منو
 صفحه های تصادفی
آشکارساز سوسوزن
یزید بن مسعود و پاسخ مثبت به دعوت امام حسین علیه السلام
نابرابریهای هندسه برداری
تیره اولاکاسه
ولی امر
چگونگی آغاز انقلاب مشروطه
ویژگی های اخلاقی علی عمادالدوله
رعایت زبان و ملیت در نامگذاری
امام کاظم علیه السلام و رهاندن صالح بن واقد از زندان
دانشنامه:فلش
 کاربر Online
1013 کاربر online

ادراک فضائی شنوائی

چاپ
علوم طبیعت > علوم پزشکی (طب) > پزشکی > گوش و حلق و بینی




مقدمه

گوش نیز مثل چشم برای تعیین جهت و مسافت چیزها برگه‌هایی بدست می‌دهند اما سودمندی این برگه‌ها نسبت به آنچه حس بینایی تهیه می‌کند بسیار محدود است.

مسافت

اگر با صوتی آشنا باشیم از روی بلندی و کوتاهی آن می‌توانیم دوری یا نزدیکی آنرا حدس بزنیم. پیچیدگی صوت برگه دیگری برای تعیین مسافت منشاء صوت است صدای موتور هواپیما از مسافت دور کمتر پیچیده است تا از مسافت نزدیک همچنین هارمونیک‌های یک آلت موسیقی از دور خوب شنیده نمی‌شوند. حجم صوتهای نزدیک نیز از صوتهای دور بیشتر است چنانکه از نزدیک صدای توپی به نظر می‌رسد که همه عالم را پر کرده است. اما از دور کوتاه جلوه می‌کند. و «کم حجم» می‌نماید.

جهت

توانائی تشخیص محلی که صوت از آنجا می آید تا حدی بسته به آگاهی قبلی است مثلاً وقتی صدای هواپیما را می‌شنویم می‌دانیم که از بالا می‌آید یا صدای بوق اتومبیل از خیابان می‌آید و از این قبیل گاه نیز به کمک چشم منشاء صوت را پیدا می‌کنیم مثلاً صوت مرغی را می‌شنویم و آن را روی فلان درخت می‌بینیم. لیکن وقتی آگاهی قبلی و برگه‌های بینائی در کار نباشد، تشخیص محل صوت به کمک دو گوش انجام می‌گیرد زیرا صوت واحد معمولاً هر یک از دو گوش را به صورت مساوی تحریک نمی‌کند. آزمایشی که در این موضوع به عمل آمده است در شکل هشتم نشان داده شده است.

آزمودنی در وسط کره بزرگی می‌نشیند و چشم خود را می‌بندد. صدای تیک تیکی در یک نقطه روی کره ایجاد می‌شود و آزمودنی باید با دست نشان دهد صدا از کجا می‌آید. خطای او با درجه اندازه گیری می‌شود. دیده می‌شود که وقتی صدای تیک تیک با دو گوش فاصله غیر مساوی داشته باشند به آسانی کشف می‌شود. مثلاً وقتی صدای تیک تیک در نقطه a ایجاد می‌شود به گوش راست نزدیکتر است تا به گوش چپ و آزمودنی به آسانی آن را پیدا می‌کند و همین طور است وقتی نقطه ایجاد صدا در b باشد که به گوش چپ نزدیکتر است اما وقتی صدا در نقطه‌ای که با هر دو گوش مسافت متساوی دارد مثلاً در نقطه c ایجاد شود آزمودنی در تعیین محل آن دچار اشکال می‌شود زیرا تحریکی که از آن به هر دو گوش می‌رسد متساوی است.

وقتی مسافت منشاء صوت با هر دو گوش مساوی نباشد تحریکی که به یک گوش می‌رسد از لحاظ پپیش و پسی زمانی و از لحاظ اینکه کدام قسمت موج به گوش بر می‌خورد و از لحاظ شدت و ضعف تفاوت می‌کند و در اثر این سه نوع متفاوت می‌توانیم محل منشاء صوت را حدس بزنیم. وقتی شخص دستگاهی مثل آنکه در شکل نهم دیده می‌شود به گوشهای خود می‌بندد به علت اینکه صداهایی را که از طرف چپ می‌آیند به گوش راست می‌رساند و برعکس، محل منشاء صدا را درست در جهت مخالف تشخیص می‌دهد. اما اگر چشم او باز باشد و منشاء صدا را بتواند دید دیگر اشتباه نمی‌کند. به عبارت دیگر برگه‌های بینایی مانع از اشتباه شنوایی می‌شوند.

منظره یا پرسپکتیو شنوایی

در وضعی که صوت‌های مختلف به گوش می‌رسند ممکن است یک صوت جلوتر از صوت دیگر باشد یا صوتی در سمت راست یا چپ صوت دیگر باشد. با تشبیه به میدان دید، وضع صوت‌ها را نسبت به یکدیگر در میدان شنوایی، منظره شنوایی خوانده‌اند. آزمایشی که برای ایجاد منظره شنوایی کرده‌اند از این قبیل است که به مجسمه‌ای درست در محل دو گوش دو دو میکروفون وصل کرده‌اند. میکروفون طرف راست مجسمه در اطاق دیگر به دو گوشی وصل شده است و میکروفون سمت راست مجسمه به گوش راست و میکروفون سمت چپ به گوش چپ گذارده شده است.

آزماینده تکلم کنان به جلو و عقب مجسمه رفته و به او نزدیک و از او دور شده است. شنونده در اطاق دیگر حس کرده است که گوینده به او نزدیک می‌شود یا از او دور می‌گردد. از این اصل در ساختن فیلمها و دستگاههای گرامافون استریوفونیک استفاده کرده‌اند. شنونده‌ای که به دستگاه استریوفونیک گوش می‌دهد می‌پندارد در جلو نوازندگان قرار دارد و نغمه‌ها از راست و چپ و بالا و پایین به سوی او می‌آیند.

مباحث مرتبط با عنوان


تعداد بازدید ها: 14077


ارسال توضیح جدید
الزامی
big grin confused جالب cry eek evil فریاد اخم خبر lol عصبانی mr green خنثی سوال razz redface rolleyes غمگین smile surprised twisted چشمک arrow



از پیوند [http://www.foo.com] یا [http://www.foo.com|شرح] برای پیوندها.
برچسب های HTML در داخل توضیحات مجاز نیستند و تمام نوشته ها ی بین علامت های > و < حذف خواهند شد..