نگاه کلی
تعیین وزن اکی والانی یک ماده برای تهیه محلول با غلظت نرمال از آن ترکیب ضروری است. وزن اکی والان یک ماده بستگی به واکنشی دارد که ماده در آن شرکت کرده است. پس تعریف وزن اکی والانی برای یک ماده همواره مبتنی بر چگونگی رفتار آن ماده در واکنش شیمیایی ویژه است. چنانچه نوع واکنش دقیقا مشخص نباشد ارزیابی وزن اکی والانی غیر ممکن خواهد بود و بدون در اختیار داشتن این اطلاعات نمی‌توان غلظت محلولی را بر حسب
نرمالیته بیان کرد. با توجه به نوع واکنشی که یک ماده می‌تواند در آن شرکت کند می‌توان وزن اکی والان آنرا تعیین کرد.
تعیین وزن اکی والان با توجه به نوع واکنش
- وزن اکی والان ماده‌ای که در یک واکنش خنثی شدن شرکت می‌کند، وزنی از آن ماده است که در آن واکنش با یک وزن فرمول گرم یون هیدروژن ترکیب می‌شود و یا یک فرمول گرم یون هیدروژن تولید می‌کند.
- برای اسیدها و بازهای قوی و برای اسیدها و بازهایی که فقط یک یون
یا 
فعال دارند وزن اکی والانی برابر با وزن مولکولی آنهاست.
- برای اسیدها و بازهای قوی که دو یون یا فعال دارند و در یک واکنش اسید - باز با دو هیدروژن یا هیدرو کسید خود شرکت می‌کنند وزن اکی والانی نصف وزن مولکولی آنها است.
E = M / N
دراین فرمول ، E : وزن اکی والان ، M : وزن مولکولی و n : تعداد هیدروژن یا گروه هیدروکسید در یک اسید یا باز قوی است.
- برای یک اسید چند عاملی که دارای دو یا چند هیدروژن با تمایلات متفاوت برای تفکیک شدن است تعیین اکی والان دشوارتر است. بعنوان مثال در تیتراسیون اسید فسفریک ، در تیتراسیون اول که اسید یک پروتون از دست می‌دهد وزن اکی والان اسید فسفریک برابر وزن مولکولی آن است در حالیکه در تیتراسیون دوم وزن اکی والان نصف وزن مولکولی است. تیتراسیون پروتون سوم اسید فسفریک جنبه کاربردی ندارد. بدون آگاهی از اینکه کدام یک از مراحل تیتراسیون در واکنش درگیر است، تعیین وزن اکی والان اسید فسفریک غیر ممکن خواهد بود.
- وزن اکی والان گرم در واکنشهای اکسیداسیون احیا عبارت است از وزنی که بطور مستقیم یا غیر مستقیم یک مول الکترون تولید یا مصرف می‌کند. بنابراین وزن اکی والان هر ماده‌ای که در واکنش اکسیداسیون - احیا شرکت کرده است از تقسیم کردن وزن مولکولی آن بر تغییر عدد اکسیداسیون آن ماده بدست می‌آید.
- وزن اکی والان برای یک نمک یا یک ماده شرکت کننده در یک واکنش رسوبی یا تشکیل کمپلکس برابر وزنی از ماده است که در صورت یک ظرفیتی بودن کاتیون یک مولکول گرم و در صورت دو ظرفیتی بودن نصف مولکول گرم و … کاتیون تولید یا مصرف نماید.
بنابراین برای تهیه یک محلول با نرمالیته مشخص ابتدا باید وزن اکی والانی ماده مورد نظر را و بعد از حل کردن تعداد مشخصی از وزنهای اکی والانی نرمالیته مورد نظر را بدست آورد.
مباحث مرتبط با عنوان
