مقدمه
مجموعه ای (
Group E) نامی است برای یک هرم و مجموعهای از معابد در
اوآهاکتون (
Uaxactum) مرکز سنتی در جنگل گواتمالان (Guatemalan) در کشور گواتمالا است که در سال 1924 به عنوان
رصدخانه کهن و اولیه مایا (
Maya) به شهرت رسید. این ادعا بدون تجدید نظر انتقادی ، در بسیاری از مطالعات کلی تمدن مایا تکرار شده است. تنها یک بررسی جدید در محل ، میتوانست صحت و دقت و احتمالا هدف خطوط آن را اثبات کند و آنتونی آونی که پیشتاز اندازه گیری پیشرفته خطوط نجومی در محل و در ارتباط با دوران پیش از
تاریخ کلمبیا بوده است از اوآهاکتون برای جمع آوری اطلاعات دیدن کرد.
راصدان رصدخانه
در یک رصدخانه اصیل ، رصد کننده اطلاعاتی درباره حادثهای سماوی کسب میکند، همچون زمان و احتمالا مکان وقوع آن. کاهن اختربین مجهز به اطلاعات جدید ، ممکن است تقویم را اصلاح کند؛ طرح معبدی را تنظیم کند؛ حادثه نجومی دیگری را پیش بینی کند و یا آینده را پیشگویی کند و بر خلاف او ،
رصد کننده آسمان مشاهدات عبادی را زمانی انجام میدهد که پاسخ نجومی را تقریبا میداند. در این شرایط این حادثه سماوی ، به عنوان جزئی از مراسم تحقق مییابد و وقتی انتظار میرود دیده شود، مشاهده میگردد. مطمئنا اوقاتی وجود داشته که تفاوت بین این دو نوع فعالیت نجومی ، کمرنگ میشده است، اما مجموعهای بیشتر مانند صحنهای برای نمایش فصلی خورشید به نظر میآید. مشاهدات عبادی طلوع خورشید ، احتمالا کانون رویدادی عمومی بوده است.
مشخصات ساختمانی
از بالای
هرمهای 7 (
pyramid E VII) در پایین یا بهتر بگوییم از قسمت زیرین ، بر روی پله شرقی آن ،
طلوع انقلابی خورشید در گوشههای بیرونی این معابد در جنوب و شمال ظاهر میگردد. خط دید بر روی معبد مرکزی به خوبی با طلوع خورشید اعتدالین مطابقت دارد. اینها خطوط دید هستند، بنابراین ، این مجموعه تبدیل به
رصدخانه میشود، هر چند این خطوط نجومی بطور منطقی صحیح هستند، اما با توجه به اینکه آنچه رصد کننده میبیند محدود به
قطر خورشید است، اطلاعات کافی وجود ندارد که نتیجه بگیریم این بناها رصدخانهای کارآمد بودهاند.
خط دیدی از قصر حاکم در
اوهمال (
Uxmal) ، تا حدود 5 کیلومتری ویرانههای مرکز مایایی دیگری در این ناحیه از
یوکاتان (
Yucatan) گسترش مییابد. این مکان معروف به
ستزوک (
Cehtzuc) میباشد و آنزمان که قصر حاکم در حدود 800 پس از میلاد ساخته شده ، هرم اصلی آن که بر بالای افق ، بدون ویژگی بارز شرقی ، بیرون میآید، نشانگری را برای جنوبیترین نقطه طلوع ناهید (
سیاره زهره) طی دوره 8 ساله آن فراهم میآورد. اخیرا نشان داده شد که این خط در خلاف جهت از ستزوک و از روی میانه قصر حاکم تا شمالیترین نقطه غروب ناهید، صحیحتر است.
نمای فوقانی ، یکی از شگفتیهای کارهای سنگی مایا است. بیش از 20000 برش جداگانه و قطعات مناسب
معرق کاری بسیار ظریفی را از خطوط تصویری ، طرحها ، مارها ، ماسکهای خدایان باران و نمادهای دیگری از قبیل 3560 نوع از مظاهر ناهید بوجود میآورند. اخترشناس مایای باستان که در ستزوک میایستاد در ساعت درست ، در فصل مناسب و در سال مناسب ، ناهید را میدیده است که به نحوی شگفت انگیز بر بالای قصر حاکم قرار میگرفت. این خط دید یا دیدگاه ، از جنوب شرقی قصر تا ستزوک ، میتواند توضیح دهد که چرا جهت قصر حاکمم در اوهمال از این محور که بیشتر ساختارهای دیگر در آن سهیم هستند، انحراف دارد.
با وجودی که ستزوک و قصر حاکم در اوهمال ، احتمالا برای تأیید و تاریخ موقعیت ناهید در حد شمالی ، مورد استفاده بودهاند؛ تاقهای قوسی و اتاقهای مجلل این بنا نشان میدهند که چیزی بیش از مشاهده صرف ناهید توسط اخترشناس در آنجا جریان داشته است. این قصر بنای تاریخی عظیمی است که بر روی جایگاه تاریخی عظیمتری بنا شده است. فضای باز مقابل آن فضای وسیعی را برای اجرای مناسک ، نمایش مقدس و یا حداقل برای تجمع جمعیت زیادی از ناظران فراهم میآورد. در هر یک از این شرایط طلوع یا غروب ناهید در مسافرت سماویاش میتوانست، لحظهای تأثیر گذار و نمایشی را در اوهمال در ستزوک بوجود آورد. همچنین قدرت نمادین این خط دید احتمالا در هر دوره ، تأییدی بر قدرت پادشاه بود.
مشاهدات نجومی
مشاهدات نجومی ، احتمالا در
آلتا ویستا (
Alta Vista) ، مونته آلبن ، اوآهاکتون ، اوهمال و جاهایی دیگر نظیر آنها انجام میشده است؛ اما موقعیت عمومی و رسمی این مشاهدات ، توضیحی متفاوت را میطلبد. هر چیزی به خوبی اجرا میشد، اگر مشاهدان نجومی اصیل انجام میشد. به نظر میرسد آنها به عنوان رویدادهای عمومی تلقی میشدند. رؤیت ستارهای یا طلوع خورشید ، بازگشت ستارهای به جایی که سفرش را آغاز میکرد و یا اشعهای از نور
خورشید سمت الرأس ، همگی وقتی با شعائر همراه میشد، نظم جهانی در مکانهای مقدسی که برای دریافت آن طراحی شده بودند، دوباره تزریق میشد.
مباحث مرتبط با عنوان