رفع نیازهای فعلی را برآورده میسازد.
تکثیر سرخس نر یا فوژرمال به سهولت با کاشتن پایه های جوان آن که از جنگلها و نواحی کوهستانی نیمه مرطوب بدست می آید حاصل می شود. ازدیاد پایه ها خود بخود صورت می گیرد.
محل مناسب رویش : این گیاه مخصوص جنگلها و نواحی نیمه مرطوب کوهستانها است و جهت رشد آن زمینهای سبک غیر آهکی و خاکبرگ دار که در معرض تابش خورشید قرار نداشته باشد، مناسب است.
به علت پراکندگی وسیع این گیاه در بعضی نواحی شمال ایران پرورش آن ضرورت پیدا نمی کند و بهره برداری از گیاه وحشی موجود، رفع نیازهای فعلی را برآرده می کند.
- در صورت ضرورت پایه های جوان باید بر روی خطوطی به فواصل 50 سانتی متر بنحوی کاشته شوند که هر پایه در حدود 40 سانتی متر از دیگری فاصله داشته باشد.
- باروباندن هاگ های این گیاه در قطعه زمینی مساعد و خاکبرگ دار و انتقال گیاه جوان به زمین زراعتی واجد شرایط (اسیدی و غیر آهکی) نیز می توان اقدام به تکثیر نمود.
بهره برداری باید در زمستان صورت گیرد و ریزومهائی که در این هنگام از زمین خارج می گردد. رنگ قهوه ای مایل به سیاه و دارای بوی ضعیف ناپسند است و پس از خارج کردن آن از زمین باید بقایای برگهای از بین رفته ریشه ها را از آن جدا کرده ، ریزوم را به قطعاتی به طول 8 تا 12 سانتی متر تقسیم کرده و پس از خشک کردن در حرارت 35 درجه سانتی گراد در مورد استفاده قرار می دهند.
نواحی شمال کشور مازندران : آمل ، گیلان سواحل دریای خزر بین آستارا و اردیبل ، بین درختان ناحیه خالودشت بین لنگرد و قزوین ، جاده ییلاق جواهر ده رامسر، آذربایجان حسن بگلو در قره داغ
از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..
وزارت آموزش و پرورش > سازمان پژوهش و برنامهريزی آموزشی
شبکه ملی مدارس ایران رشد