اسپهبد شروین
«144-193ق / 761-808 م»
خاندان شروین که در اصل یکی از خاندانهای روحانی بود، در جبال مشرف بر قومس فرمانروایی داشتند. قلمرو این خاندان چون سدی کوهستانی در برابر ولایت قومس به شمار میرفت. این خاندان تا پایان عهد اسپهبد خورشدی دابویی در حوادث خارج از قلمرو کوهستانی خویش نقشی نداشت، اما در طی بیست سالی که از انقراض
آل دابویه «144 ق / 761 م» میگذشت در کوه و هامون نواحی مجاور کسب نفوذ بیشتری کرده و تدریجاً از ظلمت گمنامی خارج شده بود.
اسپهبد شروین فرمانروای فریم در جبال مشرف بر قومس «شهریار کوه» بود و به «ملک الجبال» نیز شهرت داشت.
برخی فرمانروایی شروین را آغاز تاریخ مستند این سلسله بر شمردهاند «ایرانیکا». شروین چون پیشینیان خود با خلفای
بغداد میانه خوبی نداشت، چنان که وقتی عمر بن العلاء، از سوی خلیفه، والی
طبرستان شد، شروین بر او تاخت و سپاهش را در هم شکست و آن چه را که خالد بن برمک الکاتب - والی سابق طبرستان - در روزگار منصور ساخته بود، ویران کرد «ابن اسفندیار، تاریخ طبرستان، ص 180». از سخن ابن اسفندیار بر میآید که علت عدم حمله شروین بر خالد، به جهت حسن سلوک و مدارای وی با مردمان بوده است.
شروین که با وندان هرمزد، امیر قارِن وندان، روابط حسنه داشت و با وی در برابر جلوگیری از نفوذ اعراب به داخل طبرستان عهد و پیمان بسته بود، در 166 ق / 783 م، به همراهی او بر کارگزاران خلیفه که مردم از ستم آنان شکایت ها داشتند، هجوم برد و همراه مردم، بسیاری از مسلمانان و کارگزاران خلیفه را کشتند. گفتهاند که پس از آن شروین در قلمرو گستردهای به فرمانروایی پرداخت و ونداد به سپهسالاری او رسید.
اما اتحاد فرمانروایان منطقه که موجب شورش بزرگی در طبرستان شده بود، عاقبت توسط سردار عرب
یزید بن مزید شیبانی، سرکوب و
ونداد هرمزد شروین نیز در کوهها متواری شدند. ونداد با امان خواستن از پسر خلیفه خود را تسلیم و به بغداد برده شد و شروین نیز به زادگاه خود بازگشت.
حدود سال 187 ق / 803 م« که بار دیگر ونداد هرمزد از بغداد آزاد و به طبرستان آمده بود، اتحاد دیگری بین او و اسپهبد شروین منعقد شد چنان که بر اثر این توافق، امکان نفوذ به نواحی کوهستانی تحت فرمانروایی این اسپهبدان غیر ممکن شده بود.
هارون در زمان خلافتش با وجودی که از اسپهبدان طبرستان استمالت و دلجویی کرد، اما در سال 189 ق / 805 م، قارن پسر ونداد هرمزد و
شهریار پسر شروین را به عنوان گروگان با خود به بغداد برد. خلیفه پسران این سردار را در سال 192 ق / 807 - 8 م آزاد و آنها را نزد پدرانشان فرستاد.
اسپهبد شروین در آغاز فرمانروایی
مأمون به سال 193 ق / 808 م وفات یافت.
