منو
 کاربر Online
791 کاربر online

تفاوت نظرگاهها

چاپ

مبنای دیگری که برای پلورالیسم دینی گفته شده، اختلاف یاتفاوت نظرگاه‏ها است. در این‏باره، به بیت زیر از مولوی نیز استدلال شده که گفته‏است:
از نظرگاه است ای مغز وجود اختلاف مؤمن و گبر وجهود
و در توضیح آن چنین گفته‏اند:مولوی می‏گوید: اختلاف این سه، اختلاف حق و باطل نیست، بلکه دقیقا اختلاف ‏نظرگاه است، آن‏هم نه نظرگاه پیروان ادیان، بلکه نظرگاه انبیا. حقیقت، یکی بوده‏است که سه پیامبر از سه زاویه به آن نظر کرده‏اند، یا بر پیامبران سه گونه و ازسه روزنه تجلی کرده است و لذا سه دین عرضه کرده‏اند. بنابراین، سر اختلاف ادیان، فقط تفاوت شرایط اجتماعی یا تحریف شدن دینی ودرآمدن دین دیگری به جای آن نبوده است، بلکه تجلی‏های گوناگون خداوند در عالم،هم‏چنان که طبیعت را متنوع کرده، شریعت را هم متنوع کرده است.

ارزیابی و نقد

تحریف سخن مولوی

با دقت در ابیات قبل از بیت ‏یاد شده، روشن می‏شود که مقصودمولانا ازاختلاف نظرگاه‏، آن‏چه نویسنده‏ی محترم برداشت کرده است، نیست.
مولوی، نمی‏خواهد بر حقانیت ‏سه آیین اسلام و گبر و یهود، صحه بگذارد، بلکه برعکس وی با این پیش فرض مسلم که این سه آیین، همگی، برحق نیستند و طبعا آیین‏حق، همان آیین اسلام است (و من یتبع غیرالاسلام دینا فلن یقبل منه) در صددبیان این نکته است که آن‏چه مایه‏ی گرایش‏های حق و باطل افراد نسبت‏به آیین‏های‏مزبور شده، همانا نظرگاه‏های مختلف آن‏ها است. یکی در نور می‏نگرد و از ثنویت وتجسیم (آیین گبر و یهود) وا می‏رهد و به آیین یکتا پرستی (اسلام) رهنمون می‏شود،ولی دیگری، به جای نگریستن به نور، در شیشه نظر می‏افکند و این نگاه، زمینه سازگمراهی و شرک می‏گردد.

حقیقت ادیان الهی یگانه است

اگر مقصود از ادیان، آیین‏های الهی و حق است که توسط پیامبران الهی به بشررسیده است، قبل از آن‏که دستخوش تحریف شوند، باید دانست که حقیقت همه آن‏ها یک‏ چیز است و آن توحید و تسلیم در برابر خدا است، (ان الدین عندالله الاسلام). ازاین روی، دین، یکی است، گرچه شریعت‏ها مختلف است، ولی اختلاف شریعت‏ها، ناشی ازاختلاف نظرگاه پیامبران و تفاوت درک و شناخت آنان از خداوند یا جهان و انسان‏نبوده است; زیرا، تفاوت شریعت‏ها ، یا از قبیل نسخ است و یا آوردن حکمی که سابقه‏نداشته است. در صورت اول، اختلاف نظرگاه با عصمت علمی پیامبران سازگار نیست ودر صورت دوم، دو حکم نیست تا نوبت ‏به «تفسیر دوگانگی آن از طریق اختلاف ‏نظرگاه‏» برسد.بنابراین، اختلاف شرایع، به خاطر اختلاف در حالات و شرایط حیات انسانی بوده است‏و نه اختلاف در نظرگاه پیامبران.
اما ادیان تحریف شده یا ساختگی، اختلاف در بین خود آن‏ها ونیز اختلاف آن‏ها بادین حق، ربطی نه به اختلاف تجلی الهی دارد و نه به اختلاف نظرگاه پیامبران.

اختلاف نظرگاه ، حقانیت مذاهب را توجیه نمی کند

اختلاف نظرگاه در مورد انسان‏های غیر معصوم، گرچه واقعیت دارد، ولی چنین‏اختلافی، تنها می‏تواند تکثر مذاهب و ادیان را تفسیر کند و نه حقانیت همگی را.

منابع

  • صراطهای مستقیم، عبدالکریم سروش، ص14
  • مثنوی، دفتر سوم
  • علی ربانی گلپایگانی ، تحلیل و نقد پلورالیسم دینی ، ص 73- 71


تعداد بازدید ها: 9001


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..